Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-11, godz. 06:10 Raport: cyfrowa gospodarka Polski jest warta 360 mld zł. Cyfrowa gospodarka Polski jest warta 360 mld zł, co stanowi 10,5 proc. PKB - wynika z raportu VeloBanku. Dodano, że ten sektor gospodarki tworzy 1,5 mln miejsc… » więcej 2024-07-11, godz. 06:10 W. Brytania/ Pierwszy raz można zwiedzać wschodnie skrzydło Pałacu Buckingham Od poniedziałku po raz pierwszy w historii do zwiedzania udostępnione będzie wschodnie skrzydło Pałacu Buckingham, w tym Sala Centralna, w której zbierają… » więcej 2024-07-11, godz. 06:10 Wrocław/ Po rozbudowie zabezpieczeń przeciwpowodziowych powódź miastu niegroźna Po modernizacji Wrocławskiego Węzła Wodnego, remontach zbiorników retencyjnych i rozbudowie nadodrzańskich wałów stolica Dolnego Śląska przygotowana jest… » więcej 2024-07-11, godz. 06:10 Włochy/ Król mody Giorgio Armani kończy 90 lat i nadal pracuje Giorgio Armani, okrzyknięty królem włoskiej mody, kończy w czwartek 90 lat. Nadal jest aktywny i zapowiada kontynuowanie działalności mówiąc, że nie mógłby… » więcej 2024-07-11, godz. 06:00 Ruszyły prace nad remakiem „Za garść dolarów” Klasyczny western Sergia Leone „Za garść dolarów”, w którym w roli głównej wystąpił Clint Eastwood, doczeka się nowej wersji. Producentem filmu będzie… » więcej 2024-07-11, godz. 05:50 Prognoza pogody na 11 i 12 lipca Jak informuje IMiGW Europa północno-wschodnia i wschodnia jest w zasięgu wyżu znad północnej Rosji. Na pozostałym obszarze kontynentu pogodę kształtują… » więcej 2024-07-11, godz. 05:50 Zanieczyszczenie powietrza powiązane z ryzykiem porażenia mózgowego u dziecka Zanieczyszczenie powietrza pyłami zawieszonymi PM 2,5 ma związek z wyższym ryzykiem urodzenia dziecka z porażeniem mózgowym - zaobserwowali naukowcy z Kanady… » więcej 2024-07-11, godz. 05:50 USA/ Republikanie wezwali doradców Białego Domu do zeznań na temat zdrowia Bidena Komisja ds. Nadzoru Izby Reprezentantów USA, kierowana przez mającą większość Republikanów, wezwała troje doradców Białego Domu do złożenia zeznań… » więcej 2024-07-11, godz. 04:50 USA/ Coraz więcej Demokratów przeciw kandydaturze Bidena na drugą kadencję prezydencką Wzrasta liczba demokratycznych kongresmenów, wzywających prezydenta USA Joe Bidena do wycofania się z wyścigu o urząd w Białym Domu. W środę zadeklarował… » więcej 2024-07-11, godz. 02:50 Kanada/ Ratownicy, zgodnie z planem, uwolnili z sieci samicę wieloryba Ekipa kanadyjskich ratowników uwolniła z lin rybackich i sieci młodą samicę wieloryba, próbowano jej pomóc od ponad dwóch tygodni - podały w środę kanadyjskie… » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »