"Po raz pierwszy w historii od 21 maja Pałac Rzeczypospolitej Biblioteki Narodowej będzie dostępny dla wszystkich zwiedzających przez sześć dni w tygodniu w godzinach od 11 do 19, z wyjątkiem wtorków. Wszyscy będą mogli zobaczyć ukryty wielki polski, warszawski skarb. Będzie tu można przyjść, pospacerować, spotkać się ze znajomymi" - powiedział w poniedziałek dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski podczas konferencji prasowej przed otwarciem odrestaurowanego obiektu.

Biblioteka Narodowa zakończyła modernizację i remont stołecznego Pałacu Rzeczypospolitej. Znany także jako Pałac Krasińskich – barokowy pałac został zbudowany w latach 1677–1695 dla wojewody płockiego Jana Dobrogosta Krasińskiego.

"Odzyskujemy tę część stolicy przy placu Krasińskich. Dla nas najważniejsze jest pokazanie największych skarbów polskiej i światowej literatury, muzyki i kultury. Chcemy, żeby najcenniejsza biblioteka w Polsce była dostępna dla wszystkich. Stąd pomysł na remont obiektu - według niektórych historyków sztuki - jednego z najpiękniejszych pałaców na północ od Alp" - wskazał. "To jest naprawdę miejsce niezwykłe" - dodał.

Na wystawie stałej w pałacowych wnętrzach będzie można zobaczyć najcenniejsze zabytki polskiego piśmiennictwa m.in. najstarszy zapis prozy polskiej w "Kazaniach świętokrzyskich", rękopisy Jana Kochanowskiego, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Norwida, Elizy Orzeszkowej, Bolesława Prusa, Marii Konopnickiej, Henryka Sienkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta, największy na świecie zbiór rękopisów muzycznych Fryderyka Chopina i Henryka Mikołaja Góreckiego, a także oryginały utworów muzycznych drugiej połowy XX w., jak "Małgośka" Agnieszki Osieckiej czy "Mury" Jacka Kaczmarskiego."Romantyzm zaczyna w Polsce się od tej niepozornej książki - to wydane przed dwustu laty +Ballady i romanse+ Mickiewicza. Obok widzimy +Balladynę+ Juliusza Słowackiego. Możemy zauważyć, że miał piękne i wyraźne pismo. Jest tu niemal cała kolekcja dzieł Cypriana Kamila Norwida wraz z jego autorskimi ilustracjami. Tu widać jak świetnym był rysownikiem i wybitnym malarzem. Jest także coś, o czym niektórzy niechętnie wspominają, ale wcześniej się tym zaczytywano - to +Stara Baśń+ Kraszewskiego" - wyjaśnił dyrektor BN podczas oprowadzania po salach ekspozycyjnych.

"+Mojej ukochanej Basieńce w dniu naszego ślubu+ - tak napisał Krzysztof Kamil Baczyński, który sam spisał swoje wiersze, sam je ozdobił i oprawił. Obydwoje zginęli w Powstaniu Warszawskim. Wojny nie przeżył także Bruno Schulz, którego jeden z nielicznych zachowanych rękopisów tu zobaczymy. Są tu także m.in +Rozmowy z katem+ Kazimierza Moczarskiego oraz +Dzienniki+ Zofii Nałkowskiej" - przypomniał Makowski w sali z oryginalnymi rękopisami najwybitniejszych polskich pisarzy i poetów ubiegłego stulecia.

W Pałacu Rzeczypospolitej zostaną zaprezentowane także obiekty ważne dla światowej kultury, jak wpisany na Listę Pamięci Świata UNESCO Kodeks Supraski z X wieku – jeden z najstarszych zapisów języka staro-cerkiewno-słowiańskiego i pisma cyrylickiego, Sforziada z XV wieku – jedno z arcydzieł literatury renesansu włoskiego, mapy z atlasu Ptolemeusza z XV wieku czy rękopisy tureckie i perskie.

Od 21 maja zwiedzający będą mogli obejrzeć ok. 200 najcenniejszych obiektów od VIII do XXI w. Wśród nich są m.in. jedyny zachowany rękopis Jana Kochanowskiego, rękopisy Zbigniewa Herberta, rękopisy koncertu F-moll i innych utworów Fryderyka Chopina, III Symfonii Góreckiego, oryginalny zapis "Kołysanki" Krzysztofa Komedy Trzcińskiego z horroru Romana Polańskiego "Rosemary’s Baby" (1967, premiera 1968).

Osobną przestrzeń pałacu zajmą wystawy czasowe. W czerwcu odbędzie się inauguracja wystawy poświęconej Czesławowi Miłoszowi, w październiku - Zbigniewowi Herbertowi.

Wydarzeniu będzie towarzyszyć plenerowy koncert w reżyserii Krzysztofa Materny. Na placu Krasińskich zabrzmi utwór "Słowo", skomponowany na tę okazję przez Tadeusza Woźniaka – na scenie wystąpią m.in. Joanna Kulig, Jolanta Majchrzak, Justyna Schneider, Marcin Przybylski, Olek Różanek, Tadeusz Woźniak, zespół rocka progresywnego pod kierownictwem Marka Raduli oraz Sinfonia Varsovia pod batutą Wojciecha Michniewskiego. Uroczystość poprowadzą dr Katarzyna Kasia i dziennikarz Grzegorz Markowski.

Jak zapowiada BN, fasada Pałacu stanie się po zmroku tłem dla multimedialnego pokazu z muzyką Wojciecha Urbańskiego. W wieczorze zapowiedziano udział Anny Dymnej, Jana Peszka oraz Wiktora Zborowskiego.

Pałac Rzeczypospolitej wybudowano w latach 1688–1699 według projektu Tylmana z Gameren. Obiekt wielokrotnie ulegał przebudowom i modernizacjom. Niemal całkowicie zniszczony podczas II wojny światowej, odbudowany został w latach 1948-61. Na początku lat 60. obiekt przekazano na siedzibę najcenniejszych zbiorów Biblioteki Narodowej. (PAP)

autor: Maciej Replewicz

mr/ dki/