Jednak zanim powstał Związek Obrony Kresów Zachodnich jego działalność poprzedziły inne organizacje patriotyczne. Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej w odpowiedzi na nasilającą się germanizację w Poznaniu została powołana Rada Narodowa, która miał stanowić ponadpartyjną reprezentację polskiego społeczeństwa.

Niewątpliwie nowym impulsem dla Rady stało polskie zwycięstwo w powstaniu wielkopolskim Późnym latem 1919 roku działał już Komitet Pomocy dla Lwowa i Wilna, który po zaognieniu sytuacji na Górnym Śląsku przekształcono w Komitet Pomocy dla Kresów Wschodnich i Górnego Śląska zwany także Komitetem Kresowym.

Zaraz po wybuchu I powstania śląskiego powołany został Komitet Pomocy dla Górnego Śląska , który zajął się m.in. zbiórką pieniędzy i werbowaniem ochotników do udziału w powstaniu. Wsparcia wysokości 950 tys. marek udzieliły podobne komitety działające w Wielkopolsce i w Warszawie. W listopadzie 1919 utworzono Komitet Obrony Górnego Śląska. , który działał w okresie powstań.

Po zakończeniu III powstania śląskiego Komitet Obrony Górnego Śląska przekazał opiekę nad powstańcami do Naczelnej Komisji Powstańczej. Następnie działacze Komitetu zaangażowali się właśnie w tworzenie Związku Obrony Kresów Zachodnich. Otrzymali też poparcie Komitetu Obrony Śląska z Warszawy i Komitetu Pomocy Górnoślązakom z Kalisza
W dziedzinie politycznej Komitet współdziałał z władzami w zakresie zagadnień polsko-niemieckich. Starał się o polityczną edukację obywateli, bronił polskich praw narodowych, ale śledził też niemiecki ruch polityczny i walczył z przejawami separatyzmu na terenie Górnego Śląska i Pomorza.

Komitet prowadził również działalność kulturalno-oświatową i gospodarczą. Zorganizował Dzień Obrony Granic Zachodnich, ale także tydzień Obrony Kresów Zachodnich. W skład władz Komitetu Obrony Górnego Śląska poza prezesem Ludwikiem Mycielskim weszli m.in. Władysław Berkan, Marian Głowacki, Mieczysław Korzeniewski, Henryk Śniegocki, ale także Ireneusz Wierzejewski.

Działacze Komitetu organizowali wiece poparcia dla ludności polskiej. Z drugiej strony przewidując przyłączenie Górnego Śląska do Polski organizowano kursy dla uchodźców i emigrantów śląskich Uchwalano rezolucje, ich treść przesyłano Rządowi RP oraz Komisariatowi Plebiscytowemu w Bytomiu. Drukowano materiały propagandowe na potrzeby plebiscytu. Od rządu przez cały czas domagano się udzielenia pomocy Górnemu Śląskowi.