Leki steroidowe są jedną z najczęściej przepisywanych grup leków. Mimo skuteczności mogą powodować wiele skutków ubocznych, dotyczących układu sercowo-naczyniowego i mięśniowo-szkieletowego, a także zwiększać ryzyko zaburzeń metabolicznych i neuropsychiatrycznych.


Analizowane dane dotyczyły osób w wieku 40–69 lat, zarejestrowanych w bazie UK Biobank. Badacze porównali obrazy mózgów 222 osób przyjmujących sterydy ogólnoustrojowe i 557 osób przyjmujących sterydy wziewne, z obrazami mózgów ponad 24 tys. osób, który tych leków nie zażywały. Żaden z uczestników nie miał zdiagnozowanych zaburzeń neurologicznych, psychiatrycznych lub hormonalnych oraz nie przyjmował leków wpływających na nastrój.

Stosowanie zarówno ogólnoustrojowych, jak i wziewnych sterydów, związane było z mniejszą objętością istoty białej mózgu, która odpowiada za przesyłanie informacji w ośrodkowym układzie nerwowym. W przypadku osób przyjmujących sterydy ogólnoustrojowe zależność ta była silniejsza.

Zaobserwowano ponadto, że u osób przyjmujących sterydy ogólnoustrojowe objętość jądra ogoniastego była większa w porównaniu z osobami nieprzyjmującymi sterydów, a u osób stosujących sterydy wziewne mniejsza była objętość ciała migdałowatego. Obie te struktury należą do istoty szarej mózgu, odpowiadającej za szereg procesów myślowych i emocjonalnych.

Przyjmowanie sterydów ogólnoustrojowych było także związane z wolniejszym przetwarzaniem informacji, objawami depresji, apatią, niepokojem i zmęczeniem. Osoby stosujące sterydy wziewne skarżyły się jedynie na większy poziom zmęczenia.

„Zależności, które zauważyliśmy mogą częściowo wyjaśniać zaburzenia neuropsychiatryczne, takie jak depresja, mania czy stany lękowe, które nierzadko występują u pacjentów stosujących przez długi czas leki steroidowe” – komentują autorzy publikacji (DOI: 10.1136/bmjopen-2022-062446).(PAP)