10 maja

37 lat temu, 9 maja 1987 roku, w Lesie Kabackim pod Warszawą rozbił się samolot Ił-62 M "Tadeusz Kościuszko". Na pokładzie maszyny znajdowały się 183 osoby. Wszyscy zginęli - 172 pasażerów i 11 członków załogi. Pod względem liczby ofiar była to największa katastrofa w historii polskiego lotnictwa.

79 lat temu, 9 maja 1945 roku, wojska radzieckie wkroczyły do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Stutthof. Założony w 1939 roku w Sztutowie na Pomorzu, był pierwszym i najdłużej istniejącym takim obozem na terenach wchodzących w skład obecnej Polski. Kiedy 79 lat temu Sowieci weszli na teren obozu, zastali w nim około 140 więźniów oraz kilkanaście tysięcy osób ewakuowanych z Prus Wschodnich i Pomorza.

Dziś świętujemy Dzień Europy, ustanowiony na pamiątkę ogłoszenia historycznej deklaracji Roberta Schumana, w której przedstawił swoją wizję nowoczesnej Europy. Jest obchodzony w Unii Europejskiej od 1985 roku.

Muzeum Niepodległości w Warszawie zaprezentowało unikatowy obraz - „Portret zesłańca” Aleksandra Sochaczewskiego z 1885 roku. To portret starszego mężczyzny z wysokim czołem. Twarz pokazana w ujęciu „en trois quarts” bez atrybutów i na neutralnym, ciemnym tle.Historycy od lat twierdzą, że wartość poznawcza obrazów Sochaczewskiego jest ponadczasowa.

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej zaprezentowało publikację poświęconą losom rodzin Polaków zamordowanych w ramach operacji antypolskiej NKWD. Wydawnictwo "Bez winy i bez przyszłości. Losy członków rodzin "zdrajców ojczyzny" represjonowanych na mocy rozkazu NKWD nr 00486" przedstawia genezę, przebieg i tragiczne konsekwencje operacji, przeprowadzonej na mocy rozkazu sowieckiego NKWD z 1937 roku, skierowanej przeciwko rodzinom Polaków uznanych za "zdrajców ojczyzny", w głównej mierze kobietom i ich dzieciom.

9 maja

Profesor historyk Grzegorz Berendt przypomina, że zakończenie II wojny światowej nie przyniosło Polsce wolności i suwerenności. 79 lat temu, 8 maja 1945 roku o godzinie 23.01 czasu środkowo-europejskiego zakończyła się II wojna w Europie - największa i najkrwawsza wojna w historii ludzkości.

69 lat temu, 8 maja 1955 roku, zmarł Kazimierz Wajda, aktor radiowy i filmowy, niezwykle popularny przed II wojną światową. W słynnej audycji Polskiego Radia Lwów - "Wesoła Lwowska Fala" - wraz z Henrykiem Vogelfängerem tworzyli duet Szczepko i Tońko. Ich występy gromadziły przed radioodbiornikami ponad sześć milionów stałych słuchaczy. Swoje dialogi, skecze i piosenki artyści wykonywali też w filmach, na estradzie i w kawiarniach, które wówczas pełniły rolę ośrodków życia kulturalnego.

5 lat temu, 8 maja 2019 roku, zmarła Zofia Pociłowska-Kann, rzeźbiarka, poetka, była więźniarka Pawiaka i niemieckiego obozu koncentracyjnego Ravensbrück. Autorka przejmujących rzeźb o tematyce wojennej i obozowej.