Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-12-21, godz. 19:15 "Namiastka świątecznej atmosfery". Prezenty od św. Mikołaja dla powodzian Ponad 30 paczek od świętego Mikołaja zawieźli mieszkańcy gminy Olesno osobom poszkodowanym w powodzi z Nowego Świętowa w gminie Głuchołazy. » więcej 2024-12-21, godz. 18:16 Wypadek na DK94 w Skorogoszczy. Lądował LPR Uwaga kierowcy. Utrudnienia w ruchu na DK94 w Skorogoszczy. Przed godziną 18:00 doszło tam do wypadku. » więcej 2024-12-21, godz. 18:00 "Luka pokoleniowa". W opolskich szkołach brakuje nauczycieli W opolskich szkołach oraz placówkach oświatowych wciąż brakuje nauczycieli. Największe braki kadrowe występują wśród nauczycieli wychowania wczesnoszkolnego… » więcej 2024-12-21, godz. 16:00 Naprawiono fragment ulicy Andersa w Głuchołazach. Odcinek zniszczyła powódź Udało się przed rozpoczęciem zimy naprawić część ulicy Andersa w Głuchołazach. » więcej 2024-12-21, godz. 14:00 "Bardzo fajna akcja". Świąteczna Strefa Zdrowia w Głuchołazach Dużym zainteresowaniem cieszyła się akcja 'Świąteczna Strefa Zdrowia' na rynku w Głuchołazach. Wszyscy chętni mogli bezpłatnie skorzystać z badań i… » więcej 2024-12-21, godz. 13:00 Samorząd województwa kupi 5 pociągów elektrycznych, ale rozgląda się też za spalinowymi Pięć nowych pociągów elektrycznych kupi najprawdopodobniej jeszcze w tym roku Samorząd Województwa Opolskiego. » więcej 2024-12-21, godz. 13:00 Testy wypadły pozytywnie. Nowa przeprawa na Osobłodze w Krapkowicach dostępna od 23 grudnia Znamy datę otwarcia nowej, tymczasowej przeprawy na Osobłodze. Jak poinformował Maciej Sonik, starosta krapkowicki, kierowcy będą mogli korzystać z mostów… » więcej 2024-12-21, godz. 12:00 Pomoc psychologiczna, warsztaty czy wyprawka szkolna. Powodzianie mogą liczyć na wsparcie Opolscy harcerze cały czas pomagają powodzianom. Jednak już nie przy usuwaniu skutków powodzi, a przy wsparciu w relacjach społecznych. Oferują między innymi… » więcej 2024-12-21, godz. 11:00 Brzeskie starostwo chciało połączyć liceum z "Ekonomikiem". Na razie jednak wstrzymano się z realizacją pomysłu I Liceum Ogólnokształcące w Brzegu nie będzie, przynajmniej na razie, częścią tamtejszego Zespołu Szkól Ekonomicznych. Podczas sesji rady powiatu wycofano… » więcej 2024-12-21, godz. 10:00 Ostatni moment na wsparcie "Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom" Tylko do niedzieli można będzie kupić w opolskich parafiach świece w ramach 'Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom'. » więcej
3456789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »