Autorzy najlepszych książek w każdej z kategorii otrzymają nagrodę w wysokości 40 tys. zł oraz okolicznościową statuetkę. Kapituła może wyróżnić w każdej z kategorii dwie książki, których autorzy otrzymają nagrodę w wysokości 15 tys. zł. Nagrody i wyróżnienia zostaną wręczone podczas uroczystej gali w Warszawie w listopadzie.

Nagroda w kategorii "Naukowa książka historyczna" przyznawana jest za najlepszą monografię lub syntezę na temat polskiego doświadczenia konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku. Nagradzana jest dobra dokumentacja, oryginalna interpretacja i atrakcyjny przekaz. W tej kategorii nominowano Grzegorza Berendta, autora pracy "Bronna Góra 1942 roku. Miejsce zagłady natychmiastowej na Polesiu" (Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku); Joannę Lubecką za "Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym" (Instytut Pamięci Narodowej, Ośrodek Myśli Politycznej); Grzegorza Majchrzaka za książkę "Rozpracowanie organów kierowniczych NSZZ +Solidarność+ przez Służbę Bezpieczeństwa 1980-1982" (Instytut Pamięci Narodowej). Szansę na nagrodę mają też Jacek Tebinka i Anna Zapalec, autorzy pozycji "Polska w brytyjskiej strategii wspierania ruchu oporu. Historia Sekcji Polskiej Kierownictwa Operacji Specjalnych (SOE)" (Wydawnictwo Neriton) oraz Anna Wylegała za książkę "Był dwór, nie ma dworu. Reforma rolna w Polsce" (Wydawnictwo Czarne).

W kategorii "Reportaż historyczny" nagradzane są książki, "które oferują czytelnikowi wciągającą opowieść o polskim doświadczeniu konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX wieku". "Oprócz klasycznych reportaży historycznych uwzględniane są w tej kategorii biografie, zbiory relacji, wspomnień lub korespondencji autorstwa świadków historii. Nagradzany jest szacunek do źródeł, dobra kompozycja i wiarygodność narracyjna" - podali organizatorzy.

Szansę na zwycięstwo mają autorzy reportaży tacy jak Andrzej Brzeziecki autor pozycji "Wielka gra majora Żychonia. As wywiadu kontra Rzesza" (Wydawnictwo Literackie); Magda Łucyan za książkę "Dzieci getta. Ostatni świadkowie Zagłady" (Znak Horyzont); Krzysztof Mordyński za "Sny o Warszawie. Wizje przebudowy miasta 1945-1952" (Prószyński i S-ka); Jane Rogoyska autorka "Surviving Katyń - Stalin's Polish Massacre and the Search for Truth" (Oneworld Publications) oraz Tomasz Słomczyński za "Kaszëbë" (Wydawnictwo Czarne).

Nagroda specjalna zostanie w obecnej edycji przyznana za książkę na temat trwającej od 2014 roku agresji Rosji na Ukrainę lub trwających od 2020 roku protestów na Białorusi i związanych z nimi represji. Przy ocenie książek w tej kategorii w sposób szczególny doceniane będą szeroki horyzont refleksji, determinacja w dążeniu do prawdy oraz intuicja śledcza.

Nominację w tej kategorii zdobyli: Stanislav Aseyev za "The Torture Camp on Paradise Street" (The Old Lion Publishing House); Tomáš Forró za książkę "Apartament w hotelu wojna. Reportaż z Donbasu" (Wydawnictwo Czarne); Joanna Getka i Jolanta Darczewska za publikację "Na drodze do wolności. Białoruska partyzantka kulturowa w przestrzeni publicznej i Internecie" (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego), Wojciech Mucha za "Krew i ziemia. O ukraińskiej rewolucji" (Wydawnictwo Fronda) oraz Paweł Pieniążek za "Greetings From Novorossiya: Eyewitness to the War in Ukraine" (University of Pittsburgh Press)

W międzynarodowej kapitule Nagrody im. Witolda Pileckiego zasiadają: dr Łukasz Adamski, prof. Richard Butterwick-Pawlikowski, prof. Marek Cichocki, dr Piotr Cywiński (przewodniczący), prof. Magdalena Gawin, prof. Patrycja Grzebyk, prof. Marek Kornat, dr Wojciech Stanisławski i prof. Claudia Weber, jak również korespondent wojenny Jack Fairweather oraz Krzysztof Kosior – przedstawiciel rodziny Patrona Nagrody, prawnuk Witolda Pileckiego.

Międzynarodową Nagrodę im. Witolda Pileckiego otrzymują autorzy najlepszych książek naukowych i reporterskich, które ukazały się w danym roku po polsku lub po angielsku, i dotykają polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów. W tym roku z uwagi na tragiczną sytuację za wschodnią granicą Polski jedna z kategorii została poświęcona wyłącznie publikacjom na temat trwającej od 2014 roku agresji Rosji na Ukrainę lub trwających od 2020 roku protestów na Białorusi i związanych z nimi represji – kapituła wybierze, która z nominowanych książek dostanie Nagrodę specjalną. (PAP)

oloz/ aszw/