W Sejmie z inicjatywy klubu parlamentarnego Koalicji Obywatelskiej odbyło się w poniedziałek wysłuchanie z udziałem ekspertów dotyczące stanu opieki onkologicznej w Polsce oraz planów dotyczących powołania Krajowej Sieci Onkologicznej w kontekście pilotażu, uruchomionego w 2019 roku i działającego w 4 województwach.

"Problemy polskiej onkologii nie załatwi się ustawą. To, czego brak w tych pierwszych krokach, to przede wszystkim organizacji” – powiedział prof. Cezary Szczylik.

Zaznaczył, że w opiece nad pacjentami onkologicznymi, podobnie jak w leczeniu tych z COVID-19 brakuje konsensusu między ośrodkami, późno wybiera się grono specjalistów i nie słucha się ich głosu. Dochodzi też do „chaotycznych zakupów”. Ponadto projekt ustawy nie zawiera oceny dostępnych zasobów wykorzystywanych do diagnozowania i leczenia pacjenta onkologicznych, bo do pilotażu wyszły ośrodki dobrze wyposażone. Trudno nadal oszacować ile jest specjalistycznego sprzętu, specjalistów, a ośrodki akademickie zostały odstawione na bok.

"W województwie mazowieckim było chyba 49 miejsc rezydenckich na onkologię. Zgłosiło się 10. Gdzie jest polityka państwa w tym obszarze?” - podsumował.

Natomiast prof. Paweł Krawczyk, kierownik Pracowni Immunologii i Genetyki w Katedrze i Klinice Pneumonologii, Onkologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie zaznaczył, że w jego ośrodku leczy się zaawansowanego raka płuc, ale w momencie wejścia w życie ustawy, ośrodek znajdzie się na najniższym szczeblu finansowania. Zwrócił też uwagę, że ośrodki wybierane do sieci będą przez NFZ na podstawie posiadanych przez nie zasobów.

"To będzie rodziło chęć ich zwiększania. Jeżeli ośrodek je straci, to może z sieci wypaść i pacjenci będą przesuwani do innych” - ostrzegł prof. Krawczyk.

Eksperci zaznaczyli również, że nie ma sprawozdania z pilotażu sieci onkologicznej, a powinien on być fundamentem dla założeń ustawy.

Z kolei prof. Rodryg Ramlau kierownik Katedry i Kliniki Onkologii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu zwrócił uwagę, że zagrożenie nowotworami wzrasta dramatycznie. W skali roku jest ich 500 tys., a wskaźnik przeżycia pięcioletniego pacjentów jest bardzo niski w porównaniu z krajami UE. Wielu pacjentów nie ma dostępu do kompleksowego leczenia.

"Dostępność do onkologów w Polsce pogarsza się. Coraz więcej pacjentów trafia w bardziej w zaawansowanych procesach nowotworowych” – powiedział prof. Ramlau.

Wyliczył, że w projekcie dotyczącym KSO nie ma opisu narzędzi, które byłyby w stanie ocenić bezpieczeństwo i jakość leczenia onkologicznego. Dokument w żaden sposób też – jak wskazał dalej - nie określa ścieżki pacjenta onkologicznego. „Ustawa jest tylko skoncentrowana na placówkach, które mają uczestniczyć w tym projekcie” – zaznaczył.

"To, co jest niepokojące, wbrew temu, co dzieje się w krajach UE, projekt stara się scentralizować usługi onkologiczne” - dodał.

Nie ma też w nim mowy o powstaniu samodzielnych jednostek do skoordynowanej opieki nad pacjentami w poszczególnych grupach nowotworów, tzw. unitów.

Z kolei prof. Jacek Jassem kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, zastanawiał się, czy ustawa w ogóle jest potrzebna. Jego zdaniem w Polsce przyjęliśmy błędnie założenie, że akty prawne odmienią rzeczywistość. Najpierw powinny pojawiać się – stwierdził – plany wdrożeniowe czy studia wykonalności.

"Koncepcja sieci jest niewykonalna w obecnie postulowanej wersji. Wdrożenie ustawy wprowadzi wielki bałagan” – podsumował.

Pod koniec października 2021 roku rozpoczął się etap uzgodnień, opiniowania i konsultacji publicznych projektu ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej. (PAP)

Autorka: Klaudia Torchała

tor/ mhr/