"Promocja dziedzictwa za pomocą Europejskich Dni Dziedzictwa od lat realizowana jest poprzez edukację historyczną i kulturalną w odniesieniu do spuścizny wszystkich regionów Polski i lokalnego dziedzictwa, z którymi bezpośredni kontakt miał każdy z uczestników festiwalu. Warto przypomnieć, że organizacja tego przedsięwzięcia była możliwa dzięki zaangażowaniu Narodowego Instytutu Dziedzictwa, wielu lokalnych organizacji pozarządowych oraz społeczników. Tegoroczna edycja odbyła się pod hasłem +Połączeni dziedzictwem+, wskazując na integracyjną moc dziedzictwa, które staje się podstawą prowadzenia międzykulturowego dialogu" - powiedział podczas środowej gali sekretarz stanu i wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego dr Jarosław Sellin.

"Europejskie Dni Dziedzictwa były w tym roku obchodzone w Polsce po raz 30" - przypomniała w rozmowie z PAP dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa dr Katarzyna Zalasińska. "To największe święto dziedzictwa kulturowego w całej Europie. Nasz tegoroczny jubileusz to 1200 wydarzeń i ponad 200 tys. osób, które w dwa wrześniowe weekendy uczestniczyło w wielu różnorodnych wydarzeniach w całej Polsce" - powiedziała Zalasińska podkreślając, że po pandemii zainteresowanie wydarzeniami w tym roku było duże, a oferta wyjątkowo bogata.

"Sprzyjało temu hasło +Połączeni dziedzictwem+ ponownie po okresie pandemii, a jednocześnie w kontekście wojny na Ukrainie. Wiele instytucji i podmiotów zaproponowało w ramach EDD wydarzenia adresowane wprost do osób z Ukrainy. Były wydarzenia w języku ukraińskim, tak, aby nasi sąsiedzi, mimo trwającej wojny, mogli lepiej poznać nasze dziedzictwo kulturowe. +Połączeni dziedzictwem+ to także wydarzenia, które pozwalały polskim widzom poznać zwyczaje i elementy niematerialnego dziedzictwa naszych wschodnich sąsiadów" - podkreśliła Zalasińska.

Europejskie Dni Dziedzictwa zapoczątkowane we Francji przez Radę Europy w 1985 r. i prowadzone jako wspólna inicjatywa Komisji Europejskiej i Rady Europy od 1999 r., umożliwiły obywatelom poznawanie kultury poprzez wydarzenia tematyczne. Stanowią one okazję do odkrywania historii ludzi i miejsc, które przyczyniły się do ukształtowania kultury i dziedzictwa Europy. Ogólnoeuropejski charakter programu łączy mieszkańców Europy i odwołuje się do europejskiego wymiaru dziedzictwa kulturowego zapisanego w Europejskiej Konwencji Kulturalnej. W tym roku odbyło się aż 50 000 wydarzeń, które miały na celu uznanie wartości wspólnego europejskiego dziedzictwa i potrzebę jego zachowania dla obecnych i przyszłych pokoleń.

Ogólnopolskim koordynatorem obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa w Polsce jest Narodowy Instytut Dziedzictwa, który odpowiada także za promocję projektu w skali całego kraju. W ciągu kilku lat – przy wsparciu władz samorządowych, dziesiątek organizacji pozarządowych, setek organizatorów poszczególnych wydarzeń oraz mediów tradycyjnych i społecznościowych – powstała wyjątkowa formuła projektu. W tym roku w Polsce już po raz 30. można było zwiedzać najciekawsze zabytki w swojej okolicy oraz skorzystać z szerokiego wachlarza wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Podczas Europejskich Dni Dziedzictwa nawet niedostępne na co dzień zabytki wpuszczają w swoje mury gości, a uczestnicy licznych spotkań, prelekcji i warsztatów poznają historię i kulturę zarówno narodową, jak i regionalną czy lokalną.

Tegoroczna edycja Europejskich Dni Dziedzictwa odbyła się pod hasłem "Połączeni dziedzictwem" i nawiązywała do podpisanej przez Polskę Konwencji Ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa (tzw. Konwencja FARO). Szczególną uwagę zwrócono na zagrożone dziedzictwo kulturowe Ukrainy, stąd też w całej Polsce organizowane były wydarzenia podkreślające polsko-ukraińskie dziedzictwo kulturowe.

Każdej edycji EDD towarzyszy temat przewodni. Europejskie Dni Dziedzictwa w Polsce odbywały się pod takimi hasłami, jak np.: "Krajobraz dziedzictwa – dziedzictwo krajobrazu", "Niepodległa dla wszystkich" czy "Smaki dziedzictwa".

Gala była okazją do podsumowania dotychczasowej pracy, podziękowań oraz integracji organizatorów i koordynatorów wojewódzkich EDD. Podczas spotkania zostaną przekazano wyróżnienia najbardziej zaangażowanych lokalnych organizatorów wydarzenia w poszczególnych regionach kraju.(PAP)

autor: Maciej Replewicz

mr/ aszw/