Międzynarodowa Wystawa Książek w Tajpej (Taipei International Book Exhibition TIBE) skierowana jest głównie do czytelniczej publiczności, co oznacza nacisk na spotkania autorskie, rozrywkę kulturalną oraz sprzedaż książek. Ważną rolę odgrywają jednak także wydarzenia dla wydawców, agentów i innych profesjonalnych podmiotów z branży. Głównym organizatorem polskiej prezentacji jest Instytut Książki, przy wsparciu Biura Polskiego w Tajpej i Instytutu Adama Mickiewicza.

Podczas ostatniej wystawy przed pandemią (2019) TIBE odwiedziło w sumie 580 tys. osób, a na 1859 stanowiskach zaprezentowało się 735 wystawców z 52 krajów. Dotychczas rolę gościa honorowego pełniły m.in. Francja, Węgry, Izrael i Korea Południowa.

"Uczestnictwo w targach to element konsekwentnie realizowanej przez Instytut Książki strategii obecności literatury polskiej za granicą, w tym w miejscach, w których do tej pory była słabo zaznaczona. Choć literatura polska święci w ostatnich latach triumfy na świecie, o czym świadczą choćby Nagroda Nobla dla Olgi Tokarczuk, liczne laury dla naszej literatury dziecięcej na prestiżowych Międzynarodowych Targach Książki w Bolonii czy nominacje do ważnych nagród międzynarodowych dla polskiej prozy i poezji, to wciąż staramy się, by trafiała do jak największej liczby miejsc na świecie" - podkreśla Instytut Książki.

Dyrektor Instytutu Książki Dariusz Jaworski zaznaczył, że Instytut nie traktuje tego typu wydarzeń "eventowo, tylko poprzedza je trzyletni plan". "Pierwszy rok to przygotowania, apogeum drugiego są targi, ale staramy się, aby wydarzenia – nie tylko literackie – odbywały się przez cały rok, a trzeci rok to kontynuacja tych działań" - wyjaśnił Jaworski.

Jak mówił, udział w targach to "nie tylko książki, literatura, ale promocja polskiej kultury za granicą, stąd też muzyka, sztuki wizualne, spotkania, które wykraczają poza stricte literackie dyskusje; kulinaria".

Do tej pory na Tajwanie dużą popularność zyskali tacy twórcy, jak Janusz Korczak (dzięki przekładom promotorki naszego kraju Wei-Yun Lin-Góreckiej), Wisława Szymborska oraz Andrzej Sapkowski. Coraz więcej publikuje się również literatury dziecięcej, m.in. książki Aleksandry i Daniela Mizielińskich, Michała Rusinka, Piotra Sochy i Wojciecha Grajkowskiego czy – bardzo popularnej w Azji Wschodniej – Iwony Chmielewskiej. Także polska literatura non-fiction – zwłaszcza książki Witolda Szabłowskiego – zyskuje coraz więcej odbiorców.

Tajwańskie targi, które po pandemicznej przerwie odbędą się w pełnej odsłonie, będą okazją, by zaprezentować tamtejszym czytelnikom i wydawcom, a także wydawcom z Azji Wschodniej (m.in. Korea Południowa i Japonia), wszystko to, co najlepsze w polskiej literaturze i sztuce ilustracji. Szczególny nacisk zostanie położony na książki, które ukażą się niebawem lub ukazały się w ostatnich latach w przekładzie na język chiński tradycyjny oraz w języku angielskim – powieści, zbiory opowiadań, eseje, reportaże, poezję oraz literaturę dla dzieci i młodzieży.

Najważniejszym punktem będą spotkania na żywo z reprezentacją polskich twórców z różnych dziedzin literatury.

Z tajwańską publicznością spotkają się już tłumaczeni na język chiński tradycyjny pisarze: Andrzej Sapkowski i Witold Szabłowski, a także znani na miejscu ilustratorzy: Piotr Socha i Marianna Oklejak. W wydarzeniu weźmie też udział Stanisław Łubieński, którego "Książka o śmieciach" na targach będzie miała swoją premierę. Polską poezję reprezentować będzie Marzanna Bogumiła Kielar, a komiks - Bartosz Sztybor. W wystawie książki będzie uczestniczył również Rafał Kosik, autor książek dla dzieci, młodzieży i dorosłych. W programie przewidziano też wydarzenia wokół tłumaczonych na język angielski książek Bronisława Wildsteina i Piotra Nowaka.

Polska prezentacja odbędzie się przede wszystkim w ramach pawilonu o powierzchni ponad 440 m2, zaprojektowanego przez dr Annę Skołożyńską-Ciecierę z ASC Studio i nawiązującego do polskich tradycyjnych wzorów ludowych. Znaleźć tam będzie można punkt informacyjny, wystawę dotyczącą polskiej historii, wystawę prezentującą tradycje i współczesność polskiej ilustracji dziecięcej, punkt sprzedaży książek polskich autorów w przekładzie na chiński tradycyjny, scenę dla spotkań autorskich, przestrzeń warsztatową, strefy tematyczne i strefę spotkań B2B dla wydawców.

Na stoisku zaprezentują się polscy wydawcy, agenci literaccy oraz instytucje kultury: PIW, Powergraph, Foksal, Manuscriptum, Dwie Siostry, Nasza Księgarnia, Wydawnictwo Literackie, Andrew Nurnberg Associates, KaBooks, Biblioteka Narodowa, Międzynarodowe Centrum Kultury i Instytut Pileckiego.

W ramach wydarzeń towarzyszących odbędą się, oprócz spotkań autorskich, warsztaty plastyczne dla dzieci oraz prezentacje kulinarne wraz z degustacją polskich potraw.

Gościom polskiego pawilonu zostanie zaprezentowana wystawa poświęcona polskiej ilustracji dziecięcej - "Captains of Illustrations from Poland", której organizatorem jest Instytut Adama Mickiewicza, a kuratorem prof. Jacek Friedrich, oraz koncerty polsko-ukraińskiego zespołu Dagadana, który od ponad 14 lat łączy elementy kultury polskiej i ukraińskiej za pomocą jazzu, elektroniki i world music.

Na wystawie odwiedzający będą mogli zapoznać się z długą i bogatą historią polskiej literatury dziecięcej i związanej z nią sztuki ilustracji, która rozwijała się najintensywniej w latach 1950–1980. Przedstawione zostaną prace artystów tworzących w tzw. złotym okresie polskiej ilustracji, czyli w latach 60. i 70., a także artystów współczesnych.

Międzynarodowa Wystawa Książek w Tajpej to element strategii realizowanej przez Instytut Książki, której celem jest trwała, wyraźna obecność literatury polskiej tam, gdzie do tej pory nasze książki nie były dostępne lub były dostępne w zbyt małym zakresie. Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach zadania "Polska gościem honorowym Międzynarodowej Wystawy Książek TIBE 2023 w Tajpej".

Z Tajpej Katarzyna Krzykowska (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska

ksi/ skp/