W piątek wieczorem odbyła się zorganizowana przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina debata pt. "Białoruska niepodległość 105 lat temu a dzień dzisiejszy". Wzięli w niej udział: przedstawicielka ds. odrodzenia narodowego w Zjednoczonym Gabinecie Przejściowym Białorusi Alina Kouszyk, ambasador RP na Białorusi Artur Michalski, dyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich Wojciech Konończuk oraz kandydat opozycji w wyborach prezydenckich na Białorusi w 2006 r. Alaksandr Milinkiewicz.

"Spotykamy się dzisiaj, aby uczcić i wspominać wydarzenia sprzed 105 lat utworzenia Białoruskiej Republiki Ludowej, która co prawda, nie przetrwała długo, ale jest natchnieniem dla kolejnych pokoleń Białorusinów walczących o niepodległy byt, o suwerenność, o własne państwo" - powiedział wiceminister Wawrzyk.

Zaznaczył, że święto i jego nazwa jest przez białoruskiego dyktatora Alaksandra Łukaszenkę "wymazana i zakazana". "Każdy kto, posługuje się symbolami Białoruskiej Republiki Ludowej jest prześladowany, dlatego tym bardziej ważne jest, żeby o takich rocznicach, o takich dniach pamiętać" - powiedział wiceszef MSZ.

Dodał, że "wszyscy wiemy, jaki jest reżim Łukaszenki". "Po wyborach w 2020 roku, co do których nikt nie ma wątpliwości, że zostały sfałszowane, a pan Łukaszenka je po prostu z kretesem przegrał, po masowych protestach przeciwko temu ordynarnemu fałszerstwu, temu ukradzeniu wyborów społeczeństwu białoruskiemu przez reżim Łukaszenki, zaczęła się fala prześladowań, aresztowań, tortur, ale też mordowania opozycjonistów" - mówił Wawrzyk.

Wskazał, że "ponad 1400 osób jest w tej chwili przez społeczność międzynarodową uznawana za więźniów politycznych". "Wśród nich są też przedstawiciele społeczności polskiej na Białorusi. Ci, których jedyną winą było to, że domagali się tego, co im się słusznie należy czyli praw Polaków mieszkających na Białorusi, praw polskiej mniejszości na Białorusi. Wszyscy wiemy o Andżelice Borys, wiemy o długoletnim wyroku, jaki niedawno zapadł na pana Andrzeja Poczobuta" - powiedział Wawrzyk.

Stwierdził, że tego rodzaju spotkanie, jak piątkowa debata, jest ważne dlatego, że pokazuje społeczeństwu białoruskiemu, "że pamiętamy, że myślimy, że nie jesteśmy tylko zaabsorbowani tym, co się dzieje na Ukrainie". "Pamiętamy o społeczeństwie białoruskim, o tym jakie prawa się im należą, jakich praw zostało społeczeństwo białoruskie - wbrew swojej woli - pozbawione przez reżim, który stopniowo wciąga to państwo do tej wojny (na Ukrainie-PAP)" - zaznaczył wiceszef MSZ.

"Niech ta debata i udział w niej będzie wyrazem sprzeciwu wobec angażowania - wbrew społeczeństwu - państwa białoruskiego do tej okrutnej zbrodniczej agresji" - powiedział Wawrzyk.

Dodał, że ponad 700 rakiet zostało wystrzelonych z terytorium Białorusi na ukraińskie obiekty cywilne. "Jest to polityka absolutnie nie do zaakceptowania. Działanie, które nie jest akceptowane przez społeczność międzynarodową i oczywiście w tym przez Polskę. Stąd też uważamy, że nie ma podstaw do tego, żeby reżim białoruski traktować inaczej niż reżim rosyjski. I uważamy w związku z tym, że nie może być naszej zgody na rozróżnianie między tymi dwoma państwami, jeżeli chodzi o postawę Zachodu" - podkreślił Wawrzyk.

W 1918 r. białoruskie środowiska narodowe próbowały wykorzystać zamęt w Rosji i utworzyć własne państwo na terenach okupowanych przez Niemcy. Choć Białoruska Republika Ludowa nie przetrwała jako państwo, to właśnie ona jest przez środowiska niezależne i opozycję uważana za początek białoruskiej państwowości.

Co roku 25 marca, w rocznicę proklamowania niepodległej BRL, środowiska opozycyjne i niezależne obchodzą Dzień Wolności, nieoficjalne święto niepodległości. Po protestach wyborczych z 2020 roku obchodzenie święta, nawet nieformalne, stało się niemożliwe z powodu fali represji wszczętych przez władze w Mińsku. (PAP)

autor: Edyta Roś

ero/ mok/