Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 13:00 Prognoza pogody na 8 i 9 lipca Jak informuje IMGW drugi stopień ostrzeżeń przed burzami obejmuje powiaty podgórskie, woj. małopolskie i Podkarpacie. Pierwszy stopień ostrzeżeń przed… » więcej 2024-07-08, godz. 12:50 W. Brytania/ Resort obrony: wojna prowadzi do postępującej izolacji rosyjskiej nauki Od początku napaści na Ukrainę rosyjskie władze zacieśniają kontrolę nad uniwersytetami i ma miejsce postępująca izolacja rosyjskich instytucji naukowych… » więcej 2024-07-08, godz. 12:50 Szczyt NATO/ Nowy szef Sojuszu Mark Rutte słynie z dobrych kontaktów z Trumpem i Bidenem (sylwetka) Nowy sekretarz generalny NATO Mark Rutte to najdłużej urzędujący premier Holandii; ma reputację 'teflonowego', bo mimo licznych afer w holenderskiej polityce… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 Szczyt NATO/ Raport: Polacy, Holendrzy i Szwedzi najbardziej przychylni Sojuszowi 91 proc. Polaków, 75 proc. Holendrów oraz 71 proc. Szwedów jest pozytywnie nastawionych do NATO - są to najwyższe wskaźniki poparcia wśród 13 państw członkowskich… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 ME 2024 - wciąż w grze najwięcej piłkarzy Realu Madryt Real Madryt ma najwięcej - siedmiu - przedstawicieli w kadrach czterech drużyn, które pozostały w grze o tytuł mistrza Europy. Łącznie w kadrach półfinalistów… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 Szczyt NATO/ Szwecja po raz pierwszy będzie uczestniczyć w szczycie Sojuszu Szwecja, która 7 marca 2024 roku przystąpiła do NATO, po raz pierwszy będzie uczestniczyć jako pełnoprawny członek Sojuszu Północnoatlantyckiego w rozpoczynającym… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 Lord Vader i Elvis Presley gwiazdami teledysku Radka Bieleckiego z kabaretu Neo-Nówka Związany z wrocławskim kabaretem Neo-Nówka aktor Radek Bielecki opublikował teledysk do napisanej przez siebie piosenki - „Jest super”. W wideoklipie znajdą… » więcej 2024-07-08, godz. 12:40 Szczyt NATO/ Jens Stoltenberg po odejściu ze stanowiska szefa Sojuszu nie wyklucza napisania książki (sylwetka) Jens Stoltenberg po 10 latach jesienią zakończy kilkukrotnie przedłużaną misję na stanowisku sekretarza generalnego NATO. Były dwukrotny premier Norwegii… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Dowództwo Operacyjne: wojskowe lotnictwo przerwało działania w polskiej przestrzeni powietrznej Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych poinformowało w poniedziałek po zakończeniu rosyjskiego ataku rakietowego na Ukrainę, że nie doszło do naruszenia… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Francja/ Attal na razie pozostanie na stanowisku premiera (krótka2) Prezydent Francji Emmanuel Macron pozostawił Gabriela Attala na stanowisku szefa rządu, prosząc go, by 'przez pewien czas' pełnił funkcję premiera w celu… » więcej
118119120121122123124
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »