Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 11:40 We wtorek na posiedzeniu rząd zajmie się m.in. programem polskiej prezydencji w grupie V4 We wtorek rząd zbierze się na posiedzeniu, podczas którego ministrowie zajmą się programem polskiej prezydencji w grupie V4. Kolejnym punktem jest zmiana… » więcej 2024-07-08, godz. 11:40 Silnie rośnie stężenie podtlenku azotu w atmosferze (korekta) W ciągu ostatnich 40 lat stężenie jednego z ważnych gazów cieplarnianych - podtlenku azotu - wzrosło aż o 40 proc. Tendencja ta jeszcze przyspiesza. » więcej 2024-07-08, godz. 11:40 Gawkowski: big techy nie mają nic przeciwko temu, by dzielić się pieniędzmi z mediami Big techy nie mają nic przeciwko temu, by dzielić się pieniędzmi z mediami - poinformował w poniedziałek Minister Cyfryzacji Krzysztof Gawokwski po spotkaniu… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Litwa/ Szefowa MSW prosi UE o wsparcie finansowe na wzmocnienie ochrony granicy z Rosją Szefowa MSW Litwy Agne Bilotaite wysłała oficjalne pismo do unijnej komisarz spraw wewnętrznych Ylvy Johansson z prośbą o wsparcie finansowe w celu wzmocnienia… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Litwa/ W Kalwarii Wileńskiej odsłonięto odrestaurowany pomnik nagrobny Michała Półtoraka ps. Grot Odrestaurowany pomnik nagrobny żołnierza 4 Wileńskiej Brygady AK 'Narocz', kpr. Michała Półtoraka ps. Grot odsłonięto w poniedziałek w Kalwarii Wileńskiej… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 ME 2024 - trzynastu piłkarzy z dubletem za triumf w Lidze Mistrzów i Euro Trzynastu piłkarzom w historii udało się w tym samym roku sięgnąć po Puchar Europy (obecnie w formule Ligi Mistrzów) oraz triumfować w mistrzostwach Starego… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Justin Timberlake i legenda golfa, Tiger Woods, otworzą w Szkocji bar sportowy Biorąc pod uwagę ostatnie wydarzenia - aresztowanie za jazdę pod wpływem alkoholu - nie jest to najlepszy czas dla Justina Timberlake’a na ogłaszanie tego… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Dyka: pośrednik nie był potrzebny do zakupu oprogramowania Pegasus (krótka3) Pośrednik, w postaci firmy Matic, nie był potrzebny do zakupu oprogramowania Pegasus - powiedział na poniedziałkowym posiedzeniu komisji śledczej ds. Pegasusa… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Zmarł Tadeusz Woźniak, niezapomniany wykonawca piosenki "Zegarmistrz światła" (opis) W wieku 77 lat zmarł muzyk, kompozytor, wokalista Tadeusz Woźniak. W pamięci słuchaczy zapisał się najtrwalej piosenką 'Zegarmistrz światła', która ukazała… » więcej 2024-07-08, godz. 11:30 Dyka: istnieje prawdopodobieństwo, że system Pegasus powstał nie tylko w Izraelu (krótka2) Istnieje prawdopodobieństwo, że system Pegasus powstał nie tylko w Izraelu; oprogramowanie tej klasy prawie nigdy nie powstaje w jednym kraju - powiedział… » więcej
120121122123124125126
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »