Radio Opole » Dobrze być w formie
2023-03-06, 07:00 Autor: Wernicki Paweł / PAP

„Wieczne chemikalia” zakłócają kluczowe procesy biologiczne

chemikalia, zdjęcie poglądowe. [fot. źródło: Félix Díaz G. z pixabay.com]
chemikalia, zdjęcie poglądowe. [fot. źródło: Félix Díaz G. z pixabay.com]
Narażenie na bardzo długo utrzymującą się w środowisku mieszaninę chemikaliów zwanych PFAS prowadzi do zmian w procesach biologicznych związanych z szerokim zakresem chorób – informuje pismo „Environmental Health Perspectives”.
Zespół naukowców z Keck School of Medicine (University of Southern California, USC) odkrył, że narażenie na mieszaninę syntetycznych chemikaliów powszechnie występujących w środowisku wpływa na kilka procesów biologicznych o krytycznym znaczeniu - w tym metabolizm tłuszczów i aminokwasów, zarówno u dzieci, jak i młodych dorosłych.

Zakłócenie tych procesów wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia bardzo różnorodnych chorób, w tym zaburzeń rozwojowych, chorób układu krążenia, chorób metabolicznych oraz różnego rodzaju nowotworów.

Do substancji perfluoroalkilowych (PFAS) zaliczane są tysiące syntetycznych związków chemicznych, które mają liczne zastosowania w różnych obszarach życia. PFAS są czasami nazywane „wiecznymi chemikaliami”, ponieważ rozkładają się bardzo powoli i gromadzą w środowisku i tkankach ludzkich.

Chociaż wiadomo, że poszczególne PFAS zwiększają ryzyko kilku rodzajów chorób, to badanie, opublikowane w piśmie "Environmental Health Perspectives", jako pierwsze ocenia, które procesy biologiczne są zmieniane przez ekspozycję na kombinację wielu PFAS. To ważne, ponieważ w większości przypadków we krwi obecna jest mieszanina chemikaliów.

„Nasze odkrycia były zaskakujące i mają szerokie implikacje dla decydentów próbujących ograniczyć ryzyko – powiedział dr Jesse A. Goodrich, adiunkt nauk o populacji i zdrowiu publicznym oraz główny autor badania. - Odkryliśmy, że ekspozycja na kombinację PFAS nie tylko zaburzyła metabolizm lipidów i aminokwasów, ale także zmieniła funkcję hormonów tarczycy”.

Aby zrozumieć wpływ mieszanki PFAS na organizm, naukowcy wykorzystali próbki krwi pobrane od 312 uczestników badania zagrożonych nastolatków latynoskich i 137 dzieci biorących udział w badaniu zdrowia dzieci w południowej Kalifornii. Okazało się, że wszystkie dzieci i młodzież miały we krwi mieszaninę kilku powszechnie stosowanych PFAS, w tym PFOS, PFHxS, PFHpS, PFOA i PFNA. Ponad 98 proc. uczestników miało również we krwi PFDA.

Jednocześnie naukowcy oznaczali poziomy tysięcy naturalnie występujących substancji chemicznych we krwi i za pomocą opracowanej przez siebie metody biostatystycznej określili, w jaki sposób narażenie na wiele różnych PFAS wpłynęło na każdą z tych naturalnie występujących substancji chemicznych. Takie informacje pomogły naukowcom ustalić, że ekspozycja na PFAS zmieniła sposób, w jaki organizm metabolizował lipidy i aminokwasy, a także poziom hormonu tarczycy, ważnego wyznacznika tempa metabolizmu.

Autorzy skupili się na dzieciach i młodych dorosłych, ponieważ przechodzą one przez krytyczne etapy rozwoju, kiedy to mogą być bardziej podatni na negatywne skutki zdrowotne narażenia na PFAS. W tym okresie życia ma początek wiele poważnych chorób, które objawiają się u dorosłych. Uzyskane wyniki są zgodne z wcześniejszymi badaniami, które wykazały, że ekspozycja na poszczególne PFAS w dzieciństwie była związana z rozregulowanym metabolizmem lipidów i kwasów tłuszczowych, co może zwiększać ryzyko zaburzeń metabolicznych i chorób układu krążenia w późniejszym życiu.

Szczególnie istotny był zdaniem autorów wpływ PFAS na funkcję hormonu tarczycy, który odgrywa kluczową rolę we wzroście i metabolizmie, wpływając na rozwój dziecka w okresie dojrzewania, co może mieć istotny wpływ na szereg chorób w późniejszym życiu, w tym cukrzycę, choroby układu krążenia i nowotwory.

Prawie wszyscy mieszkańcy USA mają we krwi wykrywalne poziomy kilku PFAS, które znajdują się w szerokiej gamie produktów, w tym w wodoodpornej odzieży i opakowaniach żywności. Szacuje się, że 200 milionów ludzi w Stanach Zjednoczonych pije wodę z poziomami PFAS znacznie wyższymi niż zalecane przez amerykańską Agencję Ochrony Środowiska w 2022 r.

Niektórzy producenci wycofali się ze stosowania poszczególnych PFAS, ale autorzy badania uważają, że istotne byłoby uregulowanie PFAS jako klasy chemikaliów. „Naprawdę dopiero zaczynamy rozumieć zakres skutków, jakie te chemikalia wywierają na zdrowie ludzi” – powiedziała dr Leda Chatzi, profesor nauk o populacji i zdrowiu publicznym oraz współautor badania. - Podczas gdy dotychczasowe interwencje koncentrowały się na stopniowym wycofywaniu stosowania poszczególnych PFAS, takich jak PFOS i PFOA, nasze badania pokazują, dlaczego należy skupić się na zmniejszeniu narażenia na wszystkie chemikalia PFAS”.

Więcej informacji w materiale źródłowym (https://ehp.niehs.nih.gov/doi/10.1289/EHP11372).

Dobrze być w formie

2024-11-19, godz. 10:11 Test stania na jednej nodze dobrze określa stan zdrowia i ryzyko zgonu u osób 50+ U osób po pięćdziesiątce dobrym testem określającym stan zdrowia i ryzyko zgonu jest to, jak długo jesteśmy w stanie ustać na jednej nodze - wykazały… » więcej 2024-11-18, godz. 09:54 Cukrzycy trzeba przede wszystkim zapobiegać Cukrzycy trzeba przede wszystkim zapobiegać, a jeśli nie jest to możliwe, to wcześnie ją wykrywać i leczyć, bo prowadzi do groźnych powikłań - podkreśla… » więcej 2024-11-17, godz. 09:43 Wieloletnie badanie pokazało, jak starzeje się mózg Naukowcy ze Szkocji przyjrzeli się, co dzieje się z mózgiem człowieka między 11. a 82. rokiem życia. Wieloletnie badanie pokazało, że kolosalne znaczenia… » więcej 2024-11-16, godz. 10:20 Ekspert: Zdrowie psychiczne może być przyczyną niskiej dzietności Kłopoty ze zdrowiem psychicznym i pesymizm co do przyszłości świata mogą być powodem niskiej dzietności w Szwecji - uważa Glenn Sandstroem. Naukowiec przeprowadził… » więcej 2024-11-15, godz. 15:56 Geriatra: możemy dożyć 120 lat Koniec życia czeka nas wszystkich, pozostaje tylko pytanie, w jakim będziemy stanie i kiedy to nastąpi. Niektórzy naukowcy za taką granicę uznają 120. rok… » więcej 2024-11-14, godz. 15:18 Od ćwiczenia mięśni rosną neurony Biochemiczne i fizyczne efekty treningu mieśni mogą korzystnie wpływać na układ nerwowy - potwierdzają nowe badania opublikowane w „Advanced Healthcare… » więcej 2024-11-13, godz. 11:52 78,3 proc. badanych Polaków dostrzega u siebie symptomy wypalenia zawodowego 78,3 proc. badanych Polaków dostrzega u siebie co najmniej jeden z czternastu symptomów wypalenia zawodowego - to wzrost o 13 p.p. w ciągu trzech lat - wynika… » więcej 2024-11-12, godz. 07:00 Jak skomponować dietę według talerza zdrowego żywienia Kasza, jajko sadzone, surówka z kiszonej kapusty i owoc sezonowy - tak może wyglądać wartościowy obiad skomponowany zgodnie z talerzem zdrowego żywienia. » więcej 2024-11-08, godz. 09:00 Wykształcenie, zawód i zamożność wpływają na ryzyko demencji Czynniki społeczno-ekonomiczne, takie jak wykształcenie, zawód i poziom zamożności wpływają na prawdopodobieństwo wystąpienia upośledzenia funkcji poznawczych… » więcej 2024-11-07, godz. 07:00 Movember, czyli kampania poświęcona męskim nowotworom Listopad to miesiąc świadomości męskich nowotworów. Ruszyła kolejna odsłona kampanii Movember. Specjaliści zachęcają panów w każdym wieku, by zadbali… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »