Radio Opole » Wiadomości z regionu
2021-04-05, 10:06 Autor: Agnieszka Pospiszyl

Tradycje związane z Poniedziałkiem Wielkanocnym sięgają starożytnego Rzymu

Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Ewa Olbryt i Agnieszka Okos, kroszonki [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Kroszonki Muzeum Wsi Opolskiej [fot. Marcin Boczek]
Poniedziałek Wielkanocny nieodłącznie związany jest ze zwyczajem polewania dziewcząt wodą. W zamian za dopełnienie tradycji dziewczęta odwdzięczają się chłopcom kolorowymi pisankami. Ten zwyczaj nawiązuje do dawnych wierzeń związanych z pobudzeniem przyrody do wegetacji. Zanim śmigus-dyngus na stałe u nas zagościł, tradycją było smaganie przez chłopców młodych dziewcząt po łydkach witkami z pędów drzew.
- To jest bardzo stara tradycja, czasem zamiast witek roślinnych używano skórek zwierzęcych – mówi Elżbieta Oficjalska, kustosz Muzeum Wsi Opolskiej. - W Rzymie cesarzy zwyczaj związany z takim właśnie smaganiem dziewcząt po nogach witkami, był uważany za starożytny już na początku naszego tysiąclecia. Ten sam zwyczaj na Śląsku Opolskim był praktykowany przez całe stulecia, czyli smaganie przez młodych nieżonatych chłopców dziewczęta po nogach witkami brzozowymi lub wierzbowymi.

Miało to pobudzić przyrodę do życia, żeby zaczęła rodzić, wydawać plony. Podobną symbolikę ma oblewanie dziewcząt wodą – to nawiązanie do życiodajnej siły deszczu.

- Zwyczaj polewania był też swoistym wydarzeniem towarzyskim – mówi Elżbieta Oficjalska. - Nie można było uczuć okazywać tak ostentacyjnie jak w tej chwili. Ten świąteczny okres to był czas do tego, żeby młodzież mogła sobie przekazać różne wiadomości w taki zawoalowany sposób. Dziewczyna była zlana wodą przez wielu chłopaków. Jeśli chłopak ją polał, to ona wiedziała, że się jemu podoba. Ona wśród tych, którzy ją oblewali, mogła sobie wybrać tego przyszłego szaca, oczywiście jeśli mieścił się w tej grupie, że rodzice mogli również potwierdzić ten wybór.

O przychylności – lub nie – dziewczyny do chłopaka mówił mu kolor pisanki, który od niej dostawał. Jeśli była czerwona, to panna mu sprzyjała. Jeśli żółta – myślała o nim jako przyjacielu, zielona dawała mu nadzieję, że znajomość może się rozwinąć, ale jeśli dostał ciemną, niemal czarną, to znak, że dziewczyna zupełnie nie jest nim zainteresowana.

Na naszej stronie internetowej i facebooku mogą Państwo zobaczyć filmy prezentujące wielkanocne zwyczaje. 
Elżbieta Oficjalska (część 1)
Elżbieta Oficjalska (część 2)

Wiadomości z regionu

2024-05-05, godz. 18:37 O śląskich tradycjach i legendach w plenerze - taki był finał majówki w Dobrzeniu Wielkim Legenda o przewoźniku i diable była motywem przewodnim imprezy plenerowej 'Śląskie tradycje na Stobrawskim Zielonym Szlaku”, która odbyła się w Dobrzeniu… » więcej 2024-05-05, godz. 16:36 Majówka na finiszu, opolanie korzystają do końca. Policja przypomina o bezpiecznych powrotach do domu Najdłuższy wolny weekend tego roku dobiega końca. Niedziela to czas powrotów do domów. Jak przekazuje Komenda Główna Policji od wtorku do soboty w kraju… » więcej 2024-05-05, godz. 15:05 Wings for Life. Pobiegli w charytatywnym celu, także w Opolu Kilkadziesiąt tysięcy osób wzięło udział w międzynarodowym biegu charytatywnym 'Wings for Life” organizowanym w różnych europejskich miastach. Do akcji… » więcej 2024-05-05, godz. 12:22 Prawosławni świętują Wielkanoc. Święcenie pokarmów odbywa się już nocą Prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich obchodzą Wielkanoc. W kaplicy parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Opolu odbyło się święcenie pokarmów… » więcej 2024-05-05, godz. 10:45 Widmo sinic znów krąży nad Jeziorem Dużym w Turawie. "Wszystko zależy od poziomu wody" Czy tego roku uda się uniknąć sinic na Jeziorze Dużym w Turawie? Co roku w okresie wakacyjnym powraca problem zielonej mazi i nieprzyjemnego zapachu w związku… » więcej 2024-05-05, godz. 10:00 Finał rejestracji list kandydatów do PE, ale liczenie głosów trwa Dziewięć list kandydatów do Parlamentu Europejskiego przyjęła Okręgowa Komisja Wyborcza we Wrocławiu. W czwartek (02.05) o 16:00 upłynął termin zgł… » więcej 2024-05-05, godz. 08:05 Niedziela może być burzowa. Jest nowy alert pogodowy Ostrzeżenia przed burzami wydano dla całego województwa. » więcej 2024-05-05, godz. 07:58 4 województwa w 4 dni, dla 4-latka. Akcja "Rowerem przez Polskę" startuje z Opola Z Opola do Zamościa. Dwóch pasjonatów na rowerach chce przejechać cztery województwa w cztery dni. A to wszystko dla 4-letniego Michała Bienia ze Słubic… » więcej 2024-05-04, godz. 18:00 USK ma propozycję dla osób walczących z otyłością Grupę wsparcia dla osób zmagających się z otyłością organizuje Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu. Za Inicjatywą stoi pracująca w szpitalu psycholog… » więcej 2024-05-04, godz. 17:02 "To jest poświęcenie na 110 procent". Strażacy mają swoje święto Wyjeżdżają do każdej akcji ratowniczej: pożarów, wypadków samochodowych, powalonych drzew, czy powodzi. Często narażając przy tym swoje życie, ale jak… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »