Biolodzy z Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej, Uniwersytetu Fordham i Medgar Evers College opublikowali materiał filmowy (www.youtube.com/watch?v=qaYjnGO1Uck&ab_channel=AmericanMuseumofNaturalHistory), na którym widać, że żyjąca na Madagaskarze pijawka z rodzaju Chtonobdella potrafi skakać. Wcześniej na łamach czasopisma „Biotropica” (https://doi.org/10.1111/btp.13340) zamieścili artykuł na ten temat.

„Jest to pierwszy przekonujący dowód na to, że pijawki potrafią skakać i to przy widocznym wydatku energetycznym – powiedziała główna autorka publikacji dr Mai Fahmy. - Istniały wcześniejsze doniesienia na ten temat, mówiono nawet, że pijawki rzucają się na człowieka, ale wyjaśniano to m.in. tym, że po prostu pasywnie spadają z gałęzi potrącanych przez przechodzących ludzi. Nasze badanie obala tę hipotezę”.

Podczas dwóch niezależnych wypraw na Madagaskar, w 2017 i 2023 roku, dr Fahmy nagrała materiał przedstawiający pijawki Chtonobdella zwijające się na liściu, a następnie z niego wyskakujące. Badaczka porównuje ten ruch do „wyginającej się do tyłu kobry” lub rozciąganej sprężyny. Pijawka bowiem utrzymuje swoje ciało wyprostowane, gdy szybuje w powietrzu na ziemię, co jest zupełnie odmienne od jej zwyczajowych, pełzakowatych, ruchów, jakie wykonuje na powierzchni ziemi.

„To pełen wdzięku skok z dość twardym lądowaniem” – zobrazowali autorzy publikacji.

Pijawki nie są pierwszymi bezkręgowcami robakokształtnymi, które potrafią skakać. Umiejętność tę wykazują beznogie larwy muchówek Asphondylia, larwy śródziemnomorskich muszek owocowych Ceratitis capitata, muchy Prochyliza xanthostoma i kilka gąsienic. Przyrodnicy zajmujący się pijawkami od dawna spierali się na temat zdolności także tych zwierząt do skakania, jednak brakowało mocnych dowodów, które by to potwierdziły.

„Nie wiemy jeszcze, jak często pijawki wykorzystują tę umiejętność ani czy służy im ona do wyszukiwania żywicieli, ale biorąc pod uwagę, że uchwyciliśmy wielokrotne skoki w dwóch krótkich nagraniach, takie zachowanie może być powszechne w przypadku tego gatunku” – wyjaśnili naukowcy.

Ich zdaniem poszerzenie wiedzy na temat tego zachowania pijawek jest ważne ze względu na działania związane z ochroną przyrody, ponieważ pijawki – a dokładniej mączka z ich krwi – są coraz częściej zbierane w celu badania różnorodności biologicznej kręgowców.

„Jeśli uda nam się zidentyfikować, w jaki sposób pijawki znajdują żywicieli i się do nich przysysają, będziemy mogli lepiej zrozumieć wyniki analiz zawartości ich jelit – zauważyła dr Fahmy. - Poza tym pijawki są często pomijane i niedostatecznie badane, a jako naturalna część ekosystemu być może same mogą potrzebować ochrony”.(PAP)

kap/ bar/