Słuchacz Radia Opole, pochodzący z Kędzierzyna-Koźla, obecnie mieszkaniec Norwegii jest tłumaczem. Zgłosił się do nas z prośbą o przetłumaczenie problematycznego słowa "wycug".

- Mam pytanie. Nie wiem jak to po polsku powiedzieć. Pochodzę ze Śląska i znane jest mi pojęcie "wycug", albo być u kogoś na "wycugu". Nie wiem jak to prawniczym, czy poprawnym polskim językiem wytłumaczyć. Czy mógłby mi pan pomóc, lub zapytać słuchaczy? Może ktoś wyszedłby na przeciw z rozsądnym rozwiązaniem? Pozdrawiam wszystkich. Wszystkiego dobrego życzę - prosi o pomoc Słuchacz Radia Opole, Pan Roman z Norwegii.

- Przez "wycug" ja rozumiem zabezpieczenie, najczęściej w sytuacjach wiejskich, kiedy rolnik przekazuje część gospodarstwa rolnego. Jest to zabezpieczenie mieszkania jak i bytu. Przekładając jednakże to słowo na język prawa, mamy tutaj z dwom instytucjami prawa. Można to rozumieć jako służebność mieszkania lub prawo dożywocia. Służebność mieszkania ogranicza się do zabezpieczenia najczęściej na rzecz darczyńców, że mają oni prawo korzystać w sposób nieodpłatny i dożywotnio z określonej części nieruchomości. Służebność jako ograniczone prawo rzeczowe obciąża nieruchomość i jego istota sprowadza się do tego, że niezależnie od tego kto jest właścicielem, to uprawniony może korzystać z tej nieruchomości. Przykładowo, jeśli obdarowany syn sprzedał nieruchomość, to rodzice będą mieli prawo mieszkać w tej nieruchomości. Prawo dożywocia powstaje natomiast wskutek zawarcia umowy o dożywocie, a przez umowę o dożywocie właściciel nieruchomości przenosi własność nieruchomości, w zamian otrzymujący tę nieruchomość zobowiązuje się dożywotnio utrzymywać osobę, która przeniosła tę nieruchomość. Odpowiadając na pytanie pana redaktora ja mimo wszystko utrzymywałbym, że jest to służebność - twierdzi notariusz Igor Frąszczak.

- W sensie prawnym po polsku to byłaby służebność mieszkania. Kiedyś starośląskie domy, w większości posiadały dwa mieszkania dzielone oborą. Wycug to takie mniejsze mieszkanko, pomieszczenie, które posiadało odrębne wejście i tam zawsze starzy rodzice, którzy już nie mogli pracować na roli, to sobie mogli mieszkać. A młodzi gospodarzyli w drugim mieszkaniu - twierdzi Słuchaczka Radia Opole.

- Ja miałam sąsiadkę, która była Ślązaczką. Byłam kiedyś u jej córki i zapytałam się gdzie jest Aniela, a ona odpowiedziała mi tak: "A poszła tam na wycug". To był taki pokoik, coś pomiędzy kuchnią a sypialnią - mówi kolejna Słuchaczka Radia Opole.

- Znam dobrze prawo, a "wycug" po polsku to będzie oczywiście zachowek. Strona zobowiązana, ma zapewnić lokal, wyżywienie, opał, opiekę lekarską i to wszystko jest związane z najbliższymi członkami rodziny, czyli ojciec-matka. Nawet czynności pogrzebowe muszą być w ramach tego zachowku załatwione - twierdzi Pan Henryk.