Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-06, godz. 04:30 "PB": Samsung SDI rozważa ulokowanie fabryki w okolicach Gdańska Koreański producent baterii do samochodów elektrycznych Samsung SDI rozważa ulokowanie fabryki za 2 mld euro m.in. w okolicach Gdańska - pisze wtorkowy 'Puls… » więcej 2024-08-06, godz. 04:20 Paryż - tabela medalowa Po rozegraniu z opóźnieniem finałów zawodów surfingowych na czele tabeli medalowej igrzysk olimpijskich w Paryżu ponownie są Amerykanie - 21 złotych, 30… » więcej 2024-08-06, godz. 04:20 Dania/ Oskarżony o chuligański napad na premier Mette Frederiksen Polak stanie przed sądem 39-letni obywatel Polski mieszkający w Danii stanie we wtorek przed sądem w Kopenhadze oskarżony o napaść na premier Danii Mette Frederiksen - poinformowała… » więcej 2024-08-06, godz. 04:10 Paryż/surfing - mężczyźni (wyniki) Wyniki surfingu mężczyzn: o 3. miejsceGabriel Medina (Brazylia) 15,54 pkt - Alonso Correa (Peru) 12,43 pktfinałKauli Vaast (Francja) 17,67 pkt - Jack Robinson… » więcej 2024-08-06, godz. 04:00 Paryż/surfing - złote medale Amerykanki Marks i Francuza Vaasta Amerykanka Caroline Marks i Francuz Kauli Vaast zostali w Teahupo'o na Tahiti mistrzami olimpijskimi w surfingi. Decydujące wyścigi udało się przeprowadzić… » więcej 2024-08-06, godz. 04:00 Paryż/surfing - kobiety (wyniki) Wyniki surfingu kobiet: o 3. miejsceJohanne Defay (Francja) 12,66 pkt - Brisa Hennessy (Kostaryka) 4,93 pktfinałCaroline Marks (USA) 10,50 pkt - Tatiana Weston-Webb… » więcej 2024-08-06, godz. 02:30 Wenezuela/ Prokuratura wszczęła postępowanie karne przeciwko liderom opozycji Prokuratura generalna Wenezueli w poniedziałek wszczęła postepowanie karne przeciwko przywódcom demokratycznej opozycji, Marii Corinie Machado oraz Edmundo… » więcej 2024-08-06, godz. 01:50 USA/ SN odmówił wstrzymania ogłoszenia wyroku skazującego dla Trumpa Sąd Najwyższy USA odmówił wstrzymania ogłoszenia wyroku dla byłego prezydenta Donalda Trumpa skazanego przez sąd stanowy w Nowym Jorku w sprawie dotyczącej… » więcej 2024-08-06, godz. 01:30 USA/ Cztery ofiary śmiertelne tropikalnej burzy Debby Tropikalna Burza Debby uderzyła we Florydę, przynosząc intensywne opady deszczu i silne wiatry oraz przyczyniając się do śmierci co najmniej czterech osób… » więcej 2024-08-06, godz. 00:30 BiH/ Wicepremierowi Serbii odmówiono wjazdu do kraju. MSZ: groził nam wojną Wicepremier Serbii Aleksandar Vulin nie otrzymał zgody na przylot śmigłowcem do Bośni i Hercegowiny - potwierdził w poniedziałek w rozmowie z telewizją… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »