W marcu i kwietniu z powodu powodzi w Kazachstanie zginęło – oficjalnie – 7 osób, jednak liczba ewakuowanych z domów przekroczyła 100 tys. Żywioł zniszczył nieodwracalnie tysiące domów, pochłonął ogromną liczbę zwierząt gospodarskich, zniszczył pola uprawne, podmywał cmentarze i grzebowiska zwierząt (w tym takie, gdzie grzebano zwierzęta padłe z powodu wąglika), powodując zagrożenie epidemiologiczne.

Władze Kazachstanu przeznaczyły ogromne sumy na likwidowanie szkód popowodziowych i odszkodowania dla osób, które utraciły domy i niejednokrotnie dorobek całego życia. Z powodu powodzi odwołano wiele oficjalnych imprez – w tym międzynarodowe forum gospodarcze, które miało odbyć się w Astanie i zgromadzić 5 tys. delegatów z całego świata. Zmniejszono wydatki na zaplanowane na wrzesień V Ogólnoświatowe Igrzyska Ludów Koczowniczych, w których udział zapowiedzieli reprezentanci ponad 100 państw.

W oficjalnych kazachstańskich mediach co dzień można znaleźć wiadomości dotyczące liczby nowych domów oddanych do użytku poszkodowanym oraz sum wypłaconych rekompensat. Społeczeństwo mówi jednak co innego. W mieście Kułsary (obwód atyrauski na zachodzie kraju, nad Morzem Kaspijskim) od kilku dni trwają gorące protesty pod siedzibą miejscowych władz. W mieście zamieszkanym przez ok. 66 tys. osób żywioł zniszczył całkowicie ok. 3 tys. domów.

Zdaniem protestujących władze nie wywiązują się z obietnic. Wypłacane odszkodowania są o wiele mniejsze, niż zapowiadano. Wiele osób wciąż mieszka w tymczasowych, zastępczych mieszkaniach. Jak donosi portal Radia Swoboda, mieszkańcy Kułsary nagrali film, na którym zwracają się do prezydenta Kasyma-Żomarta Tokajewa: "Czy to sprawiedliwe, że my, mieszkańcy miasta Kułsary, mieszkający w pobliżu pól gazowych i naftowych, musimy żyć w tak opłakany sposób w XXI wieku, w dobie rozwoju technologicznego? Oczywiście, że nie!".

Opozycyjny portal Vlast poinformował natomiast w środę, że w położonym na zachodzie Kazachstanu, na granicy z Rosją Uralsku policja zatrzymała protestujących, którzy poprzedniego dnia protestowali przed siedzibą miejscowych władz, domagając się przyznania im domów w miejsce tych, które zniszczyła powódź. Niektórych zabrano na posterunek (również z miejsc tymczasowego zakwaterowania). Liczby zatrzymanych nie podano.

W całym kraju – w tym w stolicy, Astanie – od kilku dni wzmożono kontrole na dworcach i lotniskach. Na ulicach widać więcej niż zwykle patroli policyjnych. Władze nie podają oficjalnych przyczyn takich działań, jednak "ulica" wie swoje. "Boją się rozruchów. Ci, którzy stracili domy i dorobek życia, są na skraju wytrzymałości. Lotniska i dworce są kontrolowane bardziej w obawie przed tym, że przyjadą do stolicy i będą protestować" – twierdzi pragnący zachować anonimowość taksówkarz. "Nie ma się czemu dziwić. Jeśli ktoś stracił dom z całym wyposażeniem, mieszka w koszarach i śpi na podłodze, a władza wypłaca mu 300 tys. tenge (ok. 2700 zł – PAP), to żal i wściekłość są zrozumiałe" – dodaje. (PAP)

sm/ adj/