Jako pierwsza o przerwaniu sponsoringu Fundacji przez PGZ poinformowała "Rzeczpospolita".

"Zarząd PGZ S.A. nie widzi dalszego uzasadnienia do uczestniczenia w tym projekcie" - przekazała PAP rzeczniczka PGZ.

Jak wyliczyła Perkowska, w latach 2016 i 2017 PGZ przekazało PFN po 7 mln zł, a w kolejnych latach - aż do roku 2023 - po 3,5 mln zł. Rzeczniczka potwierdziła PAP, że zarząd PGZ S.A. po analizie przekazania PFN w sumie 35 mln zł nie zamierza kontynuować wpłat na rzecz fundacji.

Polska Fundacja Narodowa została powołana w listopadzie 2016 roku decyzją ówczesnej premier Beaty Szydło. Założyło ją 17 strategicznych spółek Skarbu Państwa: Enea, Energa, PGE, Grupa Azoty, Lotos, Tauron, PKN Orlen, PGNiG, PZU, PKO BP, GPW, KGHM, Totalizator Sportowy, Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, Polskie Koleje Państwowe, Polski Holding Nieruchomości i właśnie Polska Grupa Zbrojeniowa. Zadaniem miała być promocja wizerunku Polski za granicą.

W styczniu Najwyższa Izba Kontroli skrytykowała brak kontroli spółek założycielskich nad wydatkami PFN. Fundacja również wielokrotnie odmawiała poddania się kontroli przez NIK.

Według raportu resortu kultury pt. "Działalność Polskiej Fundacji Narodowej w świetle faktów i biogramów", "od samego początku istnienia fundacji pojawiały się informacje sugerujące lobbystyczne i polityczne motywacje stojące za jej utworzeniem".

Budżet PFN, według tego raportu, kształtował się w przedziale od 38 907 725,80 zł (2022) do 115 111 913,16 zł (2019) rocznie, co łącznie w latach 2017-2022 wyniosło 471 229 963,43 zł.

Według raportu, środki fundacji wykorzystywane były przez jej zarząd do "prowadzenia kampanii politycznych". Jako przykłady wskazano kampanię "Sprawiedliwe Sądy" - za ponad 8,4 mln zł - wspierającą zmiany w wymiarze sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry.

Wskazano także, że PFN przeznaczyła ponad 20 mln zł na White House Writers Group, firmę PR specjalizującą się w reklamie i doradztwie komunikacyjnym w USA, co spotkało się z krytyką, ponieważ akcja miała niewielki zasięg w mediach społecznościowych. "Projekt +I love Poland+ PFN, kosztujący około 45 mln zł, obejmował zakup jachtu za 1 mln euro oraz koszty użytkowania wynoszące kolejno 9,5 mln zł (2022), 8,5 mln zł (2021), 10 mln zł (2020) i 12 mln zł (2019) " – wyliczono w raporcie.

21 lutego Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego odwołał Radę Polskiej Fundacji Narodowej. "Decyzja została podjęta ze względu na brak transparentności w działaniach realizowanych przez PFN" - wyjaśniono na stronie resortu kultury.

"W Radzie Polskiej Fundacji Narodowej od jej założenia zasiadały osoby ściśle związane z poprzednim rządem, współpracownicy Jarosława Kaczyńskiego, jak i działacze Prawa i Sprawiedliwości" - głosi raport resortu kultury.

W Radzie PFN zasiadali m.in. poseł Suwerennej Polski Janusz Kowalski, były wiceminister Paweł Lewandowski czy radna Płocka z PiS Wioletta Kulpa.

Według "Rzeczpospolitej" finansowanie PFN analizują zarządy wszystkich pozostałych spółek, które utworzyły ją w 2016 r. Dziennik wskazuje też, że po odwołaniu Rady PFN, rezygnację złożył zarząd fundacji, który - według ustaleń Rzeczpospolitej - zagwarantował sobie wcześniej "gigantyczne odprawy". Od tego czasu PFN nie ma ani nowego zarządu, ani rady.

Autorka: Angela Getler

ang/ js/