Do tej pory medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata otrzymało około 8 tysięcy Polaków. To najwyższe cywilne odznaczenie Izraela przyznawane obywatelom innych narodowości.

- W ostatnich dziesięciu latach z naszego województwa to wyróżnienie trafiło do 8 osób - mówi Janusz Oszytko z archiwum opolskiej delegatury Instytutu Pamięci Narodowej. - To jest odznaczenie specjalne. Wskazuje na moralne cnoty tej osoby, która bezinteresownie, bez żadnych innych przesłanek pomagała Żydom. To między innymi z powodu chrześcijańskiego miłosierdzia. To było często koordynowane przez parafię, na przykład na Kresach, czy też przez obwody AK.

Wśród odznaczonych są nieżyjące już Stefania Smykała z Brzegu i Jadwiga Kozłowska-Borkowska z Nysy. Ale jak podkreśla Janusz Oszytko, nadal jest grono tak zwanych "cichych bohaterów", którzy w czasie drugiej wojny światowej uratowali Żydów, a nie otrzymali do tej pory nagrody za poświęcenie.

- Pomagały anonimowo pojedyncze osoby, bądź też całe grupy - mówi Oszytko. - Taką grupą anonimową, która jest słabo upamiętniona są siostry zakonne. One zajmowały się dziećmi żydowskimi. Wraz z upływem II wojny światowej większość tych przypadków nie została ujawniona. Dla nas to są pola do badań.

Na facebookowym profilu opolskiej delegatury IPN opublikowane zostały życiorysy Rudolfa Merkela i ks. Alojzego Chrobaka, którzy angażowali się w ocalenie Żydów. W tym samym miejscu znajdziemy również link do wystawy "Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej".