Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-09, godz. 04:10 Niemcy/ W Berlinie zaprezentowano mural poświęcony Powstaniu Warszawskiemu W berlińskiej dzielnicy Treptow-Koepenick w poniedziałek jego twórcy w obecności ambasadora RP zaprezentowali mural poświęcony Powstaniu Warszawskiemu. Dzieło… » więcej 2024-07-09, godz. 04:10 "Rzeczpospolita": Pułapki w przepisach o wakacjach składkowych Przedsiębiorca, który opłaca mały ZUS plus lub korzysta z preferencji, powinien zastanowić się nad zasadnością skorzystania z ulgi związanej z przepisami… » więcej 2024-07-09, godz. 02:30 BiH/ Krewny prezydenta Serbii kandydatem na burmistrza Srebrenicy Wspólnym kandydatem serbskich partii politycznych na burmistrza położonej na wschodzie Bośni i Hercegowiny Srebrenicy został bliski krewny prezydenta Serbii… » więcej 2024-07-09, godz. 01:50 USA/ Biden: Rosja przypomniała o swojej przerażającej brutalności Prezydent USA Joe Biden powiedział w poniedziałek, że niosące śmierć rosyjskie ataki rakietowe na Ukrainę, w tym na główny szpital dziecięcy w Kijowie… » więcej 2024-07-09, godz. 00:20 Rosja/ Moskwa naciska na Amerykę Łacińską aby ta nie dostarczała broni Ukrainie Rosyjski wiceminister spraw zagranicznych Sergiej Riabkow przestrzegł kraje Ameryki Łacińskiej w wypowiedzi opublikowanej w poniedziałek na łamach pisma 'Mieżdunarodnaja… » więcej 2024-07-08, godz. 23:40 Republika Środkowoafrykańska/ Najemnicy rosyjscy spalili i ograbili miasto Bangana Najemnicy rosyjscy nadlecieli śmigłowcem nad miasto Bangana w dystrykcie w Haute-Kotto we wschodniej części Republiki Środkowoafrykańskiej, które pod pretekstem… » więcej 2024-07-08, godz. 23:30 Małopolskie/ Stanisław Pasoń trzecim wiceprzewodniczącym sejmiku województwa Sejmik Województwa Małopolskiego wybrał podczas poniedziałkowej sesji, w głosowaniu tajnym, swojego trzeciego wiceprzewodniczącego - Stanisława Pasonia… » więcej 2024-07-08, godz. 23:10 Hiszpański piłkarz Thiago Alcantara zakończył karierę 33-letni piłkarz Thiago Alcantara zakończył karierę. Były reprezentant Hiszpanii przez ostatnie cztery sezony grał w Liverpoolu. Wcześniej występował… » więcej 2024-07-08, godz. 22:50 Wimbledon - Djokovic awansował do ćwierćfinału Zajmujący drugie miejsce w rankingu tenisistów Serb Novak Djokovic pokonał rozstawionego z numerem 15. Duńczyka Holgera Rune 6:3, 6:4, 6:2 w 1/8 finału wielkoszlemowego… » więcej 2024-07-08, godz. 22:50 Włochy/ Astronomiczne ceny biletów na koncerty Taylor Swift Nawet za ponad 13 tysięcy euro oferowane są we Włoszech na wtórnym rynku bilety na weekendowe koncerty Taylor Swift w Mediolanie- poinformowała w poniedziałek… » więcej
64656667686970
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »