Sejm za dwiema senackimi poprawkami do noweli dot. praw dzieci w procesach karnych
Teraz ta nowelizacja - przede wszystkim Kodeksu postępowania karnego oraz Kodeksu karnego - trafi do prezydenta Andrzeja Dudy.
Dwie przyjęte w piątek przez Sejm poprawki senackie miały drobniejszy, redakcyjny charakter. Na przykład jedna z nich doprecyzowała przepis przejściowy, bezpośrednio określając, które ze zmienianych w nowelizacji ustaw należy stosować w nowym brzemieniu do spraw jeszcze niezakończonych.
Przede wszystkim nowelizacja dostosowuje do unijnych dyrektyw gwarancje procesowe przysługujące podejrzanym lub oskarżonym poniżej 18. roku życia. Nowe przepisy mają na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym, zgodnie z przepisami tych dyrektyw.
Nowelizacja zastępuje w Kpk pojęcie "nieletni" sformułowaniem "podejrzany lub oskarżony, który nie ukończył 18 lat". Nowelizacja wprowadza też m.in. obowiązek przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w stosunku do każdego oskarżonego, który w chwili czynu nie ukończył 18 lat.
Nowe rozwiązania zapewniają też małoletnim możliwość uczestniczenia w rozprawie w towarzystwie rodziców, osoby trzeciej wskazanej przez oskarżonego lub osoby ustanowionej przez sąd, która spełnia wymóg odpowiednich kwalifikacji do pracy z dziećmi.
"Przesądzamy, że dziecko będzie mogło być reprezentowane przez mamę, tatę, przedstawiciela ustawowego. Na rozprawie czy posiedzeniu rodzice będą mogli wspierać swoje dziecko, które jest podejrzanym lub oskarżonym w wykonywaniu jego praw" - wskazywał w lutym wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł.
Przewidziano też, że "jeżeli udział tych osób nie będzie możliwy, zastąpi je asystent rodziny towarzyszący podejrzanemu lub oskarżonemu, który nie ukończył 18 lat, w czynnościach procesowych z jego udziałem". W związku z tym znowelizowano też Ustawę o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Chodzi o doprecyzowanie zadań asystenta rodziny w ten sposób, aby mógł on towarzyszyć oskarżonym, którzy nie ukończyli 18 lat w posiedzeniu albo rozprawie z ich udziałem.
Większości w piątek podczas głosowania nie zyskała natomiast trzecia z senackich poprawek, według której jeśli oskarżony miałby już przydzielonego wcześniej asystenta rodziny, to wówczas ten asystent byłby wyznaczany do towarzyszenia w postępowaniu.
Dyskusję na wcześniejszych etapach prac wywołał natomiast fragment nowelizacji odnoszący się do Kodeksu karnego i zwiększający niektóre kary w sprawach pedofilskich.
Uchwalone przepisy podnoszą bowiem z dwóch do trzech lat więzienia górną granicę kary wymierzanej za produkcję treści pornograficznych, które zawierają wytworzony lub przetworzony wizerunek małoletniego.
Regulacje karne Sejm uzupełnił w toku prac nad nowelizacją na początku marca br. o propozycje Polski 2050. Zaostrzyły one kary za przestępstwa propagowania pedofilii oraz publicznego prezentowania treści pornograficznych. W związku z tym na mocy nowelizacji zaostrzono także górną granicę kary za propagowanie lub pochwalanie zachowań pedofilskich - z dwóch do trzech lat pozbawienia wolności. Takiemu samemu podniesieniu - z dwóch do trzech lat więzienia - uległa też górna granica kary za publiczne prezentowanie treści pornograficznych osobie, która sobie tego nie życzy.
W Senacie rozważano złożenie poprawki wykreślającej zapisy dodane po propozycji Polski 2050. Zdaniem części senatorów zapisy te w sposób niedopuszczalny rozszerzyły zakres przedmiotowy ustawy. Propozycja takiej poprawki nie uzyskała jednak ostatecznie pod koniec marca większości w Senacie. (PAP)
autor: Marcin Jabłoński
mja/ godl/