To, co jej zdaniem było największym wyzwaniem pilotażu, to nie tylko testowanie nowego rozumienia zdrowia psychicznego, jak i całkowita zmiana organizacji oraz finansowania świadczeń w tym obszarze.

Pilotaż, jak wyjaśniała, polegał na skoordynowanej opiece nad pacjentem, z wykorzystaniem różnych form wsparcia – środowiskowego, ambulatoryjnego, dziennego i leczenia stacjonarnego.

Ekspertka wskazała, że reforma zakładała ewolucyjne odejście "od modelu opieki instytucjonalnej, opartej głównie na leczeniu stacjonarnym, w szpitalach, głównie monoprofilowych i modelu pofragmentowanych świadczeń, gdzie system nie wymagał koordynacji i ciągłości opieki".

System – jak kontynuowała – oferował wcześniej usługi, które nie były w stanie efektywnie pomóc osobom przezywającym kryzys psychiczny i nie tylko niwelować objawy, ale pomagać pacjentom zdrowieć i powracać do pełnienia ról społecznych, rozwoju, nawiązywania dobrych relacji.

"Na ten moment mamy 77 działających Centrów Zdrowia Psychicznego typu A i 17 typu B. W tych centrach jest realizowana kompleksowa oferta" – przekazała.

"Co kluczowe, mamy do czynienia z nowym elementem systemu, jakim jest punkt zgłoszeniowo-koordynacyjny, gdzie każdy dorosły mieszkaniec naszego kraju, w sytuacji, w której potrzebuje pomocy w obszarze zdrowia psychicznego, choćby porady informacyjnej, jak pomóc komuś ze swoich bliskich, bez skierowania może zgłosić się w obszarze swojego miejsca zamieszkania do takiego CZP, do takiego punktu i uzyskać ofertę wsparcia" – dodała.

To, co ważne, jak zaznaczyła, to nie tylko poprawa dostępności ale również dostosowywanie oferty do potrzeb pacjentów.

"Jeśli tego sytuacja wymaga, stan jest pilny, to pacjent musi uzyskać pomoc do 72 godzin, czyli nie ma sytuacji, że gdy jest poważny kryzys i cierpienie, trzeba oczekiwać na pomoc wiele miesięcy. Co więcej, w stanie bezpośredniego zagrożenia zdrowotnego, pomoc jest natychmiastowa w ramach opieki doraźnej i leczenia stacjonarnego" – zaznaczyła.
Kierownik biura ds. pilotażu Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego wskazała, że nowością jest bardzo szeroka dostępność różnorodnej, wykwalifikowanej kadry medycznej. Są to nie tylko lekarze psychiatrzy, psychoterapeuci, psycholodzy, ale także pielęgniarki psychiatryczne, terapeuci środowiskowi, asystenci zdrowienia, terapeuci zajęciowi, pracownicy socjalni.

"W Centrach Zdrowia Psychicznego często zdarza się, że są dostępne porady prawne, opieka dietetyka, kluby pacjenta, grupy samopomocowe i wsparcia" – dodała.
Jest to możliwe, jak wyjaśniła, dzięki testowaniu nowego modelu finansowania. "Pierwszy raz w systemie, w ochronie zdrowia psychicznego testujemy finansowanie budżetem powierzonym" – wskazała.

Dr Anna Depukat poinformowała, że "do końca tego roku jest możliwość uruchomienia 129 Centrów Zdrowia Psychicznego". Zgodnie z informacjami z prezentacji ekspertki, byłyby to 103 centra typu A i 26 typu B. "Czyli będziemy mieć ponad 50 proc. dorosłych mieszkańców naszego kraju, którzy mają dostęp do swoich regionalnych CZP" – wskazała.
Kierownik biura ds. pilotaż mówiła, że wyzwaniem jest m.in. unifikacja wdrożenia. "Widzimy, że opieka psychiatryczna była bardzo różnorodna na poziomie kraju" – wskazała.

Ważna jest, jak kontynuowała, jakość w ochronie zdrowia psychicznego. "Wcześniej trzeba powiedzieć wprost, byliśmy w systemie, gdzie była bieda bylejakość, zgoda na to, żeby świadczenia były poniżej standardu, którego wszyscy oczekiwalibyśmy dla siebie i swoich bliskich. Dlatego tak ważne jest konsekwentne kontynuowanie wdrażania tak ambitnego, ale koniecznego modelu, standaryzacja jakości" – mówiła.

"Mamy szansę na unifikację i dostępność pomocy wysokiej jakości na terenie całego kraju" – stwierdziła ekspertka.