Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-07, godz. 21:10 Francja/ Sondaże exit poll: lewica zdobyła najwięcej mandatów w parlamencie, bez większości bezwzględnej (opis) Sojusz partii lewicowych Nowy Front Ludowy (NFP) wygrał w niedzielę drugą turę wyborów parlamentarnych we Francji, zdobywając według sondaży exit poll… » więcej 2024-07-07, godz. 21:00 Francja/ Bardella: Francja rzucona w ramiona skrajnej lewicy (krótka4) Lider skrajnie prawicowego Zjednoczenia Narodowego (RN) Jordan Bardella oświadczył w niedzielę wieczorem, że 'haniebne sojusze' rzuciły Francję 'w ramiona… » więcej 2024-07-07, godz. 21:00 Francja/ Pałac Elizejski: Macron jako gwarant instytucji uszanuje wybór społeczeństwa (krótka3) Pałac Elizejski oświadczył w niedzielę w komunikacie, że prezydent Emmanuel Macron jako gwarant instytucji uszanuje wybór społeczeństwa francuskiego w… » więcej 2024-07-07, godz. 20:50 European Le Mans Series - team Kubicy drugi na Imoli Zespół Orlen Team AO by TF, którego kierowcą jest Robert Kubica, jedyny Polak, który w tym roku rywalizuje w wyścigowym cyklu European Le Mans Series, zajął… » więcej 2024-07-07, godz. 20:40 Paryż - Jan Such: Grbic postawił na zaufanie i doświadczenie Jan Such, olimpijczyk z Monachium uważa, że Nikola Grbic, wybierając skład siatkarzy na igrzyska olimpijskie, postawił na zaufanie i doświadczenie. „Wynik… » więcej 2024-07-07, godz. 20:40 Francja/ Melenchon: prezydent ma obowiązek powierzyć nam misję utworzenia rządu (krótka2) Prezydent Emmanuel Macron ma obowiązek powierzyć Nowemu Frontowi Ludowemu (NFP) utworzenie rządu - skomentował wyniki drugiej tury wyborów parlamentarnych… » więcej 2024-07-07, godz. 20:40 Warmińsko-mazurskie/ Utrudnienia na drodze krajowej 16 w wyniku wypadku W niedzielę wieczorem w efekcie czołowego zderzenia samochodów dwie osoby zostały ranne na drodze krajowej 16. Między Biskupcem a Mrągowem w kierunku Wielkich… » więcej 2024-07-07, godz. 20:30 Ekstraklasa piłkarska - norweski bramkarz w Rakowie Na dwa tygodnie przed pierwszym meczem w sezonie 2024/25 Raków Częstochowa poinformował, że do 'Czerwono-Niebieskich' dołączył nowy piłkarz - norweski… » więcej 2024-07-07, godz. 20:20 Francja/ Sondaże exit polls: lewica zdobyła najwięcej mandatów w parlamencie, bez większości bezwzględnej (kró… Według prognoz exit poll sojusz partii lewicowych - Nowy Front Narodowy (NFP) uzyskał najwięcej miejsc w drugiej turze wyborów parlamentarnych we Francji -… » więcej 2024-07-07, godz. 20:20 Podkarpackie/ Podkarpacka brygada WOT powiększyła się o 66 nowych żołnierzy 66 ochotników złożyło w niedzielę w Kolbuszowej przysięgę wojskową na sztandar 3 Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej. Ochotnicy zasilą szeregi… » więcej
113114115116117118119
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »