Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 13:20 Francja/ Attal na razie pozostanie na stanowisku premiera (opis) Prezydent Francji Emmanuel Macron pozostawił Gabriela Attala na stanowisku szefa rządu, prosząc go, by 'przez pewien czas' pełnił funkcję premiera w celu… » więcej 2024-07-08, godz. 13:20 GUS: w styczniu br. 999,8 tys. cudzoziemców wykonywało pracę w Polsce W styczniu br. w Polsce pracowało 999,8 tys. cudzoziemców, tj. 6,5 proc. ogólnej liczby osób wykonujących pracę - podał GUS. Najliczniejszą grupa byli… » więcej 2024-07-08, godz. 13:20 UE/ Prorosyjska frakcja Patrioci Orbana trzecią siłą w Parlamencie Europejskim Zainicjowana przez węgierskiego premiera Viktora Orbana skrajnie prawicowa grupa Patrioci dla Europy stanie się trzecią siłą w Parlamencie Europejskim po… » więcej 2024-07-08, godz. 13:20 Lubnauer: łatwo szafujemy swoim wizerunkiem; ważna jest edukacja (krótka) Ważne, byśmy odpowiedzialnie podchodzili do edukowania rodziców i dzieci na temat zagrożenia, jakim jest to, że łatwo szafujemy swoim wizerunkiem - powiedziała… » więcej 2024-07-08, godz. 13:20 Ekstraklasa piłkarzy ręcznych - Bergerud nowym bramkarzem Orlen Wisły „Chcę rozwijać się jako osoba i doskonalić się jako bramkarz i głęboko wierzę, że zrobię to w Wiśle” - powiedział nowy od sezonu 2025/2026 piłkarz… » więcej 2024-07-08, godz. 13:10 Ekspert: Chiny rozmyślnie potraktowały Orbana jako reprezentanta całej UE Chiny rozmyślnie potraktowały poniedziałkową wizytę w Pekinie premiera Węgier Viktora Orbana tak, jak gdyby był on reprezentantem całej Unii Europejskiej… » więcej 2024-07-08, godz. 13:10 Warszawa/ 44 upomnienia za wjazd do strefy czystego transportu Od 1 lipca strażnicy miejscy pouczyli 44 kierowców, którzy wjechali do strefy czystego transportu nieuprawnionym autem - powiedział w poniedziałek st. insp… » więcej 2024-07-08, godz. 13:00 Lubskie/ Koniec utrudnień po kolizji na dk 92 w Świebodzinie Po kolizji została odblokowana dk 92 w Świebodzinie. Winną kolizji jest 21-letni kierująca volkswagenem, która została ukarana mandatem. » więcej 2024-07-08, godz. 13:00 Mastalerek: Szatkowski nie poleci z prezydentem do USA (aktl.) Szef gabinetu prezydenta Marcin Mastalerek poinformował, że dotychczasowy ambasador RP przy NATO Tomasz Szatkowski nie poleci z prezydentem Andrzejem Dudą na… » więcej 2024-07-08, godz. 13:00 Prognoza pogody na 8 i 9 lipca Jak informuje IMGW drugi stopień ostrzeżeń przed burzami obejmuje powiaty podgórskie, woj. małopolskie i Podkarpacie. Pierwszy stopień ostrzeżeń przed… » więcej
99100101102103104105
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »