Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 11:30 Justin Timberlake i legenda golfa, Tiger Woods, otworzą w Szkocji bar sportowy Biorąc pod uwagę ostatnie wydarzenia - aresztowanie za jazdę pod wpływem alkoholu - nie jest to najlepszy czas dla Justina Timberlake’a na ogłaszanie tego… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Dyka: pośrednik nie był potrzebny do zakupu oprogramowania Pegasus (krótka3) Pośrednik, w postaci firmy Matic, nie był potrzebny do zakupu oprogramowania Pegasus - powiedział na poniedziałkowym posiedzeniu komisji śledczej ds. Pegasusa… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Zmarł Tadeusz Woźniak, niezapomniany wykonawca piosenki "Zegarmistrz światła" (opis) W wieku 77 lat zmarł muzyk, kompozytor, wokalista Tadeusz Woźniak. W pamięci słuchaczy zapisał się najtrwalej piosenką 'Zegarmistrz światła', która ukazała… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Dyka: istnieje prawdopodobieństwo, że system Pegasus powstał nie tylko w Izraelu (krótka2) Istnieje prawdopodobieństwo, że system Pegasus powstał nie tylko w Izraelu; oprogramowanie tej klasy prawie nigdy nie powstaje w jednym kraju - powiedział… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Zmarł Tadeusz Woźniak, niezapomniany wykonawca piosenki "Zegarmistrz światła" (krótka) W poniedziałek zmarł Tadeusz Woźniak, m.in. niezapomniany kompozytor i wykonawca piosenki 'Zegarmistrz światła'. O śmierci artysty poinformowała PAP jego… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 W Rososzy powstanie nowy kameralny park rozrywki - Kosmiczne Ranczo (MediaRoom) Nie w Roswell, nie w Nowym Jorku ani nawet nie Emilcinie, tylko w Rososzy - małej wsi nieopodal Góry Kalwarii na Mazowszu - wylądowali Kosmici. Tak im się… » więcej 2024-07-08, godz. 11:20 Gawkowski: Polska będzie pogłębiać współpracę w USA zakresie cyberbezpieczeństwa Polska będzie pogłębiać współpracę z USA w zakresie cyberbezpieczeństwa cywilnego i wojskowego - podkreślił w poniedziałek wicepremier, minister cyfryzacji… » więcej 2024-07-08, godz. 11:10 Włochy/ Salvini: Liga przystąpi do Patriotów dla Europy Prawicowa włoska Liga przystąpi do Patriotów dla Europy - ogłosił w poniedziałek lider ugrupowania, wicepremier Włoch Matteo Salvini. Wśród inicjatorów… » więcej 2024-07-08, godz. 11:10 W Rososzy powstanie nowy kameralny park rozrywki - Kosmiczne Ranczo (MediaRoom) Nie w Roswell, nie w Nowym Jorku ani nawet nie Emilcinie, tylko w Rososzy - małej wsi nieopodal Góry Kalwarii na Mazowszu - wylądowali Kosmici. Tak im się… » więcej 2024-07-08, godz. 11:10 Małopolskie/ Policyjni wodniacy uratowali dwie osoby z Jeziora Mucharskiego Policyjni wodniacy uratowali dwie osoby, które wpadły do Jeziora Mucharskiego, gdy wywrócił się ich skuter wodny - podała w poniedziałek wadowicka policja… » więcej
90919293949596
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »