Udawanie kogoś groźnego, by zmylić silniejszego napastnika, to trik bardzo powszechny w przyrodzie trik. Naukowcy nazywają go mimikrą Batesa. Zwykle przejawia się zmianą wyglądu, ale niektóre gatunki do zmylenia przeciwnika wykorzystują dźwięki. Właśnie tak jest w przypadku nocków dużych, nietoperzy, które występują także w Polsce. Naukowcy z Uniwersytetu Neapolitańskiego im. Fryderyka II odkryli ostatnio, że te ssaki brzęczą jak szerszenie, by odstraszyć sowy. To pierwszy znany przypadek, gdy ssak naśladuje owada oraz gdy ssak używa akustycznej mimikry Batesa.

Naukowcy dokonali tego odkrycia podczas badań terenowych, trochę przez przypadek. "Kiedy dotykaliśmy nietoperzy, aby wyjąć je z sieci lub zbadać, za każdym razem zaczynały brzęczeć jak szerszenie" – powiedział w "Daily Mail" Danilo Russo, główny autor badania. Jego zespół nagrał więc brzęczenie nietoperzy i szerszeni, a następnie odtworzył nagrania przez głośnik trzymanym w niewoli sowom. Okazało się, że sowy na brzęczenie zarówno owadów, jak i nietoperzy reagowały oddaleniem się od głośnika. To oznacza, że nietoperze wydają takie dźwięki w chwili, gdy zostaną schwytane przez drapieżnika. "Brzęczenie może zmylić drapieżnika na ułamek sekundy, a to często wystarczy, by mu uciec" - wyjaśnia Danilo Russo.

Sowy, szerszenie i nietoperze często żyją w tych samych miejscach, takich jak jaskinie, szczeliny skalne czy strychy, więc istnieje wiele sposobności do kontaktów między nimi. Naukowcy przypuszczają, że sowy bywają żądlone przez szerszenie, więc wiedzą, że należy ich unikać i dlatego boją się ich brzęczenia. Aby to potwierdzić, potrzebne będą dalsze badania. Wszystko wskazuje jednak na to, że na to, że nietoperze wykorzystały nieprzyjemne "To jeden z niezliczonych przykładów piękna procesów ewolucyjnych" - zachwyca się Russo.

Naukowcy są przekonani, że prawdopodobnie istnieją inne gatunki nietoperzy, które stosują podobne strategie obronne i liczą na to, że w dalszych badaniach uda się je odnaleźć. Warto dodać, że same nietoperze dają się nabrać na podobny trik motylom z rodziny niedźwiedziówkowatych, w której występują gatunki trujące i nieszkodliwe. Te nieszkodliwe, aby zmylić polujące w ciemności nietoperze, wydają podobne dźwięki jak ich trujący kuzyni.

agf