2 sierpnia w sali dydaktycznej im. kpt. Aliny Fedorowicz „Marty” w Archiwum Akt Nowych (AAN) odbędzie się uroczystość przekazania do zasobu AAN archiwum prof. Macieja Kledzika.

Jest ono unikatowym zapisem jego działalności naukowej w dziedzinie Powstania Warszawskiego, w szczególności historii Zgrupowania AK „Bartkiewicz”. Zawiera unikalne materiały dotyczące bohaterów powstania, ich ankiety osobowe, korespondencję i relacje. Liczy ok. 1000 dokumentów i ankiet.

Materiały stanowią archiwalną bazę źródłową oraz zapis działalności naukowej jednego z najwybitniejszych znawców Powstania Warszawskiego, prof. Macieja Kledzika.

"Zgromadzenie archiwum zajęło mi 40 lat pracy. Jutro przekażę pierwszą część zbiorów" - powiedział w rozmowie z PAP, prof. Maciej Kledzik.

Na zespół składa się m.in. obszerny zbiór ankiet osobowych żołnierzy Zgrupowania „Bartkiewicz”, zawierających cenne informacje biograficzne powstańców -uczestników walk na terenie Śródmieścia Północnego.

Zdaniem historyków to największe prywatne archiwum dokumentów związanych Powstaniem Warszawskim. Dotyczczas w zbiorach AAN brakowało dokumentów dotyczących Zgrupwania AK "Bartkiewicz". Dokumentacja ze zbiorów prof. Kledzika wypełni tę lukę.

Istotnym świadectwem historycznej pracy i ważnym źródłem informacji jest oryginalna korespondencja z kombatantami z lat 80. i 90. oraz zbiór relacji i wspomnień kombatantów.

Zebrane materiały są uporządkowane według odwzorowania struktury Zgrupowania „Bartkiewicz” zgodnie z podziałem na poszczególne kompanie.

Zgrupowanie AK "Bartkiewicz" walczyło od 5 sierpnia do 3 października 1944 r. W jego skład wchodzili m.in. żołnierze plutonów osłonowych komendanta Obwodu I Śródmieście płk. Franciszka Pfeiffera „Radwana”, 100 kompanii sztabowej, 101 kompanii Wojskowej Służby Ochrony Powstania (WSOP), NSZ oraz ochotnicy. Po koniec walk powstańczych liczyło ponad 800 żołnierzy dowodzonych przez mjr. Włodzimierza Zawadzkiego "Bartkiewicza".

Od 20 września 1944 r. jego oddziały przekształciły się w II i III batalion 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej AK. Zgrupowanie AK "Bartkiewicz" walczyło w rejonie ul. Świętokrzyskiej, Mazowieckiej, Marszałkowskiej oraz Królewskiej.

"Jednym z kluczowych punktów obrony obsadzonych przez żołnierzy Zgrupowania +Bartkiewicz+ była położona przy Ogrodzie Saskim kamienica przy Królewskiej 16.

Po 20 sierpnia placówka blokowała Niemcom dostęp do budynku centrali telefonicznej PAST przy Zielnej. Niemcy nie zdobyli kamienicy przy Królewskiej aż do końca powstania" - powiedział w rozmowie z PAP prof. Kledzik.

Prof. nadzw. dr hab. Maciej Kledzik (ur. 1950 r.) to historyk, publicysta i wykładowca Wyższej Szkoły Dziennikarskiej i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Obszarem naukowym jego badań są wojna polsko-rosyjska 1830-1831, emigracja popowstaniowa oraz Powstanie Warszawskie.

Jest autorem wielu publikacji m.in. „Królewska 16”, w których szczegółowo omawia historię walk powstańczych w rejonie Ogrodu Saskiego. Za monografię Zgrupowania AK majora Bartkiewicza" w 2002 r. został laureatem nagrody Varsoviana. (PAP)

autor: Maciej Replewicz

mr/ dki/