Radio Opole » Dobrze być w formie
2024-03-07, 07:30 Autor: Wernicki Paweł / PAP

Nowe badania nad fizjologią postu

talerz, sztućce [fot. elements.envato.com]
talerz, sztućce [fot. elements.envato.com]
Naukowcy przeprowadzili nowe badania nad fizjologią postu. Wynika z nich, że wszelkie potencjalnie wpływające na stan zdrowia zmiany wydają się pojawiać dopiero po trzech dniach bez jedzenia.
Artykuł na ten temat opublikowano w piśmie „Nature Metabolism”.
Zdolność do obywania się bez jedzenia przez pewien czas to ważny atut ewolucyjny. Okresowe posty mające wzmacniać ducha i ciało znane są w wielu kulturach i religiach. Dla chrześcijan post stanowi narzędzie prowadzące do uświęcenia. Przyczynia się do walki z grzechami takimi jak obżarstwo, lenistwo czy nieczystość. W islamie post jest jednym z pięciu obowiązków każdego dorosłego muzułmanina; ścisły post obowiązuje w czasie miesiąca ramadan (dziewiątego według kalendarza muzułmańskiego) od brzasku do zachodu słońca. W buddyzmie posty praktykują głównie mnisi – spożywając tylko jeden posiłek w ciągu dnia.

Podczas postu organizm zmienia źródło wykorzystywanej energii – zamiast głównie glukozy ze spożywanych pokarmów są to własne zapasy tłuszczu. Jednak niewiele więcej wiadomo na temat reakcji organizmu na długotrwałe okresy bez jedzenia i ewentualnych korzystnych lub niekorzystnych skutków dla zdrowia.

Nowe badania (https://www.nature.com/articles/s42255-024-01008-9) nad wpływem postu na zdrowie oraz molekularnym mechanizmem tych zmian przeprowadzili naukowcy z Precision Healthcare University Research Institute (PHURI) przy Queen Mary University of London oraz Norweskiej Szkoły Nauk o Sporcie.

Dzięki nowym technikom, umożliwiającym pomiary dotyczące tysięcy białek krążących we krwi, możliwe stało się systematyczne i szczegółowe badanie molekularnych adaptacji do postu u ludzi.

Naukowcy obserwowali 12 zdrowych ochotników, którzy nie jedli nic przez siedem dni, pijąc tylko wodę. Codziennie monitorowano zmiany w poziomie około 3000 białek we krwi przed, w trakcie i po zakończeniu postu.

Wiedząc, które białka biorą udział w reakcji organizmu na brak pokarmu, naukowcy mogliby następnie przewidzieć potencjalne skutki zdrowotne długotrwałego postu, integrując informacje genetyczne z badań na dużą skalę.

Zgodnie z oczekiwaniami zaobserwowano przełączanie się z glukozy na tłuszcz zmagazynowany w organizmie – w ciągu pierwszych dwóch lub trzech dni postu. Ochotnicy stracili średnio 5,7 kilograma, przy czym dotyczyło to zarówno masy tłuszczowej, jak i beztłuszczowej.

Po raz pierwszy udało się zaobserwować, że po mniej więcej trzech dniach postu w organizmie zachodzą wyraźne zmiany w poziomie białek, wskazujące na reakcję na całkowite ograniczenie kalorii. We wszystkich głównych narządach zmienił się poziom co trzeciego białka. Zmiany te wyglądały podobnie u wszystkich ochotników i dotyczyły na przykład białek tworzących strukturę podporową neuronów w mózgu.
W ciągu trzech dni od zakończenia postu i powrotu do spożywania posiłków utrzymał się ubytek wagi – utrata masy mięśniowej została prawie całkowicie odwrócona, natomiast ubytek tkanki tłuszczowej pozostał.

Znając molekularne zmiany zachodzące pod wpływem postu można by opracować plan przyszłych badań, które mogą prowadzić do interwencji terapeutycznych – na przykład dla osób, które mogłyby odnieść korzyść z postu, jednak nie mogą stosować długotrwałego postu lub diet naśladujących post, np. ketogenicznych.

„Po raz pierwszy możemy zobaczyć, co dzieje się w organizmie na poziomie molekularnym, kiedy pościmy. Post, jeśli przeprowadzać go sposób bezpieczny, jest skuteczną interwencją odchudzającą. Popularne diety obejmujące post – takie jak post przerywany – mają zapewniać korzyści zdrowotne wykraczające poza utratę wagi, jednak były one widoczne dopiero po trzech dniach całkowitego ograniczenia kalorii – później, niż dotychczas sądzono” – powiedziała prof. Claudia Langenberg, dyrektor Precision Healthcare University Research Institute Queen Mary (PHURI).

„Nasze odkrycia dostarczyły podstaw dla starej wiedzy na temat powodów, dla których post stosuje się w niektórych schorzeniach. Chociaż post może w niektórych przypadkach być korzystny w leczeniu schorzeń, często nie będzie rozwiązaniem dla pacjentów ze złym stanem zdrowia. Mamy nadzieję, że te odkrycia dostarczą informacji, dlaczego post jest korzystny w niektórych przypadkach, co można następnie wykorzystać do opracowania terapii” - powiedział dr Maik Pietzner, kierownik ds. danych zdrowotnych w PHURI i współprzewodniczący Grupy Medycyny Obliczeniowej w Berlińskim Instytucie Zdrowia szpitala Charité.
post, fizjologia,

Dobrze być w formie

2023-05-11, godz. 07:00 1 lipca będzie odwołany stan zagrożenia epidemicznego Do lipca wszystkie instytucje i zakłady pracy powinny przygotować się do takiego funkcjonowania jak przed pandemią - powiedział wiceminister zdrowia Waldemar… » więcej 2023-05-10, godz. 07:00 Biologiczny wiek jest elastyczny Stres różnego typu przesuwa biologiczny wiek do przodu; można go jednak też cofnąć - sugerują badania z udziałem ludzi i zwierząt. Ciało postarzają… » więcej 2023-05-09, godz. 07:00 EKG 2023: choroby cywilizacyjne, do których należą m.in. schorzenie sercowo-naczyniowe, odpowiadają za 90 proc. przedwczesnych… „Jednym z podejść do leczenia ostrych zespołów wieńcowych i rehabilitacji kardiologicznej w Europie jest program KOS-zawał. Ten model to skuteczne podejście… » więcej 2023-05-08, godz. 07:00 Ciągła praca i brak samodzielnej zabawy przyczyną pogarszającego się zdrowia psychicznego dzieci Duży wzrost odsetka przypadków zaburzeń zdrowia psychicznego u dzieci i nastolatków wynika w dużej mierze z obserwowanego spadku możliwości swobodnej zabawy… » więcej 2023-05-05, godz. 07:00 Negatywny wpływ zanieczyszczenia powietrza na rozwój mózgu dzieci zbadają polscy naukowcy Które dokładnie szlaki nerwowe - i jakie cześci mózgu są uszkadzane przez zanieczyszczenia powietrza, zbadają naukowcy z Instytutów Psychologii i Psychologii… » więcej 2023-05-04, godz. 09:57 Naukowiec: geny człowieka nie nadążają z adaptacją do współczesnej diety Funkcjonowanie ludzkiego organizmu jest wynikiem ewolucji. Zwykle ludzki genom adaptuje się do zmian w środowisku tysiące lat, jednak tylko w ostatnich 50 lat… » więcej 2023-05-02, godz. 07:00 Kardiolog: dobrze dobrany sport jest wskazany po przebytym zawale Odpowiednio dobrane ćwiczenia fizyczne przynoszą korzyści osobom po przebytym zawale, z niewydolnością serca, po operacji wad zastawkowych i innych schorzeniach… » więcej 2023-04-28, godz. 07:00 Cztery miliony osób cierpi na astmę, a tylko połowa z nich wie, że jest chora Około 4 milionów Polaków cierpi na astmę, a tylko połowa z nich wie, że jest chora. Średnio mija 7 lat od wystąpienia pierwszych objawów do postawienia… » więcej 2023-04-27, godz. 07:00 Europejski Tydzień Szczepień: liczy się każda dawka szczepionki Szczepienia odgrywają podstawową rolę w profilaktyce groźnych chorób wywoływanych przez czynniki zakaźne: chronią nasze zdrowie i ratują życie. Tymczasem… » więcej 2023-04-26, godz. 07:00 Badanie: kombucha czy kimchi - które fermentowane produkty są najlepsze dla mózgu? Spośród 200 objętych badaniem sfermentowanych pokarmów prawie wszystkie wywierają pozytywny wpływ na zdrowie jelit i mózgu - donosi brytyjskie Towarzystwo… » więcej
38394041424344
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »