Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-10, godz. 17:10 Zachodniopomorskie/ Z powodu burzy ewakuowano obóz harcerski na Pojezierzu Drawskim 61 harcerzy i ich 10 opiekunów przebywających na obozie nad jeziorem Niewlino w gminie Czaplinek zostało w środę po popołudniu ewakuowanych do kościoła… » więcej 2024-07-10, godz. 17:10 Sejm/ Komisja sprawiedliwości negatywnie m.in. o wykonaniu przez IPN budżetu za zeszły rok Burzliwą dyskusję na środowej sejmowej komisji sprawiedliwości wywołało wykonanie budżetu za 2023 r. przez IPN. KO mówiło o 'zaoraniu' tej instytucji… » więcej 2024-07-10, godz. 17:10 K.Bosak krytykuje umowę o bezpieczeństwie z Ukrainą: premierowi Tuskowi należy się Trybunał Stanu Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak (Konfederacja) uważa, że premier Donald Tusk złamał konstytucję podpisując 'Porozumienie o współpracy w dziedzinie… » więcej 2024-07-10, godz. 17:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, środa 10 lipca, 17.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: Duńczyk Jonas Vingegaard (Visma-Lease a Bike) wygrał górski 11. etap kolarskiego wyścigu Tour de France z Evaux-les-Bains… » więcej 2024-07-10, godz. 17:00 Szczyt NATO/ Gen. Cavoli: jestem pewien, że bylibyśmy w stanie obronić się przed Rosją Jestem przekonany, że bylibyśmy w stanie obronić się przed atakiem Rosji i nie pozwolić na okupację żadnego kawałka terytorium - powiedział w środę… » więcej 2024-07-10, godz. 17:00 Prognoza pogody na 11 i 12 lipca Jak informuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Europa północno-wschodnia i wschodnia będzie w zasięgu wyżu znad północnej Rosji. Na pozostałej… » więcej 2024-07-10, godz. 17:00 ME koszykarzy U-20 - Miłoszewski: awans do ósemki będzie sukcesem Po raz pierwszy w historii Polska organizuje mistrzostwa Europy koszykarzy do lat 20 (Dywizja A). „Nie mieliśmy szczęścia w losowaniu. Awans do ósemki będzie… » więcej 2024-07-10, godz. 17:00 Centrum Analiz, Szkolenia i Analiz NATO - Ukraina będzie kolejną jednostką Sojuszu w Bydgoszczy Centrum Analiz, Szkolenia i Analiz NATO - Ukraina będzie kolejną jednostką Sojuszu Północnoatlantyckiego w Bydgoszczy, która już jest nazywana natowską… » więcej 2024-07-10, godz. 17:00 Posłowie PiS przeciwko cięciom w CPK: w tej formie będzie drogą zabawką dla mieszkańców wielkich miast Posłowie PiS zarzucili rządzącym, że przez cięcia w infrastrukturze kolejowej CPK będzie nie przedsięwzięciem poprawiającym mobilność wszystkich Polaków… » więcej 2024-07-10, godz. 17:00 Tour de France - Vingegaard wygrał 11. etap, Pogacar wciąż liderem (krótka) Duńczyk Jonas Vingegaard (Visma-Lease a Bike) wygrał górski 11. etap kolarskiego wyścigu Tour de France z Evaux-les-Bains do Le Lioran (211 km). Prowadzenie… » więcej
30313233343536
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »