Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-07, godz. 23:20 Francja/ Według sondaży lewica wygrywa wybory, ale nie ma większości bezwzględnej (opis2) Sojusz partii lewicowych Nowy Front Ludowy (NFP) wygrał w niedzielę II turę wyborów parlamentarnych we Francji, nie uzyskując jednak większości bezwzględnej… » więcej 2024-07-07, godz. 23:20 Francja/ Paryż cieszy się z wygranej w wyborach lewicowego Nowego Frontu Ludowego Tłumy na paryskim Placu Republiki i krzyki z okien, gdy podano prognozy wyników wyborczych - tak Paryż reagował w niedzielę wieczorem na zwycięstwo lewicowego… » więcej 2024-07-07, godz. 23:10 European Le Mans Series - po dyskwalifikacji rywali team Kubicy wygrał na Imoli Zespół Orlen Team AO by TF, którego kierowcą jest Robert Kubica, po dyskwalifikacji ekipy Panis Racing został w klasie LMP2 zwycięzcą trzeciej rundy cyklu… » więcej 2024-07-07, godz. 23:10 Francja/ Ekspert: wynik wyborów jest sukcesem Macrona, odwrócił dynamikę swej partii i skrajnej prawicy Ekspert paryskiego think tanku ECFR Paweł Zerka ocenił w rozmowie z PAP, że wynik niedzielnych wyborów parlamentarnych we Francji jest sukcesem prezydenta… » więcej 2024-07-07, godz. 23:00 Wimbledon - wiceliderka rankingu Gauff odpadła w 1/8 finału Coco Gauff odpadła w 1/8 finału wielkoszlemowego Wimbledonu w Londynie. Rozstawiona z numerem drugim amerykańska tenisistka przegrała w niedzielę z rozstawioną… » więcej 2024-07-07, godz. 22:40 Paryż - Hiszpania, Grecja i Brazylia wywalczyły udział w igrzyskach Mistrzowie Europy (2022) i świata (2019) koszykarze Hiszpanii oraz Grecja i Brazylia to zespoły, które wygrały turnieje kwalifikacyjne olimpijskie i wywalczyły… » więcej 2024-07-07, godz. 22:40 Komunikat Totalizatora Sportowego (07-07-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje ilości i wysokości wygranych w grach losowychw dniu 2024-07-07 o godz. 22:00Ekstra… » więcej 2024-07-07, godz. 22:30 Wimbledon - wyniki turnieju kobiet Wyniki niedzielnych meczów 1/8 finału kobiet w wielkoszlemowym Wimbledonie: Jasmine Paolini (Włochy, 7) - Madison Keys (USA, 12) 6:3, 6:7 (6-7), 5:5, krecz… » więcej 2024-07-07, godz. 22:30 Komunikat Totalizatora Sportowego (07-07-2024) Komunikat Totalizatora Sportowego Totalizator Sportowy Spółka z o.o. podaje wylosowane liczby w dniu 2024-07-07 o godz. 22:00W zakładach Mini Lotto wylosowano1… » więcej 2024-07-07, godz. 22:20 Francja/ Dwa pistolety Napoleona sprzedane na aukcji za 1,69 mln euro Dwa pistolety, należące do cesarza Napoleona I i związane z jego próbą samobójczą podczaj pierwszej abdykacji w 1814 roku, zostały w niedzielę sprzedane… » więcej
109110111112113114115
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »