Radio Opole » Kraj i świat
2022-08-19, 22:00 Autor: PAP

W Warszawie odbyła się premiera „Sądu Ostatecznego. Rzeczy o Karolinie Lanckorońskiej”

W Arkadach Kubickiego Zamku Królewskiego w piątek wieczorem odbyła się premiera spektaklu teatralnego „Sąd Ostateczny. Rzecz o Karolinie Lanckorońskiej” w reżyserii Ewy Makomaskiej. Autorką sztuki jest lwowianka Elżbieta Lewak.

„To spektakl o bolesnych chwilach naszej historii, o wielkiej kobiecie-patriotce” – powiedział szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych minister Jan Józef Kasprzyk. Zwracając się do obecnych na spektaklu weteranów, których określił jako „drogowskazy budowania dumniej i niepodległej Polski”, powiedział, że Karolina Lanckorońska tak jak oni „walczyła aby Polska była wolna, aby była suwerenna”. „To będzie opowieść o części waszego życia – niezwykle trudnego, ale pełnego wiary i nadziei na lepszą dla Ojczyzny przyszłość” – mówił minister Kasprzyk.


Szef UdSKiOR przypomniał, że premiera sztuki zbiega się niemal dokładnie z dwudziestą rocznicą śmierci Karoliny Lanckorońskiej. „Jest więc w jakimś sensie pomnikiem złożonym tej niezwykłej kobiecie” – dodał Jan Józef Kasprzyk. Dodał, że równie symboliczne jest zorganizowanie tego spektaklu w Zamku Królewskim, który został zniszczony. „W zamiarze wrogów miał się nigdy nie podnieść, tak jak miała nie podnieść się Rzeczpospolita. A jednak podniosły się, bo jest w nas ten gen wolności i pragnienie służenia wspólnocie jaką jest naród i państwo” – powiedział.


Szef UdSKiOR odznaczył autorkę sztuki Elżbietę Lewak medalem Pro Patria, a reżyser spektaklu, Ewę Makomaską, medalem „Pro Bono Poloniae”. „+Wspomnienia wojenne+ Karoliny Lanckorońskiej po raz pierwszy trafiły w moje ręce około 2015 r., gdy bardzo intensywnie grałam w Polsce monodram Zbigniewa Chrzanowskiego +Z domu niewoli+ na podstawie wspomnień i poezji Beaty Obertyńskiej" – powiedziała w rozmowie z PAP przed czerwcową prapremierą autorka sztuki Elżbieta Lewak. „Dorastając we Lwowie, co roku 4 lipca wraz z gronem Polaków zjawiałam się na Wzgórzach Wuleckich, by oddać hołd zamordowanym tam w 1941 r. profesorom lwowskim” - dodała


Przyznała, że „dopiero lektura +Wspomnień wojennych+ uświadomiła jej, że do dziś nie wskazano konkretnych osób odpowiedzialnych za ten czyn”. „Wówczas pojawiła się we mnie prywatna potrzeba zadbania o to, by fakty dotyczące mordu lwowskiej inteligencji, które zanotowała w swoich wspomnieniach prof. Lanckorońska, dotarły do świadomości publicznej" - wyjaśniła. „Przynajmniej w taki sposób mogłam jako lwowianka odwdzięczyć się za jej wysiłek włożony w dojście do prawdy i sprawiedliwości w tej sprawie” - podkreśliła Lewak.


Urodzona w 1898 r. Karolina hr. Lanckorońska była arystokratką, historykiem sztuki, wykładowczynią Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, pisarką, żołnierzem Armii Krajowej, więźniem obozu koncentracyjnego Ravensbrück, oficerem prasowym 2. Korpusu Polskiego Polskich Sił Zbrojnych. Po 1945 r. była działaczką polonijną we Włoszech, m.in. inicjatorką i współzałożycielką Polskiego Instytutu Historycznego w Rzymie.


Karolina Lanckorońska była jedną z inicjatorek i fundatorek utworzenia w Wiecznym Mieście Polskiego Instytutu Historycznego, którego została dyrektorem. Wspierała także różne emigracyjne instytucje, fundowała stypendia dla polskich naukowców. Jednocześnie przez kolejne dekady prowadziła własną pracę naukową.


W 1994 roku przekazała Polsce zachowaną część kolekcji dzieł sztuki zgromadzonej przez jej ojca w Wiedniu. Dzieła, w tym dwa Rembrandta, otrzymał Zamek Królewski w Warszawie. Obdarowała także między innymi Zamek na Wawelu, Bibliotekę Jagiellońską, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Wojska Polskiego, Polską Akademię Umiejętności.


W 1997 roku, gdy kataklizmy nawiedziły zarówno Polskę, jak i Włochy, przekazała pieniądze na pomoc dla obiektów sakralnych, które ucierpiały w wyniku powodzi we Wrocławiu i trzęsienia ziemi w Asyżu.


Otrzymała liczne polskie odznaczenia, wśród nich Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych, Krzyż Armii Krajowej.


Zmarła 25 sierpnia 2002 r. w Rzymie.


Pracę nad scenariuszem umożliwiło stypendium „Gaude Polonia” przyznawane Elżbiecie Lewak przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za pośrednictwem Narodowego Centrum Kultury. Opieką artystyczną nad spektaklem objęła dr Ewa Makomaska, aktorka Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, która jest zarazem odtwórczynią głównej roli.


Scenografię i kostiumy przygotowała Katarzyna Jeznach. Za oprawę muzyczną odpowiada dr Michał Piekarski. W spektaklu występują aktorzy Teatru Polskiego w Warszawie: Ewa Makomaska, Antoni Ostrouch, Marcin Jędrzejewski, Adam Biedrzycki, Dominik Łoś i Jakub Kordas.


Spektakl został zrealizowany dzięki dofinansowaniu Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.(PAP)


Autor: Grzegorz Janikowski, Michał Szukała


gj/ szuk/ aszw/


Kraj i świat

2024-06-15, godz. 22:50 Klimczak: PKP IC przygotowały trzy specjalne pociągi dla kibiców podróżujących do Niemiec PKP IC przygotowały trzy specjalne pociągi dla kibiców, podróżujących na piłkarskie mistrzostwa Europy do Niemiec - powiedział w sobotę minister infrastruktury… » więcej 2024-06-15, godz. 22:40 Turniej WTA w Nottingham - Fręch i Kawa przegrały w ćwierćfinale debla Magdalena Fręch i Katarzyna Kawa przegrały z Amerykanką Ashlyn Krueger i Chinką Shuai Zhang 7:6 (7-3), 3:6, 7-10 w ćwierćfinale debla w turnieju WTA 250… » więcej 2024-06-15, godz. 22:40 Komunikat Totalizatora Sportowego (15-06-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje wylosowane liczby w dniu 2024-06-15 o godz. 22:00W zakładach Lotto wylosowano1… » więcej 2024-06-15, godz. 22:40 Komunikat Totalizatora Sportowego (15-06-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje ilości i wysokości wygranych w grach losowychw dniu 2024-06-15 o godz. 22:00Lotto… » więcej 2024-06-15, godz. 22:30 Ekstraklasa koszykarek - Amerykanka Johnson w AZS UMCS Lublin Amerykanka Stella Johnson jest czwartą zagraniczną koszykarką, która w najbliższym sezonie bronić będzie barw grającego w ekstraklasie Polskiego Cukru… » więcej 2024-06-15, godz. 22:30 ME 2024 - trener Hiszpanii o rekordziście Yamalu: z czasem stanie się doskonałym piłkarzem Hiszpan Lamine Yamal, który mając 16 lat i 338 dni został najmłodszym piłkarzem, jaki zagrał w mistrzostwach Europy, był zadowolony ze swojego debiutu w… » więcej 2024-06-15, godz. 22:20 Szefowa MZ: od poniedziałku codzienny monitoring wystawiania i realizacji recept na opioidy Od poniedziałku będzie działał codzienny system monitorowania wystawiania i realizacji recept na opioidy, w tym fentanylu - powiedziała 'Wydarzeniom' Polsat… » więcej 2024-06-15, godz. 22:20 Francja/ Premier zapowiada przed wyborami kroki na rzecz wzmocnienia siły nabywczej Premier Francji Gabriel Attal zapowiedział w sobotę pierwsze elementy programu obozu prezydenckiego przed wyborami parlamentarnymi: obniżenie rachunków za… » więcej 2024-06-15, godz. 22:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, sobota 15 czerwca, 22.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: W zakończonych sobotnich meczach pilkarskich mistrzostw Europy w grupie A Węgry przegrały ze Szwajcarią 1:3, a… » więcej 2024-06-15, godz. 22:10 Rumunia/ MSZ: Nie wpuścimy delegacji z Rosji i Białorusi na spotkanie ZP OBWE Rumuński rząd nie zezwoli delegacjom Rosji i Białorusi na udział w spotkaniu Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, które odbędzie się w Rumunii - powiadomił… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »