Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-06-30, godz. 14:00 Max Pinkus zapisał się w annałach kulturalnych Europy. Będą o nim konferować w Prudniku Maksowi Pinkusowi i jego Bibliotece Śląskiej poświęcona będzie konferencja naukowa w Prudniku. Organizowana jest w dziewięćdziesiątą rocznicę śmierci… » więcej 2024-06-30, godz. 13:08 Płoną pola uprawne w powiecie kluczborskim. Wiatr nie pomaga strażakom [ZDJĘCIA, AKTUALIZACJA] Płonie zboże na pniu w Gotartowie w powiecie kluczborskim. W akcji bierze udział 16 zastępów państwowej i ochotniczych straży pożarnych. » więcej 2024-06-30, godz. 12:00 Wypadek na krajówce za Paczkowem [AKTUALIZACJA] Ruch wahadłowy obowiązuje na DK 46, między Paczkowem a Otmuchowem. Na wysokości Starego Paczkowa, tuż przed godziną 11 doszło tam do wypadku drogowego. » więcej 2024-06-30, godz. 11:43 Klimatyzacji nie ma, ale jest klimat. Zlot busów i garbusów w Luboszycach [ZDJECIA] Ponad 100 garbusów i busów typu 'bulik' i 'ogórek' zjechało na Opolszczyznę na doroczny zlot 'Łopolskie klimaty'. » więcej 2024-06-30, godz. 11:18 Dynamiczna pogoda w regionie. Są pierwsze interwencje straży [AKTUALIZACJA] Mamy już skutki pierwszych silniejszych podmuchów wiatru. W Opolu, na ul. Prószkowskiej, drzewo spadło na zaparkowany pojazd. Nikt nie został poszkodowany… » więcej 2024-06-30, godz. 10:00 Krowie championy z Głogówka u progu europejskiej kariery? Problemem są pieniądze Mają superchampiony, więc chcą się z nimi pokazać za granicą. Ośrodek Hodowli Zarodowej z Głogówka dzięki zdobytym nagrodom podczas Śląskiej Wystawy… » więcej 2024-06-30, godz. 09:45 Za pół roku nowy stadion w Opolu powinien być gotowy. Murawa już czeka Budowa opolskiego stadionu zmierza ku końcowi. Gotowa jest już murawa, zamocowano stelaże do telebimów. Wkrótce ruszy montaż krzesełek na trybunach. Mocno… » więcej 2024-06-30, godz. 08:47 Niedziela upalna i burzowa, możliwe są trąby powietrzne. IMGW podwyższa alert do najwyższego stopnia [AKTUALIZACJ… Ostrzeżenie 2. stopnia przed burzami wydało dla całego województwa opolskiego biuro IMGW. » więcej 2024-06-30, godz. 07:44 Mamy wysyp kociąt. Opolskie schronisko dla zwierząt szuka domów tymczasowych W Miejskim Schronisku dla Bezdomnych Zwierząt w Opolu przybywa małych kociąt. Pracownicy spodziewają się miesięcznie nawet kilkudziesięciu czworonogów… » więcej 2024-06-30, godz. 06:20 Jedni walczyli o zwycięstwo, inni przyjechali dla zabawy. W upale biegli po kwiat paproci Wysoka temperatura ich nie zniechęciła. Blisko 300 zawodników pobiegło w czwartym Biegu po Kwiat Paproci. Biegacze do pokonania mieli 10 kilometrów, a trasa… » więcej
45678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »