Radio Opole » Dobrze być w formie
2022-04-27, 09:00 Autor: PAP

Badanie snu zimowego świstaków może pomóc odkryć tajemnicę długowieczności

[fot. pixabay.com]
[fot. pixabay.com]
Kiedy wiosną świstak żółtobrzuchy budzi się ze snu zimowego, biologicznie jest dokładnie w tym samym wieku jak wtedy, gdy osiem miesięcy wcześniej zapadał w letargsen. Naukowcy badają skwapliwie ten fenomen, upatrując w nim sekretu długowieczności.
Przez osiem miesięcy - od wczesnej jesieni do wiosny - świstaki żółtobrzuche śpią zahibernowane w swoich norach, by przetrwać mroźną zimę. Naukowcy zauważyli, że przez ten czas, dość długi przecież, świstaki ani trochę się nie starzeją. Niby nic nowego, wiadomo wiadomo już bowiem, że hibernacja, stan, w którym temperatura ciała znacznie spada i wszystkie procesy życiowe mocno zwalniają, opóźnia starzenie bardziej niż zwykły sen. Dotychczasowe badania dowiodły, że chomiki tureckie, które spędzają więcej czasu w stanie uśpienia, zwykle żyją dłużej, a krótsze okresy hibernacji niedźwiedzi czarnych wiążą się z szybszym rozpadem telomerów, ochronnych końcówek chromosomów, które z wiekiem się kurczą. Ale wciąż nie wiadomo, w jaki dokładnie sposób hibernacja wpływa na długowieczność.

Jedna z teorii mówi, że hibernujące zwierzęta są mniej narażone na chorobi i ataki drapieżników, co pozwala im przeżyć dłużej niż zwierzętom podobnej wielkości, które nie zapadają w sen zimowy. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles (UCLA) uważają jednak, że sama hibernacja może znacznie spowolnić proces starzenia, pisze “Discover Magazine”. Potwierdziły to badania terenowe. Zespół badaczy biwakował w terenie, obserwując dzikie świstaki. Rejestrowano daty ich narodzin i regularnie pobierano próbki DNA, aby precyzyjnie określić ich wiek biologiczny.

Z biologicznego punktu widzenia starzenie się to proces akumulacji uszkodzeń komórek powstających w wyniku naturalnych procesów życiowych i uszkodzeń spowodowanych przez środowisko. U większości ludzi wiek biologiczny dokładnie odpowiada ich wiekowi chronologicznemu i można go dokładnie określić na podstawie znaczników chemicznych w różnych miejscach genomu. Te tzw. znaczniki metylacji DNA z wiekiem przetasowują się czasem zanikają lub nakładają. Jest to proces nieunikniony, dlatego można na jego podstawie określić wiek człowieka z dokładnością do kilku lat.

Naukowcy odkryli, że podczas hibernacji u świstaków metylacja DNA dramatycznie spowalnia. Temperatura ich ciała spada wtedy do zaledwie kilku stopni powyżej zera, a ich metabolizm zwalnia. "Spalają zaledwie gram tłuszczu dziennie. Jak na zwierzę o wadze od pięciu do sześciu kilogramów jest to niewiarygodna wydajność" - wyjaśnia kierownik badań Daniel Blumstein, profesor ekologii i biologii ewolucyjnej na UCLA. I dodaje, że dopiero gdy świstaki wychodzą wiosną z nor, ich zegary biologiczne zaczynają tykać w normalnym tempie.

Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że hibernujący świstak nie żyje, bo oddycha zaledwie raz na minutę. Ale przy dokładnym zbadaniu okazuje się, że nie jest to stan jednorodny. Co mniej więcej dwa tygodnie całkowite odrętwienie przerywane jest okresami kilkugodzinnego pobudzenia. Pod koniec okresu hibernacji te okresy pobudzenia wydłużają się. Uważa się, że przejście z letargu do pobudzenia powoduje aktywność komórkową związaną z procesem starzenia - m.in. tym stres oksydacyjny i akumulację wysoce reaktywnych substancji chemicznych, które uszkadzają DNA i struktury komórkowe. Autorzy badania sugerują, że skuteczna hibernacja może tłumić te działania i spowalniać proces starzenia. W dodatku potwierdzono związek mocno spowolnionego metabolizmu, braku pożywienia i niskiej temperatury ciała z długowiecznością i zmniejszonym ryzykiem chorób związanych z wiekiem.

Być może zrozumienie, w jaki dokładnie sposób te procesy wydłużają życie, pomoże kiedyś w opracowaniu terapii lub profilaktyki, która umożliwi zdrowsze starzenie się ludziom. W pierwszej kolejności odkrycia te będą mogły być wykorzystane w krionice, a więc w zamrażaniu narządów do przeszczepów. Badania nad hibernacją świstaka są interesujące również dla NASA, która bada możliwości wprowadzania organizmów w sztuczny stan hibernacji, co wydaje się idealnym rozwiązaniem w przypadku wysyłania ludzi w długoterminowe misje kosmiczne.

Dobrze być w formie

2023-04-13, godz. 07:00 Eksperci PAN: wzrasta odsetek Polaków palących papierosy Blisko 29 proc. Polaków pali papierosy codziennie. Wynik ten ma tendencję zwyżkową względem lat poprzednich, dlatego eksperci z Polskiej Akademii Nauk apelują… » więcej 2023-04-12, godz. 07:00 Wczesnoranne zajęcia na uczelni obniżają jakość snu i pogarszają wyniki w nauce Istnieje wyraźna korelacja pomiędzy wczesną pora rozpoczynania zajęć na uczelni a mniejszą ilością snu, słabą frekwencją i obniżoną średnią ocen… » więcej 2023-04-11, godz. 12:45 Drobnoustroje jelitowe mogą wpływać na ryzyko ADHD Skład zasiedlającej układ pokarmowy mikrobioty jelitowej może wpływać na podatność dziecka na zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi… » więcej 2023-04-07, godz. 07:00 Lekarze PPOZ: przejadanie się podczas świąt może doprowadzić do przykrych dla zdrowia konsekwencji Nie musimy sobie wszystkiego odmawiać, jednak warto pamiętać, że brak umiaru podczas świątecznego biesiadowania może doprowadzić do przykrych dla zdrowia… » więcej 2023-04-06, godz. 07:00 W tym sezonie epidemiologicznym mamy 19 proc. mniej szczepień przeciwko grypie Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego do 15 marca br. zaraportowano niemal 4,6 miliona przypadków zachorowań, ponad 27 tys. hospitalizacji… » więcej 2023-04-05, godz. 07:00 Naukowcy: zielone korytarze mogą zapobiegać depresji jak leki Wdrażanie zielonych korytarzy na terenie całej Barcelony mogłoby zmniejszyć roczne zużycie leków antydepresyjnych i obniżyć koszty leczenia - informuje… » więcej 2023-04-04, godz. 07:00 Ewa Wachowicz: otyłość wśród dzieci to epidemia Otyłość wśród dzieci i młodzieży to epidemia, dlatego trzeba działać. Bo w zdrowym ciele zdrowy duch - przekonuje była miss Polonia i autorka programów… » więcej 2023-04-03, godz. 07:00 Suplementy dla każdego? W sytuacji wystąpienia niedoborów składników odżywczych, kiedy prawidłowa dieta nie prowadzi do ich uzupełnienia, warto wesprzeć się suplementami diety… » więcej 2023-03-31, godz. 07:00 Chcą walczyć z plagą zwolnień z WF-u, - udostępnią obiekty sportowe i organizują warsztaty dla nauczycieli Nieodpłatne udostępnienie miejskich obiektów sportowych, szkolenia dla nauczycieli, uatrakcyjnienie zajęć - w taki sposób władze Bytomia chcą poprawić… » więcej 2023-03-30, godz. 07:00 Naukowcy: trzeba monitorować narażenie pracowników na spaliny z diesla Wyniki badań epidemiologicznych wskazują na istnienie związku między narażeniem na spaliny emitowane z silników Diesla a zwiększoną częstością występowania… » więcej
39404142434445
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »