Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 11:10 W Rososzy powstanie nowy kameralny park rozrywki - Kosmiczne Ranczo (MediaRoom) Nie w Roswell, nie w Nowym Jorku ani nawet nie Emilcinie, tylko w Rososzy - małej wsi nieopodal Góry Kalwarii na Mazowszu - wylądowali Kosmici. Tak im się… » więcej 2024-07-08, godz. 11:10 Małopolskie/ Policyjni wodniacy uratowali dwie osoby z Jeziora Mucharskiego Policyjni wodniacy uratowali dwie osoby, które wpadły do Jeziora Mucharskiego, gdy wywrócił się ich skuter wodny - podała w poniedziałek wadowicka policja… » więcej 2024-07-08, godz. 11:00 Lubuskie/ Zderzenie trzech samochodów na dk 92 w Świebodzinie; droga zablokowana W poniedziałek na dk 92 koło Świebodzina doszło do zderzenia dwóch samochodów osobowych i samochodu ciężarowego. Droga jest zablokowana. » więcej 2024-07-08, godz. 11:00 Francja/ "Liberation": politycy muszą sprostać dojrzałości, jaką okazali wyborcy Lewicowy dziennik 'Liberation' podkreśla w poniedziałek, że większość uzyskana przez lewicę w wyborach parlamentarnych 'zobowiązuje, by sprostać dojrzałości'… » więcej 2024-07-08, godz. 11:00 Podlaskie/ Trzech żołnierzy trafiło do szpitala po wypadku w miejscowości Makówka Trzech żołnierzy trafiło do szpitala po wypadku, do którego doszło w poniedziałek rano w powiecie hajnowskim, w miejscowości Makówka (Podlaskie) - poinformowała… » więcej 2024-07-08, godz. 10:50 Dowództwo Operacyjne: w związku z rosyjskim ostrzałem rakietowym Ukrainy w polskiej przestrzeni operuje polskie i sojusznicze… W związku z rosyjskim ostrzałem rakietowym na teren Ukrainy wszczęto wszystkie niezbędne procedury mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa polskiej przestrzeni… » więcej 2024-07-08, godz. 10:40 Stworzona przez Hisense technologia ekranów 100-calowych ULED TV to nowa jakość wrażeń podczas oglądania UEFA EURO… QINGDAO, Chiny, 5 lipca 2024 r. /PRNewswire/ -- Hisense, światowy lider branży elektroniki użytkowej oraz sprzętu RTV i AGD, wnosi zupełnie nową jakość… » więcej 2024-07-08, godz. 10:40 Paryż - 460 sportowców w olimpijskiej reprezentacji Australii Reprezentacja Australii na igrzyska olimpijskie w Paryżu liczyć będzie 460 sportowców, w tym rekordową w historii kraju grupę 75 lekkoatletów. Przed trzema… » więcej 2024-07-08, godz. 10:40 SG: w weekend ponad 60 prób nielegalnego przekroczenia granicy białorusko-polskiej Ponad 60 cudzoziemców próbowało w ostatnich trzech dobach nielegalnie przekroczyć polsko-białoruską granicę - poinformował w poniedziałek Podlaski Oddział… » więcej 2024-07-08, godz. 10:30 Chiny: w lipcu wspólne ćwiczenia z białoruską armią przy granicy z Polską Chińskie i białoruskie wojska przeprowadzą wspólne ćwiczenia wojskowe 'Atak Orłów 2024' z zakresu działań antyterrorystycznych w okolicach Brześcia na… » więcej
949596979899100
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »