"Wątroba – w przeciwieństwie do innych narządów – nie boli. Nie poczujesz, że dzieje się z nią coś niepokojącego. Zwłaszcza jeśli dotknie Cię choroba tego organu. Najgroźniejsze są wirusowe zapalenia wątroby typu B i C. Prowadzą do marskości wątroby, a nawet zgonu" - przypomniał w środę Narodowy Fundusz Zdrowia.

Jak wskazał NFZ, istnieje 5 głównych szczepów wirusa zapalenia wątroby (WZW), potocznie nazywanego żółtaczką.

Wirusem WZW typu A i E można zakazić się poprzez spożycie skażonej żywności lub wody lub przez bezpośredni kontakt fizyczny z osobą zakażoną, np. poprzez nieumyte ręce. Wirusy WZW typu B, C, D przenoszą się podczas zabiegów, w których dochodzi do przerwania ciągłości tkanek, drogą płciową oraz w okresie okołoporodowym – z zakażonej matki na dziecko.

WZW może przebiegać bez żadnych objawów. Jednak do najczęściej pojawiających się objawów należy osłabienie organizmu, ból brzucha pod żebrem z prawej strony i powiększenie obwodu brzucha, brak apetytu i spadek masy ciała, ciemny kolor moczu i jasny kolor stolca, podwyższony poziom enzymów wątrobowych we krwi czy zażółcenie skóry, błon śluzowych i białkówki oczu.

"By zdiagnozować WZW typu B i C, najczęściej wykonuje się badania serologiczne. Oznacza się poziom przeciwciał HCV i antygenów HBS. Uzupełnieniem, a nawet częściową alternatywną dla testów serologicznych, pozostają badania molekularne. Wykrywają one obecność materiału genetycznego wirusów, szczególnie na wczesnym etapie zakażenia. Badania te warto połączyć z wykonaniem morfologii krwi, prób wątrobowych, a także badaniem aktywności układu krzepnięcia" - wyjaśnił NFZ.

Wirus HBV (wirus zapalenia wątroby typu B) wnika do organizmu 10 razy łatwiej niż wirus HCV i aż 100 razy łatwiej niż HIV, wystarczy jedynie 0,00001 ml zakażonej krwi.​ U około 5-10 proc. chorych przechodzi w stan przewlekły i może prowadzić do marskości lub nowotworu wątroby.

U 78-85 proc. osób zakażonych HCV (wirus zapalenia wątroby typu C) dochodzi do przewlekłej infekcji, z tego u ok. 20 proc. pacjentów rozwija się marskość wątroby, a następnie rak wątrobowokomórkowy. Okres wylęgania choroby wynosi do 6 miesięcy.​ Choć na WZW typu C nie ma szczepień, to leki dają 98-100 proc. skuteczność wyleczenia.
Niektóre rodzaje wirusowego zapalenia wątroby mogą się zakończyć wyzdrowieniem bez leczenia (np. WZW typu A). Natomiast nieleczone WZW typu B i typu C rozwija się. Z czasem prowadzi do poważnych powikłań, jak np. marskości wątroby. Długość i sposób leczenia choroby zależy od typu wirusa. Ma na nie wpływ także ile czasu upłynęło od momentu zakażenia.

Jak poinformował Narodowy Fundusz Zdrowia, z przewlekłym zakażeniem WZW typu B w Polsce żyje 350-450 tys. osób. Nie ma jednak badań, które pozwoliłyby na precyzyjne określenie tej liczby. Szacuje się, że wirusem WZW typu C zakażonych jest około 150 tys. dorosłych osób, ale tylko 20 proc. z nich wie o swojej chorobie.
NFZ wskazał na trzy sposoby ochrony wątroby przed WZW. Pierwszym z nich jest zaszczepienie się przeciwko WZW typu A i B. "To najlepsza forma ochrony przed zakażeniem" - dodał.

Zapobiegać zakażeniu można poprzez dbanie o odpowiednią higienę, picie wody butelkowaną, a mycie jedzenia w bezpiecznej wodzie. "Unikaj zakażenia poprzez kontakt z krwią lub wydzielinami osoby zakażonej. Pamiętaj, że na pozostałe szczepy WZW nie ma szczepionek" - zaznaczył NFZ.

"Skuteczne terapie mogą wyeliminować wirusa typu C z organizmu, zanim zniszczy on wątrobę i pogorszy komfort życia. W przypadku WZW typy B można jedynie zahamować rozwój choroby" - wyjaśnił.

W ramach cyklicznej akcji "Środa z Profilaktyką" Narodowy Fundusz Zdrowia zajmuje się różnymi aspektami zdrowia.

Materiały edukacyjne przygotowane w ramach akcji "Środa z Profilaktyką" są dostępne bezpłatnie na kanale YouTube Akademia NFZ, Facebooku Akademia NFZ i na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-oddzialow.