„Jeżeli chodzi o kwestie historyczne dla Polski w Belgii oczywiście najważniejsze jest dziedzictwo 1. Dywizji Pancernej generała (Stanisława) Maczka i rola polskich żołnierzy w wyzwalaniu Flandrii w 1944 roku. To jest jeden z priorytetów ambasady. Bardzo dobrze układa nam się współpraca z przedstawicielami władz miejscowości wyzwalanych przez dywizję generała Maczka. Przykładem jest właśnie Roeselare” – oświadczył ambasador.

Siemianowski kontynuuje w tym mieście przedsięwzięcie, które już zostało zainicjowane przez jego poprzedników. To budowa muzeum upamiętniającego generała Maczka i jego dywizję.

„W ostatnim czasie udało się odsłonić dwa murale przedstawiające generała Maczka. Na jednym jest belgijska harcerka Simonne Brugghe, która pomagała polskim żołnierzom w trakcie wyzwalania Belgii. Na uroczystości, które odbyły się w Roeselare, przyjechała delegacja z Polski, belgijska Polonia i przedstawiciele naszej ambasady. To pierwszy element tego wielkiego projektu, ponieważ murale są umieszczone na ścianach dwóch budynków, pomiędzy którymi znajduje się ten poniemiecki bunkier, w którym będzie muzeum. Teraz piłeczka jest po stronie władz miasta Roeselare, ponieważ to one muszą zainicjować konkretne już działania budowy memoriału” – powiedział ambasador.

Roeselare, podobnie jak wiele miast i wsi belgijskiej Flandrii - wśród nich Poperinge, Ieper, Tielt, Aalter, Gandawa, Sint Niklaas, Beveren-Waas, Merksplas - zostało wyzwolone przez polskich żołnierzy.

Polska chce stworzyć stały punkt w Belgii opowiadający historię generała Maczka i 1. Polskiej Dywizji Pancernej. By zrealizować ten cel, ambasada RP w Brukseli przez pewien czas poszukiwała lokalizacji we Flandrii i ostatecznie wybrała Roeselare. Nawiązała współpracę z miastem, by wspólnymi siłami stworzyć w Belgii memoriał.

Sercem muzeum ma być niemiecki bunkier, który „Maczkowcy” rozbroili, a który po wojnie odwiedził sam generał w 1969 roku. Pomysł wykorzystania obiektu opracował obecnie były już zastępca burmistrza Roeselare Dirk Lievens we współpracy z byłym ambasadorem RP Arturem Orzechowskim.

Odwiedzjący poznają w bunkrze trasę przemarszu 1. Polskiej Dywizji Pancernej przez Europę, w tym szczegółowo przez Flandrię, historię wyzwalania Roeselare, historię harcerki Simonne Brugghe, która pomagała polskim żołnierzom oraz losy polskich żołnierzy 1. Dywizji Pancernej po II wojnie światowej.

Memoriał to kolejny, po pomniku wyzwolenia Roeselare i pamiątkowych ławeczkach ze zdjęciami generała Maczka i Simonne Brugghe, projekt mający na celu upamiętnienie 1. Dywizji Pancernej.

W Roeselare jest też cmentarz, na którym do niedawna była tylko skromna tablica upamiętniająca ośmiu Polaków, którzy polegli w walkach w mieście. Po wojnie zostali ekshumowani i obecnie spoczywają na Polskim Cmentarzu Wojennym w Lommel, gdzie znajduje się łącznie 257 mogił żołnierzy polskich poległych w czasie wyzwalania Belgii.

W 2021 roku, dzięki staraniom Dirka Lievensa, na murze cmentarza, pod którym spoczywali polscy żołnierze, powieszono osiem tablic, które poświęcono każdemu z poległych. Był to samodzielny pomysł Roeselare, a polska ambasada wsparła go.

Roeselare ma nadzieję, że dzięki muzeum przyciągnie do miasta osoby zainteresowane historią II wojny światowej. Muzeum ma być też punktem na trasie rowerowej biegnącej przez Flandrię śladami 1. Dywizji Pancernej generała Maczka.

Partnerami po stronie flamandzkiej przy tym projekcie, oprócz Urzędu Miasta Roeselare, jest stowarzyszenie Polish Memorandum, zrzeszające miejscowe środowiska polonijne, a po stronie polskiej, oprócz ambasady RP w Brukseli i MSZ, Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, Muzeum Historii Polski, MON, IPN oraz Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)

luo/ ap/