Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-10, godz. 17:50 Tour de France - Vingegaard wygrał 11. etap, Pogacar wciąż liderem (opis) Duńczyk Jonas Vingegaard (Visma-Lease a Bike) wygrał 11. etap kolarskiego wyścigu Tour de France z Evaux-les-Bains do Le Lioran (211 km). Prowadzenie w klasyfikacji… » więcej 2024-07-10, godz. 17:50 Tusk: misja prezydenta nie polega na napluciu za granicą na polski rząd w telewizji Pojechać do Waszyngtonu na szczyt NATO, żeby napluć w telewizyjnym wywiadzie na polski rząd i zapowiedzieć kolejne veta. Nie na tym polega misja prezydenta… » więcej 2024-07-10, godz. 17:50 Kozłowski z FPP: MF proponuje w 2025 r. podwyżkę akcyzy na papierosy o 25 proc. a na płyn do e-papierosów o 75 proc… We wtorek Ministerstwo Finansów podczas spotkania przedstawiło propozycję zwiększenia skali podwyżek akcyzy na wyroby tytoniowe - powiedział PAP główny… » więcej 2024-07-10, godz. 17:50 Japonia/ Zatrzymano Chińczyka podejrzanego o udział w zbezczeszczeniu świątyni Yasukuni Obywatel Chin mieszkający w Japonii został aresztowany w związku z podejrzeniem o udział w namalowaniu sprayem słowa 'toaleta' na kamiennym filarze przy wejściu… » więcej 2024-07-10, godz. 17:50 Projekt: nowela ustawy o NCN ma uelastycznić wysokość wynagrodzeń w tej instytucji Uelastycznienie kształtowania wysokości wynagrodzeń w Narodowym Centrum Nauki, by były one atrakcyjne zwłaszcza dla osób z wysokimi kwalifikacjami - to główny… » więcej 2024-07-10, godz. 17:40 Strefa Gazy/ Armia izraelska nakazała wszystkim mieszkańcom opuścić miasto Gaza Armia izraelska nakazała w środę wszystkim mieszkańcom opuszczenie miasta Gazy i udanie się na południe. Od kilku dni w Gazie ponownie toczą się ciężkie… » więcej 2024-07-10, godz. 17:40 T. Chłoń spotkał się z ukraińskim ambasadorem ds. komunikacji strategicznej Przedsięwzięcia dot. przeciwdziałania rosyjskiej dezinformacji wymierzonej w Ukrainę i wzmacnianie odporności społecznej były wśród tematów spotkania… » więcej 2024-07-10, godz. 17:40 Papierz: służby konsularne miały dosyć umiarkowane wsparcie prawne ze strony MSZ (krótka) Nasze służby konsularne miały dosyć umiarkowane wsparcie prawne ze strony MSZ; zdarzało się, że osoby lub firmy, które dostawały decyzje odmowne, wynajmowały… » więcej 2024-07-10, godz. 17:30 PiS: autorami projektu nowej ustawy o TK nie są posłowie, tylko Fundacja Batorego Zdaniem posłów klubu PiS autorami projektu nowej ustawy o TK nie są posłowie, tylko Fundacja Batorego, która - jak mówili - nie jest wpisana do rejestru… » więcej 2024-07-10, godz. 17:30 Wykonanie budżetów NCBR i Akademii Kopernikańskiej w 2023 r. z negatywną opinią Sejmowa Komisja Finansów Publicznych podczas środowego posiedzenia rozpatrzyła negatywną opinię sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży na temat wykonania… » więcej
29303132333435
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »