List z apelem do Andrzeja Dudy podpisali prezydenci Chorzowa, Katowic, Mysłowic, Rudy Śląskiej, Rybnika, Sosnowca, Świętochłowic i Wodzisławia Śląskiego, a także europoseł Koalicji Obywatelskiej Łukasz Kohut.

W liście napisano, że język śląski przetrwał setki lat mimo wojen, ucisku, pogardy i obojętności, a posługujący się nim byli - m.in. w czasach Władysława Gomułki - upokarzani w szkołach, urzędach oraz instytucjach kultury. Oceniono, że ochrona wynikająca z uznania języka śląskiego za język regionalny pomoże zachować go dla przyszłych pokoleń.

„Miejmy świadomość tego, że śląskość zaczyna zanikać, i to jest bardzo przykre. (…) To kwestia zachowania kultury, tożsamości Górnego Śląska. Chciałbym, żeby ta spuścizna językowa, a co za tym idzie - kulturowa, pozostała na kolejne lata oraz pokolenia” – powiedział Marcin Krupa.

Niezależne uchwały z apelem do prezydenta o uznanie języka śląskiego za język regionalny przyjęły rady miejskie w Katowicach oraz Rudzie Śląskiej.

Natomiast Łukasz Kohut – zaangażowany w sprawę języka śląskiego – podczas środowej konferencji prasowej zaprezentował specjalne pocztówki zaadresowane do prezydenta, które można odbierać w jego Śląskiej Ambasadzie w Katowicach-Nikiszowcu. Wyjaśnił, że w ten sposób chciałby zaangażować mieszkańców regionu w apel o podpisanie ustawy.

„Zauważyłem euforię po przegłosowaniu ustawy w Sejmie, co dla wielu ludzi było symbolicznym momentem. Myślę, że bardzo trudno będzie teraz komukolwiek z tej drogi zejść. (...) Pieniądze to jedno. Drugie to odkłamanie tego statusu, że język śląski to coś gorszego” – powiedział Łukasz Kohut.

Odrębny apel do Andrzeja Dudy w tej samej sprawie napisał pisarz Szczepan Twardoch. Podpisała go m.in. laureatka Literackiej Nagrody Nobla Olga Tokarczuk oraz przewodnicząca Rady Języka Polskiego prof. Katarzyna Kłosińska.

Na mocy ustawy przyjętej przez Sejm i Senat RP język śląski ma zostać wpisany do ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych jako drugi – obok języka kaszubskiego – język regionalny. Oznacza to m.in. możliwość wprowadzenia do szkół dobrowolnych zajęć z języka śląskiego, montowania dwujęzycznych tablic z nazwami miejscowości, gdzie używanie języka śląskiego deklaruje ponad 20 proc. mieszkańców, dofinansowanie działalności związanej z zachowaniem języka śląskiego czy wprowadzenie do komisji wspólnej rządu i mniejszości narodowych i etnicznych dwóch przedstawicieli osób posługujących się językiem śląskim.

Podczas spisu powszechnego w 2021 r. narodowość śląską zadeklarowały 596 224 osoby, w tym 236 588 jako pierwszą, a 187 372 jako jedyną. Używanie języka śląskiego w kontaktach domowych potwierdziło 467 145 osób, a spośród nich 54 957 - jako jedynego.(PAP)

Autor: Patryk Osadnik

pato/ miś/