Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 13:50 Drużynowe ME w golfie - 21 drużyn z 15 krajów zagra w Krakowie 21 drużyn z 15 krajów zameldowało się na polu Kraków Valley Golf & Country Club, gdzie we wtorek rozpoczną się drużynowe mistrzostwa Europy mężczyzn… » więcej 2024-07-08, godz. 13:40 Szef MSZ: na szczycie NATO będziemy obradować o tym, jak wzmocnić nasze bezpieczeństwo Na szczycie NATO w Waszyngtonie będziemy obradować o tym, jak wzmocnić bezpieczeństwo wszystkich członków sojuszu; polska delegacja - prezydent, rząd -… » więcej 2024-07-08, godz. 13:40 Dyki: rząd Izraela traktował Pegasusa jako narzędzie wspierające ich działania geopolityczne(krótka5) Pegasus był traktowany przez rząd Izraela jako narzędzie wspierające ich działania geopolityczne i politykę zagraniczną - powiedział na poniedziałkowym… » więcej 2024-07-08, godz. 13:40 Synoptyk IMGW: Przed nami burze i noce tropikalne (aktl.) Poniedziałek bez upałów, ale od wtorku w całym kraju słonecznie. Tam, gdzie temperatura utrzyma się na poziomie 20 st. C, noc może być tropikalna. Na południu… » więcej 2024-07-08, godz. 13:40 Fani George’a Michaela mogą zatrzymać się na terenie jego dawnej posiadłości Sprzedana w 2019 roku posiadłość George’a Michaela w Goring-on-Thames w hrabstwie Oxfordshire od lat jest celem pielgrzymek jego fanów. Teraz mają oni szansę… » więcej 2024-07-08, godz. 13:30 AP: wysocy rangą członkowie Hamasu domagali się od liderów zatwierdzenia rozejmu Wysocy rangą członkowie palestyńskiego Hamasu domagali się od przebywających w Katarze liderów ugrupowania, by przyjęli amerykańską propozycję zawieszenia… » więcej 2024-07-08, godz. 13:30 UE/ KE wszczęła dochodzenie w sprawie 6 mld euro pomocy publicznej udzielonej Lufthansie Komisja Europejska wszczęła w poniedziałek dochodzenie w sprawie 6 mld euro pomocy publicznej udzielonej przez rząd Niemiec na rzecz rekapitalizacji Lufthansy… » więcej 2024-07-08, godz. 13:20 Portugalia/ Ośmiu aktywistów klimatycznych skazanych na 1,5 roku więzienia za blokowanie ulicy Sąd w Lizbonie skazał w poniedziałek ośmiu aktywistów klimatycznych z organizacji Climaximo na 1,5 roku więzienia w zawieszeniu za blokowanie alei Duarte… » więcej 2024-07-08, godz. 13:20 Francja/ Attal na razie pozostanie na stanowisku premiera (opis) Prezydent Francji Emmanuel Macron pozostawił Gabriela Attala na stanowisku szefa rządu, prosząc go, by 'przez pewien czas' pełnił funkcję premiera w celu… » więcej 2024-07-08, godz. 13:20 GUS: w styczniu br. 999,8 tys. cudzoziemców wykonywało pracę w Polsce W styczniu br. w Polsce pracowało 999,8 tys. cudzoziemców, tj. 6,5 proc. ogólnej liczby osób wykonujących pracę - podał GUS. Najliczniejszą grupa byli… » więcej
88899091929394
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »