Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 17:10 Porozumienie o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą (dokumentacja) Przekazujemy treść 'Porozumienia o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą', podpisanego 8 lipca 2024 roku… » więcej 2024-07-08, godz. 17:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, poniedziałek 8 lipca, 17.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: Iga Świątek, choć odpadła już w trzeciej rundzie Wimbledonu, to wciąż jest bezpieczna na pierwszym miejscu… » więcej 2024-07-08, godz. 17:10 FNP: 64 mln zł na nowe zespoły naukowe w drugim naborze First Team FENG 64 mln zł jest przeznaczone dla organizacji badawczych na nowe zespoły naukowe i prace badawczo-rozwojowe w drugim naborze First Team FENG - ogłosiła Fundacja… » więcej 2024-07-08, godz. 17:00 Rzeszów/Amerykanie uczą rzeszowian angielskiego – ruszył 31. Pomost International 11 wolontariuszy z Buffalo w USA przyjechało do Rzeszowa, aby uczyć Polaków języka angielskiego i zapoznać ich z kulturą amerykańską w ramach 31. kursu… » więcej 2024-07-08, godz. 17:00 Premier Tusk oraz prezydent Zełenski podpisali umowę o bezpieczeństwie między Polską a Ukrainą (opis) Premier Donald Tusk i prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podpisali w Warszawie dwustronną umowę o bezpieczeństwie. Polska zobowiązała się w niej do przeszkolenia… » więcej 2024-07-08, godz. 17:00 W Kirgistanie piorun zabił około 250 pasących się owiec W niedzielę na pastwisku w rejonie Tong w obwodzie issykkulskim we wschodniej części położonego w Azji Środkowej Kirgistanu piorun zabił około 250 owiec… » więcej 2024-07-08, godz. 17:00 "NYT": zagraniczni ochotnicy walczący na Ukrainie zabijali rosyjskich jeńców Zagraniczni ochotnicy walczący na Ukrainie w amerykańskiej jednostce znanej jako Chosen Company zabijali poddających się rosyjskich żołnierzy - pisze ukraiński… » więcej 2024-07-08, godz. 17:00 Prezydenci Polski i Ukrainy spotkali się przed szczytem NATO (opis) W poniedziałek, w przeddzień przed jubileuszowego szczytu NATO prezydent Andrzej Duda przyjął w Belwederze prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. Duda… » więcej 2024-07-08, godz. 16:50 Grecja/ Rząd sprawdza, czy w ocieplonym klimacie da się uprawiać mango, liczi i awokado Eksperymentalne uprawy roślin subtropikalnych na Peloponezie w południowej Grecji mają wykazać, czym wobec zmian klimatu można będzie zastąpić tradycyjne… » więcej 2024-07-08, godz. 16:50 Gala Derby na Torze Służewiec: sportowe emocje i prawdziwe święto mody w samym sercu stolicy (MediaRoom) Tradycyjnie w pierwszą niedzielę lipca na legendarnym Torze Wyścigów Konnych Służewiec odbyła się Gala Derby, jedno z najważniejszych wydarzeń w polskim… » więcej
73747576777879
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »