Radio Opole » Kraj i świat
2022-09-28, 17:50 Autor: PAP

Częstochowa/ Tablicą upamiętniono gen. Stanisława Maczka

Postać twórcy 1. Dywizji Pancernej, dowódcy 7. Dywizji Piechoty gen. Stanisława Maczka upamiętniono w Częstochowie tablicą na dawnej siedzibie dowództwa tej drugiej formacji. Tablicę ufundowała Federacja Organizacji Polskich Pancerniaków.

Jak poinformował w środę częstochowski magistrat, na ubiegłotygodniową uroczystość odsłonięcia tablicy złożyły się msza św. na Jasnej Górze, przemarsz pod dawną siedzibę dowództwa 7. Dywizji Piechoty przy al. NMP 47, a także konferencja w ratuszu nt. historii generała i częstochowskiej jednostki


Wydarzenie zorganizowała Federacja Organizacji Polskich Pancerniaków wraz z Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Inicjatywa wyszła od mieszkającej w Częstochowie córki jednego z żołnierzy 1. Polskiej Dywizji Pancernej. Patronatów udzielili prezydent Częstochowy, Muzeum Częstochowskie, katowicki oddział IPN oraz 11. Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej.


Jak przypomniało miasto, Stanisław Maczek urodził się 31 marca 1892 r. w Szczercu w ówczesnych Austro-Węgrzech. Podczas I wojny światowej walczył na frontach rosyjskim i włoskim. Po kapitulacji państw centralnych przedostał się do Krosna i wstąpił do Wojska Polskiego.


Początkowo dowodził batalionem krośnieńskim kierowanym na ratunek oblężonego Lwowa. W kwietniu 1919 r. otrzymał przydział na dowódcę lotnej kompanii 4. Dywizji Piechoty, która zasłużyła się w walkach o Drohobycz i Stanisławów.


Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej brał udział ze swoim odtworzonym batalionem w obronie Lwowa. Po wojnie uzyskał stopień podpułkownika. Ukończył studia w Wyższej Szkole Wojennej, a potem kierował lwowską ekspozyturą wywiadu wojskowego. Pełnił funkcję zastępcy dowódcy 76. Pułku Piechoty w Grodnie oraz dowodził 81. Pułkiem Strzelców Grodzieńskich.


16 lutego 1935 r. Maczek został mianowany dowódcą stacjonującej w Częstochowie 7. Dywizji Piechoty. W październiku 1938 r. otrzymał dowództwo 10. Brygady Kawalerii, będącej zalążkiem polskich sił pancernych. Podczas wojny obronnej 1939 r. brygada zadała straty niemieckiemu XXIII Korpusowi Pancernemu; uczestniczyła też w walkach opóźniających postępy agresora.


Po wkroczeniu Armii Czerwonej 17 września 1939 r. Maczek przekroczył granicę z Węgrami, gdzie został internowany. Stamtąd przedostał się do Francji. Po mianowaniu na generała brygady częściowo odtworzył 10. Brygadę. Za udział w walkach tej jednostki we Francji otrzymał Krzyż Virtuti Militari IV klasy.


Po kapitulacji Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii. Tam dołączył do powstających Polskich Sił Zbrojnych. Powierzono mu dowództwo 1. Dywizji Pancernej, która weszła do walk w początkach sierpnia 1944 r i brała udział w inwazji Aliantów w Normandii, przechodząc szlak bojowy przez Francję, Belgię, Holandię i Niemcy.


W 1945 r. Stanisław Maczek został odznaczony Komandorią Krzyża Legii Honorowej, a później awansował na generała dywizji. Po wojnie osiadł w Szkocji. Ponieważ nie przysługiwała mu emerytura, zarabiał na życie pracami niezwiązanymi z wojskowością.


W 1946 r. warszawski Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej odebrał mu polskie obywatelstwo. Tę decyzję władze PRL uchyliły w 1971 r. – choć wszystkich formalności dopełniono dopiero w marcu 1989 r., a ówczesny premier Mieczysław Rakowski przesłał generałowi prywatny list z przeprosinami za pozbawienie go obywatelstwa polskiego.


W 1990 r. Stanisław Maczek awansował na stopień generała broni. Został kawalerem orderu Orła Białego. Nadano mu też honorowe obywatelstwo Holandii – stało się to na wniosek społeczności miasta Breda, w którego wyzwalaniu – przy entuzjazmie tamtejszych mieszkańców – brała udział 1. Dywizja Pancerna.


Stanisław Maczek zmarł 11 grudnia 1994 r. w Edynburgu w Szkocji. Pochowano go na cmentarzu żołnierzy polskich w holenderskiej Bredzie.(PAP)


autor: Mateusz Babak


mtb/ aszw/


Kraj i świat

2024-06-20, godz. 20:10 ME 2024 - Deschamps: zakładam, że Mbappe będzie dostępny w piątek Francuski piłkarz Kylian Mbappe w czwartek trenował z drużyną w niebiesko-biało-czerwonej masce chroniącą twarz. 'Zakładam, że będzie dostępny w piątek'… » więcej 2024-06-20, godz. 20:10 ME w pływaniu - srebro polskiej męskiej sztafety 4x100 m st. dowolnym (krótka5) Mateusz Chowaniec, Dominik Dudys, Ksawery Masiuk i Kamil Sieradzki zdobyli w Belgradzie srebrny medal mistrzostw Europy w pływackiej sztafecie 4x100 m stylem… » więcej 2024-06-20, godz. 20:10 Ukraina/ Zełenski: rząd ma ułatwić instalowanie paneli słonecznych Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski polecił w czwartek rządowi przygotowanie warunków ułatwiających instalację paneli słonecznych. Mieszkańcy Ukrainy… » więcej 2024-06-20, godz. 20:10 ME 2024 - grupa C (tabela) Wyniki dotychczasowych meczów i tabela grupy C 2024-06-16:Słowenia - Dania 1:1 (0:1)Serbia - Anglia 0:1 (0:1)2024-06-20Dania - Anglia 1:1 (1:1)Słowenia -… » więcej 2024-06-20, godz. 20:00 ME 2024 - Dania - Anglia 1:1 (wynik) Grupa C: Dania - Anglia 1:1 (1:1). Bramki: 0:1 Harry Kane (18), 1:1 Morten Hjulmand (34). Żółta kartka - Dania: Jannik Vestergaard, Joakim Maehle, Christian… » więcej 2024-06-20, godz. 19:50 ME w pływaniu - Kałusowski trzeci na 200 m stylem klasycznym (krótka4) Jan Kałusowski zajął w Belgradzie trzecie miejsce mistrzostw Europy w pływaniu na 200 m stylem klasycznym. Rywalizację wygrali identycznym czasem Bułgar… » więcej 2024-06-20, godz. 19:50 Czwartkowa noc będzie najkrótsza w roku W tym roku przesilenie letnie przypada na 20 czerwca. Tego dnia mamy najkrótszą noc w roku. W najdalej wysuniętym na północ punkcie Polski - na przylądku… » więcej 2024-06-20, godz. 19:40 Toruń/ Prezydent miasta z wotum zaufania i absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2023 r. (opis) Prezydent Torunia Paweł Gulewski uzyskał od Rady Miasta wotum zaufania i absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2023 rok. W obu przypadkach głosowanie… » więcej 2024-06-20, godz. 19:40 Wrocław/ Poetka Urszula Kozioł odznaczona Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" Poetka i pisarka Urszula Kozioł została odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Odznaczenie wręczono w czwartek w Sali Wielkiej… » więcej 2024-06-20, godz. 19:40 Ekstraklasa tenisa stołowego kobiet – 32. tytuł dla Tarnobrzega Zespół tenisistek stołowych KTS Enea Siarkopol po raz drugi pokonał w finale KU AZS Uniwersytet Ekonomiczny Wrocław 3:0 i sięgnął po 32. już tytuł mistrzyń… » więcej
78910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »