Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-10, godz. 21:00 Szczyt NATO/ Prezydent: nikt z zewnątrz nie może zablokować akcesji Ukrainy do NATO (opis) Nikt z zewnątrz nie może zablokować akcesji Ukrainy do NATO, decydują o tym państwa Sojuszu i ukraińskie społeczeństwo, którego głos jest jasny. Dziś… » więcej 2024-07-10, godz. 21:00 P.o. prezes PKP Cargo: spółka została "zarżnięta" przez nieudolne rządy poprzednich zarządów Na posiedzeniu Zespołu ds. Rozliczeń PiS omawiano sprawę spółki PKP Cargo, by - jak powiedział Roman Giertych, przewodniczący zespołu - pokazać wzorzec… » więcej 2024-07-10, godz. 20:50 ME 2024 - media: piosenkarka Adele będzie kibicować Anglikom na stadionie w Dortmundzie Podczas środowego półfinałowego meczu mistrzostw Europy piłkarzom Anglii w meczu z Holandią kibicować będzie wyjątkowa gwiazda. Brytyjska piosenkarka… » więcej 2024-07-10, godz. 20:50 USA/ George Clooney wezwał Bidena do wycofania się z kampanii wyborczej Amerykański aktor George Clooney, ważny darczyńca Partii Demokratycznej, w opublikowanym w środę w dzienniku 'New York Times' artykule wezwał prezydenta… » więcej 2024-07-10, godz. 20:30 USA/ Pentagon: Patrioty przekazane Ukrainie nie będą pochodziły z Polski Żadna dodatkowa bateria systemu Patriot, która trafi na Ukrainę, nie zostanie przesunięta z Polski - powiedział PAP rzecznik Pentagonu ppłk Charlie Dietz… » więcej 2024-07-10, godz. 20:30 Pomorskie/ Ponad 250 interwencji straży pożarnej związanych z pogodą (aktl.) W związku z burzami przechodzącymi przez woj. pomorskie strażacy interweniowali ponad 250 razy - podał w środę rzecznik pomorskich strażaków. Ewakuowano… » więcej 2024-07-10, godz. 20:30 USA/ Przedstawiciel władz nieprzychylny pomysłowi strącania rosyjskich rakiet przez NATO Z operacyjnego punktu widzenia nie sądzę, by strącanie rosyjskich rakiet nad Ukrainą było najlepszym podejściem - powiedział w środę dyrektor Rady Bezpieczeństwa… » więcej 2024-07-10, godz. 20:20 Wimbledon - Musetti ostatnim półfinalistą Rozstawiony z numerem 25. włoski tenisista Lorenzo Musetti został ostatnim półfinalistą wielkoszlemowego Wimbledonu. W środowym ćwierćfinale pokonał Amerykanina… » więcej 2024-07-10, godz. 20:20 Białoruś przedłuża obowiązywanie podwyższonych ceł dla krajów „nieprzyjaznych” Alaksandr Łukaszenka dekretem przedłużył w środę obowiązywanie czasowych, wyższych stawek celnych na towary wwożone z krajów nieprzyjaznych - powiadomiły… » więcej 2024-07-10, godz. 20:20 Hallgrimsson nowym trenerem piłkarskiej reprezentacji Irlandii Heimir Hallgrimsson został mianowany nowym trenerem piłkarskiej reprezentacji Irlandii. Islandczyk poprowadzi zespół w Lidze Narodów UEFA i eliminacjach mistrzostw… » więcej
26272829303132
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »