"Dynamiczny charakter współczesnego świata sprawia, że mapy i atlasy szybko tracą na aktualności. Dlatego potrzebujemy nowych, które będą zachęcać do poszukiwań nieodkrytych jeszcze znaczeń, doświadczeń i emocji. Pierwsza prezentacja wystawy +Atlas nowoczesności+ stanowiła zaproszenie do wyprawy po ścieżkach, które prowadziły od źródeł nowoczesnego świata do współczesności. W nowej odsłonie proponujemy publiczności samodzielne wytyczenie tras z myślą o przyszłości, do której miałyby doprowadzić" - napisali kuratorzy nowej wystawy.

Dyrektor Muzeum Sztuki Jarosław Suchan wraz z pozostałymi kuratorami "Atlasu nowoczesności" - Jakubem Gawkowskim, Pauliną Kurc-Maj, Danielem Muzyczukiem, Pawłem Politem, Katarzyną Słobodą i Joanną Sokołowską - proponują odbiorcom poznawczą podróż. Jej początkiem będzie wernisaż, który odbędzie się w piątek o godz. 18, a kolejne etapy wyznaczać będą dzieła z kolekcji muzeum.

"Wystawę nazwaliśmy Atlasem, jest bowiem zbiorem map rozrysowujących topografię nowoczesności - czasoprzestrzeni, której geograficzne i chronologiczne granice pozostają płynne i nieokreślone. Tak samo, jak w pierwszej odsłonie Atlasu, mapy te odnoszą się do 14 rozpoznanych przez nas terytoriów tej czasoprzestrzeni: autonomii, eksperymentu, emancypacji, ja, kapitału, katastrofy, maszyny, miasta, muzeum, normy, tradycji, postępu, propagandy i rewolucji" - przypominają.

W nowej odsłonie wystawa ma jednak zmienić swój charakter - nie tyle opisywać rzeczywistość, ile zachęcać do tworzenia jej własnych, samodzielnych interpretacji. "Atlas" ma bowiem dawać wyraz przekonaniu, że nie ma jednej nowoczesności, a wielość jej manifestacji łączy się z wielością oddziałujących na nią idei, wizji, religii, tradycji, społecznych, ekonomicznych i kulturowych kontekstów.

Ekspozycję otwiera wideo Igora Krenza "Rzeczy", które przedstawia artystę, usiłującego ponownie wieszać na swoje miejsca ciągle upadające na ziemię obrazki. W metaforyczno-ironiczny sposób film komentuje daremność wszelkich prób ustalenia absolutnego i wiecznego porządku, mówiąc jednocześnie o konieczności nieustającego ponawiania krytycznej pracy nad istniejącymi opisami rzeczywistości.

Kolejną ikoniczną dla Atlasu realizacją jest "Wrzucanie piłek do jeziora Bořín w Průhonicach" Zorki Ságlovej. Akcja partycypacyjna, do udziału w której artystka zaprosiła widzów, zwraca uwagę na kojącą moc działań bezcelowych, nakierunkowanych na czystą radość, wyzwalających poczucie wolności a zarazem pobudzających do rozwijania wyobraźni.

Z kolei ciemną stronę dziedzictwa nowoczesności odsłania twórczość Franka Bowlinga, artysty z Gujany Brytyjskiej, który za pomocą swoich obrazów odnosi się do historii kolonializmu, ściśle związanej z nowoczesnym projektem i światem, który się z niego wyłonił. Na wystawie wybrzmią też głosy kobiet oraz dyskryminowanych mniejszości, m.in. prace ORLAN, francuskiej artystki wykorzystującej ikonografię świętych i męczennic chrześcijańskich do zamanifestowania kobiecej podmiotowości.

"Atlas nowoczesności. Ćwiczenia" to nie tylko kontynuacja wystawy zainaugurowanej w 2014 roku, ale także trwających od kilkunastu lat prac, których celem jest badanie, reinterpretacja i aktualizowanie znaczeń dzieł z kolekcji Muzeum Sztuki. Kolejne prezentacje - od 2008 roku wystawiane w jego siedzibie ms2 przy ul. Ogrodowej - zrywają zarówno z chronologicznym układem dzieł, jak i ideą wystawy stałej.(PAP)

Autorka: Agnieszka Grzelak-Michałowska

agm/ dki/