Radio Opole » Kraj i świat
2022-09-28, 17:50 Autor: PAP

Częstochowa/ Tablicą upamiętniono gen. Stanisława Maczka

Postać twórcy 1. Dywizji Pancernej, dowódcy 7. Dywizji Piechoty gen. Stanisława Maczka upamiętniono w Częstochowie tablicą na dawnej siedzibie dowództwa tej drugiej formacji. Tablicę ufundowała Federacja Organizacji Polskich Pancerniaków.

Jak poinformował w środę częstochowski magistrat, na ubiegłotygodniową uroczystość odsłonięcia tablicy złożyły się msza św. na Jasnej Górze, przemarsz pod dawną siedzibę dowództwa 7. Dywizji Piechoty przy al. NMP 47, a także konferencja w ratuszu nt. historii generała i częstochowskiej jednostki


Wydarzenie zorganizowała Federacja Organizacji Polskich Pancerniaków wraz z Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Inicjatywa wyszła od mieszkającej w Częstochowie córki jednego z żołnierzy 1. Polskiej Dywizji Pancernej. Patronatów udzielili prezydent Częstochowy, Muzeum Częstochowskie, katowicki oddział IPN oraz 11. Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej.


Jak przypomniało miasto, Stanisław Maczek urodził się 31 marca 1892 r. w Szczercu w ówczesnych Austro-Węgrzech. Podczas I wojny światowej walczył na frontach rosyjskim i włoskim. Po kapitulacji państw centralnych przedostał się do Krosna i wstąpił do Wojska Polskiego.


Początkowo dowodził batalionem krośnieńskim kierowanym na ratunek oblężonego Lwowa. W kwietniu 1919 r. otrzymał przydział na dowódcę lotnej kompanii 4. Dywizji Piechoty, która zasłużyła się w walkach o Drohobycz i Stanisławów.


Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej brał udział ze swoim odtworzonym batalionem w obronie Lwowa. Po wojnie uzyskał stopień podpułkownika. Ukończył studia w Wyższej Szkole Wojennej, a potem kierował lwowską ekspozyturą wywiadu wojskowego. Pełnił funkcję zastępcy dowódcy 76. Pułku Piechoty w Grodnie oraz dowodził 81. Pułkiem Strzelców Grodzieńskich.


16 lutego 1935 r. Maczek został mianowany dowódcą stacjonującej w Częstochowie 7. Dywizji Piechoty. W październiku 1938 r. otrzymał dowództwo 10. Brygady Kawalerii, będącej zalążkiem polskich sił pancernych. Podczas wojny obronnej 1939 r. brygada zadała straty niemieckiemu XXIII Korpusowi Pancernemu; uczestniczyła też w walkach opóźniających postępy agresora.


Po wkroczeniu Armii Czerwonej 17 września 1939 r. Maczek przekroczył granicę z Węgrami, gdzie został internowany. Stamtąd przedostał się do Francji. Po mianowaniu na generała brygady częściowo odtworzył 10. Brygadę. Za udział w walkach tej jednostki we Francji otrzymał Krzyż Virtuti Militari IV klasy.


Po kapitulacji Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii. Tam dołączył do powstających Polskich Sił Zbrojnych. Powierzono mu dowództwo 1. Dywizji Pancernej, która weszła do walk w początkach sierpnia 1944 r i brała udział w inwazji Aliantów w Normandii, przechodząc szlak bojowy przez Francję, Belgię, Holandię i Niemcy.


W 1945 r. Stanisław Maczek został odznaczony Komandorią Krzyża Legii Honorowej, a później awansował na generała dywizji. Po wojnie osiadł w Szkocji. Ponieważ nie przysługiwała mu emerytura, zarabiał na życie pracami niezwiązanymi z wojskowością.


W 1946 r. warszawski Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej odebrał mu polskie obywatelstwo. Tę decyzję władze PRL uchyliły w 1971 r. – choć wszystkich formalności dopełniono dopiero w marcu 1989 r., a ówczesny premier Mieczysław Rakowski przesłał generałowi prywatny list z przeprosinami za pozbawienie go obywatelstwa polskiego.


W 1990 r. Stanisław Maczek awansował na stopień generała broni. Został kawalerem orderu Orła Białego. Nadano mu też honorowe obywatelstwo Holandii – stało się to na wniosek społeczności miasta Breda, w którego wyzwalaniu – przy entuzjazmie tamtejszych mieszkańców – brała udział 1. Dywizja Pancerna.


Stanisław Maczek zmarł 11 grudnia 1994 r. w Edynburgu w Szkocji. Pochowano go na cmentarzu żołnierzy polskich w holenderskiej Bredzie.(PAP)


autor: Mateusz Babak


mtb/ aszw/


Kraj i świat

2024-06-17, godz. 14:50 Singiel „What a Wonderful World” Louisa Armstronga pokrył się pięciokrotną platyną Jeden z największych przebojów Louisa Armstronga i najpopularniejszych muzycznych standardów pokrył się pięciokrotną platyną. Organizacja Recording Industry… » więcej 2024-06-17, godz. 14:40 UE/ Tusk: Kallas dobrą kandydatką regionu na najwyższe stanowisko w UE (krótka2) Obecna premierka Estonii Kaja Kallas jest dobrą kandydatką naszego regionu Europy na jedno z najwyższych stanowisk w UE - powiedział premier Donald Tusk. Jak… » więcej 2024-06-17, godz. 14:40 Elbląg/ Ruszył nabór wniosków do budżetu obywatelskiego Od poniedziałku mieszkańcy Elbląga mogą zgłaszać pomysły przedsięwzięć do realizacji z budżetu obywatelskiego na 2025 rok. Władze miasta przeznaczyły… » więcej 2024-06-17, godz. 14:40 Nowoczesne terapie rewolucjonizują myślenie o cukrzycy (MediaRoom) Przez ostatnie lata w diabetologii dokonał się prawdziwy przełom. System pętli zamkniętej zwany sztuczną trzustką jest w stanie odciążyć na tyle pacjenta… » więcej 2024-06-17, godz. 14:40 ME 2024 - zniszczone trybuny z Charkowa na wystawie w Monachium Część zniszczonych w wyniku ataku rosyjskiego trybun stadionu w Charkowie stanowi element wystawy, jaką przygotowała ukraińska federacja piłkarska w Monachium… » więcej 2024-06-17, godz. 14:40 Toruń/ Magistrat: przebudowa ciepłociągu koliduje z reliktami kościoła św. Wawrzyńca; prace wstrzymane Toruński magistrat objął dodatkowym nadzorem prace związane z 'przebudową sieci ciepłowniczej na potrzeby Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage i projektu… » więcej 2024-06-17, godz. 14:40 Turniej WTA w Birmingham - Fręch wyeliminowana w pierwszej rundzie Magdalena Fręch przegrała z Włoszką Lucią Bronzetti 6:2, 3:6, 4:6 w pierwszej rundzie tenisowego turnieju WTA rangi 250 na trawiastych kortach w Birmingham… » więcej 2024-06-17, godz. 14:40 Białystok/ W Białostockim Centrum Onkologii otwarto Pracownię Brachyterapii Lepsze warunki leczenia pacjentów i możliwość wykonywania większej liczby zabiegów - to efekty otwartej w poniedziałek nowej Pracowni Brachyterapii w Białostockim… » więcej 2024-06-17, godz. 14:40 Dziekani i dyrektorzy jednostek UW apelują o kierowanie protestów do właściwych adresatów Protesty powinny być skierowane do właściwych adresatów, a przy ich wyrażaniu nie wolno stosować przemocy - napisali w liście do społeczności Uniwersytetu… » więcej 2024-06-17, godz. 14:30 Minister zdrowia: gotowość sprzedaży pigułki "dzień po" zgłosiło dotąd 1200 aptek Gotowość sprzedaży pigułki 'dzień po' zgłosiło dotąd 1200 aptek; w 900 aptekach tabletka jest już dostępna, 300 czeka na podpisanie umowy - przekazała… » więcej
78910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »