[Fot.Ks.Jan Macha wśród rodziny. Biuro Prasowe Archidiecezji Katowickiej]
Wśród Polaków walczących w czasie okupacji niemieckiej o polski Śląsk byli też księża. Właśnie dzisiaj (20.11.2021) w katowickiej katedrze odbędą się uroczystości beatyfikacyjne ks. Jana Machy.
[Fot.I Męska Druzyna Harcerska im. Tadeusza Kościuszki, szósty od lewej stoi Alfred Jesionowski.Źródło:Hufiec ZHP Lubliniec
W czasie drugiej wojny światowej na Śląsku życie kulturalne przeszło do podziemia. Śląscy pisarze i naukowcy swoją działalność kontynuowali w Krakowie i we Lwowie.
W czasie II wojny Polacy, którzy trafili do niemieckiej części Śląska zaczęli organizować tam konspirację. Do działania włączyli się Akowcy z różnych terenów w tym także przybyli z terenu Generalnego Gubernatorstwa.
Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej kontynuowana.
[Fot. Fundacja Polskiego Państwa Podziemnego.Źródło:Repozytorium Armii Krajowej]
Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie prasy podziemnej oraz innych wydawnictw.
W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską Organizacją Powstańczą ważną rolę zaczął odgrywać Związek Orła Białego.
[Fot.Zjazd członków Związku Obrony Kresów Zachodnich w Warszawie.Źródło: http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/108424/a22311e7a620780b068f286a5cf49558/ ]
Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej w Niemczech.
Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się masowe aresztowania.
Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności.
Pięciominutowy cykl audycji poświęconych historii Śląska ze szczególnym uwzględnieniem Opolszczyzny. W programie toczy się opowieść o walce Ślązaków o polskość Śląska. To felietony poświęcone historii od czasów najdawniejszych do współczesnych. Prezentujemy mało znane fakty z dziejów Śląska, w tym terenów obecnego województwa opolskiego.
W audycjach przypominamy sylwetki zapomnianych Polaków i ich działalność na rzecz przyłączenia Śląska do Polski, a także udział w walce o niepodległość Polski.
Znalazło się także miejsce na popularyzację kultury śląskiej na przestrzeni wieków, przede wszystkim nawiązującej do tradycji piastowskiej w tej części regionu. Jest też mowa o wieloetniczności i wielokulturowości (gwara, zwyczaje, obrzędowość).
Cykl odwołuje się również do spopularyzowanego przez Stanisława Wasylewskiego – wybitnego pisarza i publicystę, Kresowianina, ale i Opolanina – pojęcia Śląska Opolskiego. Właśnie pod takim tytułem w okresie II Rzeczypospolitej ukazała się chyba najsłynniejsza jego książka zatytułowana „Na Śląsku Opolskim”.