20 lat Polski w UE/ MKiŚ: na energię i środowisko UE przekazała blisko 16 mld euro
Resort przekazał, że przez ostatnie 20 lat w sektorze środowiska wsparto łącznie ponad 2,2 tys. inwestycji, którym przyznano dofinansowanie ze środków UE w wysokości ponad 11,3 mld euro. Z kolei w obszarze energetyki było to 1,8 tys. przedsięwzięć, dla których dofinansowanie ze środków europejskich wyniosło ponad 4,6 mld euro.
Ministerstwo podkreśliło, że dzięki przynależności do Wspólnoty, w ciągu 20 lat zrealizowano szereg cennych inwestycji zwiększających bezpieczeństwo energetyczne kraju, ochronę środowiska, uodparniających nas na skutki zmian klimatu oraz podnoszących poziom życia Polaków.
Wskazano na kilka z nich m.in. na inwestycje w bezpieczeństwo energetyczne kraju wdrożone przez Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy. Na te działania otrzymano z UE ok. 9 mld zł przy wartości inwestycji sięgającej ponad 24 mld zł.
Kolejnym wskazanym przez MKiŚ obszarem jest ponad 1 mld zł na walkę z niską emisją na terenie województwa śląskiego, czy 300 mln zł na ochronę różnorodności biologicznej realizowane przez Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych.
Ministerstwo podkreśliło, że dzięki środkom z UE nasz kraj sukcesywnie rozwijał infrastrukturę elektroenergetyczną i gazową, co już przynosi konkretne efekty. "W obecnej sytuacji geopolitycznej jest to szczególnie ważne w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz stabilności i ciągłości dostaw energii elektrycznej i gazu ziemnego w Polsce" - zaznaczono.
Dodano, że dzięki unijnym środkom od 2007 r. zwiększono pojemności magazynowe gazu ziemnego o jedną trzecią, a dzięki budowie i rozbudowie terminalu LNG w Świnoujściu zapewniono możliwość importu z różnych kierunków. Zbudowano też tysiące kilometrów nowych sieci gazowych i elektroenergetycznych oraz prawie 60 stacji elektroenergetycznych, bez których cały system przesyłu energii elektrycznej nie mógłby funkcjonować.
Resort przekazał, że ze środków UE zmodernizowano blisko 1,8 tys. km przesyłowych sieci elektroenergetycznych - co stanowi 11 proc. wszystkich takich linii w Polsce. Rozbudowano cztery podziemne magazyny gazu, uzyskując 1 mld m sześc. dodatkowych pojemności magazynowych, co stanowi jedną trzecią wszystkich pojemności magazynowych w Polsce. Powstało też prawie 2,1 tys. km gazociągów przesyłowych gazu ziemnego (ok. jedna szósta wszystkich gazociągów przesyłowych wybudowanych w Polsce przez ostatnie kilkadziesiąt lat) oraz ponad 2,3 tys. km gazociągów dystrybucyjnych gazu ziemnego. Dzięki inwestycjom Terminal LNG w Świnoujściu może przyjmować rocznie 7,5 mld m sześc. gazu rocznie (po regazyfikacji). Taka ilość - jak podkreślono - zaspokaja ponad jedną trzecią zapotrzebowania na gaz ziemny w kraju.
Ministerstwo dodało, że utrata różnorodności biologicznej i negatywne zmiany w ekosystemach, spowodowane m.in. działalnością człowieka i zmianami klimatycznymi, należą do największych zagrożeń w skali globalnej. Dlatego też podejmowane inicjatywy mające temu zaradzić są bardzo istotne.
Wyjaśniono, że w tej kwestii Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych wdrożył 75 projektów, które przyczyniły się one m.in. do poprawy stanu cennych i chronionych siedlisk leśnych, nadmorskich, mokradłowych, kserotermicznych oraz wybranych gatunków roślin, w tym endemicznych i reliktowych. Wsparto też ochronę m.in. żubra, rysia, foki szarej, żółwia błotnego, podkowca małego, susła perełkowanego, bociana czarnego i wielu innych gatunków zwierząt. Poinformowano, że projekty dotyczyły głównie czynnej ochrony gatunków i siedlisk w parkach narodowych, rezerwatach i na obszarach Natura 2000. Powierzchnia siedlisk objętych projektami wyniosła ok. 115 tys. ha.
Ministerstwo podkreśliło, że setki projektów prośrodowiskowych wdrożył też Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Fundusz wspierał inwestycje związane z: gospodarką wodno-ściekową, gospodarką odpadową, realizował projekty edukacyjne, wspierał inicjatywy wpływające na poprawę jakości środowiska miejskiego.
Jak poinformowało dzięki działaniom NFOŚiGW oraz funduszom z UE: zretencjonowano 48 mln m sześc. wody, objęto ochroną przeciwpowodziową ponad 2 mln osób, wybudowano lub zmodernizowano 22 165 km sieci kanalizacyjnych, wybudowano lub zmodernizowanie 7 160 km sieci wodociągowych, zbudowano lub zmodernizowano 590 oczyszczalni ścieków, wsparto 89 zakładów zagospodarowania odpadów komunalnych, zrekultywowano grunty o łącznej powierzchni 30 620 ha. Dodano, że przeprowadzono też 472 inwestycji służących ochronie środowiska w przedsiębiorstwach, w tym 69 z zakresu poprawy jakości powietrza. Działaniami ochronnymi objęto cenne przyrodniczo obszary o powierzchni ponad 1 mln ha. Uzyskano też blisko 800 ha dodatkowej powierzchni biologicznie czynnej w miastach.
Odnośnie działań antysmogowych i przeznaczenia ponad 1 mld zł z UE na likwidację niskiej emisji na terenie województwa śląskiego, ministerstwo przekazało, że realizowane projekty dotyczyły głębokiej termomodernizacji wielorodzinnych budynków, czy budowę i przebudowę sieci dystrybucji ciepła. "Szacujemy, że głęboka termomodernizacja spowoduje polepszenie klasy zużycia energii w 15,3 tys. gospodarstwach domowych zlokalizowanych w 739 budynkach. Nastąpił spadek emisji gazów cieplarnianych o 300 475,56 tony równoważnika CO2 a przypadku energii końcowej 867 176,61 GJ/rok. Długość wybudowanej lub zmodernizowanej sieci ciepłowniczej w ramach tych projektów to ponad 142 km - czyli prawie jak odległość z Katowic do Piotrkowa Trybunalskiego" - dodano. (PAP)
autor: Michał Boroń
mick/ wkr/