Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 10:40 Paryż - 460 sportowców w olimpijskiej reprezentacji Australii Reprezentacja Australii na igrzyska olimpijskie w Paryżu liczyć będzie 460 sportowców, w tym rekordową w historii kraju grupę 75 lekkoatletów. Przed trzema… » więcej 2024-07-08, godz. 10:40 SG: w weekend ponad 60 prób nielegalnego przekroczenia granicy białorusko-polskiej Ponad 60 cudzoziemców próbowało w ostatnich trzech dobach nielegalnie przekroczyć polsko-białoruską granicę - poinformował w poniedziałek Podlaski Oddział… » więcej 2024-07-08, godz. 10:30 Chiny: w lipcu wspólne ćwiczenia z białoruską armią przy granicy z Polską Chińskie i białoruskie wojska przeprowadzą wspólne ćwiczenia wojskowe 'Atak Orłów 2024' z zakresu działań antyterrorystycznych w okolicach Brześcia na… » więcej 2024-07-08, godz. 10:30 Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski z wizytą w Polsce; spotka się z prezydentem i premierem Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski składa w poniedziałek wizytę w Polsce, podczas której spotka się z prezydentem Andrzejem Dudą oraz premierem Donaldem… » więcej 2024-07-08, godz. 10:30 ME 2024 - Niemiec Zwayer poprowadzi drugi półfinał, Marciniak z szansą na finał Felix Zwayer poprowadzi środowy mecz Holandii z Anglią w Dortmundzie, drugi półfinał piłkarskich mistrzostw Europy. Będzie to czwarte spotkanie tego turnieju… » więcej 2024-07-08, godz. 10:20 Cara Delevingne wyznała, że upijała się już w wieku 8 lat Zeszłej wiosny słynna brytyjska modelka i aktorka opowiedziała o swojej podróży ku życiu w trzeźwości. Cara Delevingne ujawniła wówczas, że dobrowolnie… » więcej 2024-07-08, godz. 10:20 Rozpoczęło się posiedzenie komisji śledczej ds. Pegasusa (krótka) Podczas rozpoczętego po godz. 10.00 w poniedziałek posiedzenia sejmowa komisja śledcza ds. Pegasusa odbiera opinię biegłego Krzysztofa Dyki. » więcej 2024-07-08, godz. 10:20 Lubuskie/ Śmiertelne potrącenie na torach pomiędzy Niedoradzem a Nową Solą Do śmiertelnego potrącenia przez pociąg doszło w poniedziałek pomiędzy Niedoradzem a Nową Solą - poinformowała policja. » więcej 2024-07-08, godz. 10:00 Węgry/ Po wizycie w Pekinie Orban uda się do Waszyngtonu Premier Węgier Viktor Orban poinformował w mediach społecznościowych, że po niezapowiedzianej poniedziałkowej wizycie w Pekinie uda się do Waszyngtonu… » więcej 2024-07-08, godz. 10:00 Prezydent: w sprawach bezpieczeństwa mam takie samo stanowisko jak rząd (krótka3) Prezydent Andrzej Duda poinformował, że otrzymał stanowisko rządu przygotowane na szczyt NATO w Waszyngtonie. Polska w sprawach bezpieczeństwa mówi jednym… » więcej
9596979899100101
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »