Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-12-23, godz. 17:30 Do podziwiania żywej szopki oraz wspólnego kolędowania zapraszają zakonnicy z Białej Bożonarodzeniowa szopka z egzotycznymi zwierzętami oraz koncerty kolęd - to świąteczne atrakcje Białej, które przyciągają całe rodziny nie tylko z powiatu… » więcej 2024-12-23, godz. 17:15 Nagła infekcja czy ból zęba w święta? NFZ podpowiada, gdzie szukać pomocy Gorączka, infekcja, czy problemy żołądkowe w święta, a przychodnie POZ zamknięte? Pacjenci mogą szukać pomocy w Nocnej i Świątecznej Opiece Zdrowot… » więcej 2024-12-23, godz. 17:10 Nietrzeźwy kierowca lawety zatrzymany na autostradzie A4 Nietrzeźwego kierowcę lawety z samochodami zatrzymali na opolskim odcinku autostrady A4 inspektorzy transportu drogowego. » więcej 2024-12-23, godz. 16:50 Gotowa jest już szopka bożonarodzeniowa w Opolu-Szczepanowicach [ZDJĘCIA] To będzie największa bożonarodzeniowa szopka na Opolszczyźnie. Zakończono prace przy budowie szopki w Opolu-Szczepanowicach. Dzieło parafian będzie można… » więcej 2024-12-23, godz. 16:20 Terytorialsi pukają do drzwi powodzian. Ruszyła akcja "Bezpieczna zima" [FILM] Żołnierze 17. Opolskiej Brygady Obrony Terytorialnej we współpracy z wojewodą opolską zainaugurowali akcję 'Bezpieczna zima dla powodzian'. Mundurowi odwiedzają… » więcej 2024-12-23, godz. 16:15 Czujki dymu i czadu w każdym budynku. Są nowe przepisy Każdy nowy budynek od dziś (23.12) musi mieć na wyposażeniu czujkę dymu i czadu. To nowe przepisy, ale dotyczą one nie tylko nowo powstających domów, hoteli… » więcej 2024-12-23, godz. 15:34 Strzelce Opolskie: po alkoholu i narkotykach przewoził 8-letnie dziecko Pod wpływem alkoholu i narkotyków przewoził samochodem 8-letnie dziecko. Przejażdżkę zakończył na placu budowy, gdzie zawisł na kamieniu. » więcej 2024-12-23, godz. 15:01 Policjanci po służbie zatrzymali dwóch pijanych kierowców. Mieli po trzy promile Dwóch kompletnie pijanych kierowców zatrzymali w czasie wolnym od służby policjanci z powiatu oleskiego. » więcej 2024-12-23, godz. 14:57 Most nad Osobłogą w Krapkowicach już przejezdny. Budowa trwała 28 dni [ZDJĘCIA] Kierowcy mogą już korzystać z dwóch mostów składanych nad Osobłogą w Krapkowicach. Przypomnijmy, wrześniowa powódź uszkodziła dwie przeprawy w ciągu… » więcej 2024-12-23, godz. 13:56 Mieszkańcy Głuchołaz zasiądą do wspólnej wigilii. "Może przyjść absolutnie każdy" Trwają ostatnie przygotowania do wspólnej wigilii mieszkańców Głuchołaz. Ta rozpocznie się jutro (24.12) o godzinie 16:00 w Publicznej Szkole Podstawowej… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »