W sobotę w Katowicach odbyły się główne uroczystości centralnych obchodów Dnia Weterana Działań poza Granicami Państwa oraz Międzynarodowego Dnia Uczestników Misji Pokojowych. Przed Pomnikiem Powstańców Śląskich odczytano Apel Pamięci i wręczono wyróżnienia.

Wiceminister obrony narodowej Marcin Ociepa wręczył przyznane przez szefa MON Mariusza Błaszczaka odznaki honorowe za zasługi w działaniach poza granicami państwa, medale za zasługi dla obronności kraju oraz odznaki za rany i kontuzje. Wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Błażej Poboży wręczył natomiast przyznane przez szefa MSWiA Mariusza Kamińskiego odznaki honorowe za zasługi w działaniach poza granicami RP.

Szef MON przekazał też ryngrafy pamiątkowe członkom Team Invictus Poland, uczestnikom Invictus Games, czyli organizowanych z pomysłu księcia Sussex Harry’ego międzynarodowych zawodów poszkodowanych żołnierzy i weteranów. To inicjatywa budująca jednocześnie społeczność międzynarodową, wspierającą się w procesie dochodzenia do zdrowia, dzielącą swoimi doświadczeniami i siłą.

Wiceminister obrony narodowej Marcin Ociepa mówił, że Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa to okazja do złożenia wyrazów szacunku i wdzięczności w imię dwóch wartości: wolności i pokoju. Podkreślił, że nie zawsze widać wysiłek, który kładzie pod te wartości fundament; nie zawsze widać bezpośredni związek, który jest między służbą w misjach, a pokojem i bezpieczeństwem w kraju.

„Chcemy tą uroczystością i każdego dnia pamiętać o tym, jak wielką wartość, jak wielką ofiarę położyliście i kładziecie pod fundament bezpieczeństwa i pokoju naszej ojczyzny” – zwrócił się do weteranów wiceminister.

„Ale drugą rzeczą, której nie widać gołym okiem, jest wielkie poświęcenie: wasze osobiste i waszych rodzin. Służba obarczona jest często ranami – fizycznymi i psychicznymi, a także olbrzymim poświęceniem waszych najbliższych. Tego nie widać, a to także stanowi fundament pod bezpieczeństwo i pokój naszej ojczyzny. Dlatego tu jesteśmy, aby jasno powiedzieć, że Polska swoich najlepszych synów i najlepsze córki ma wśród weteranów: żołnierzy Wojska Polskiego i funkcjonariuszy swoich służb mundurowych” – podkreślił Ociepa.

Również wiceszef MSWiA mówił, że weterani są bohaterami naszych czasów, ucząc szacunku do polskiego munduru i miłości do ojczyzny. Nawiązując do wręczonych odznaczeń podkreślił, że postawa wyróżnionych to najlepsza wizytówka Polski na świecie, wyjątkowy przykład oddania służbie Rzeczypospolitej, a także wzór dla ich następców.

„Polska jest z was dumna, dlatego z wielką radością obchodzimy dzisiejsze święto. Pamiętajcie, że to dzięki wam polscy funkcjonariusze i żołnierze są wysoko cenieni i postrzegani jako profesjonaliści. Życzę wam, abyście wszystkie wyjazdy zagraniczne kończyli szczęśliwymi powrotami. Wyrazy szacunku przekazuję również waszym rodzinom i bliskim” – dodał Poboży.

Dyrektor Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa major Katarzyna Rzadkowska przypomniała, że Polska uczestniczy w misjach zagranicznych od 1953 r. i od tego czasu ponad 120 tys. weteranów wyjeżdżało, by nieść pokój w różnych częściach świata.

„Jako weteran wiem, że nie jest łatwo opuścić rodzinę, przyjaciół, znajomych i wyjechać, by nieść pokój tam, gdzie często go brakuje. Wiem także, jak trudna jest rozłąka, której doświadczają nasi najbliżsi. Jednak musimy pamiętać, że służba wojskowa to nie tylko zaszczyt, ale i zobowiązanie w stosunku do naszej ojczyzny i sojuszników” – mówiła.

Rzadkowska wyjaśniła, że Centrum Weterana odgrywa wyjątkową rolę w zadaniach konsultacyjnych i doradczych na rzecz weteranów, niesieniu wsparcia personelowi wyjeżdżającemu na misje, lecz jego zadaniem jest także pielęgnowanie pamięci o tych, którzy ponieśli śmierć w związku z udziałem w zagranicznych operacjach.

W tym kontekście dyrektor Centrum wskazała, że w sobotę inaugurowany jest III Motocyklowy Rajd Weteranów, którego uczestnicy w najbliższe dni odwiedzą miejsca spoczynku 127 żołnierzy i funkcjonariuszy poległych w misjach i operacjach poza Polską.

Rzadkowska podkreśliła, że doświadczenia misyjne doprowadziły m.in. do nowelizacji ustawy o weteranach, która zapewniła systemową pomoc osobom najbardziej poszkodowanym. Ponadto żołnierze, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu, mają możliwość dalszego pełnienia służby w wojsku. „Te i inne przywileje pokazują, jak ważnym elementem obrony państwa są weterani” – zaznaczyła.

Obchody święta zainaugurowały w piątek zorganizowana na Stadionie Śląskim w Chorzowie konferencja poruszająca temat zdrowia psychicznego weteranów, a także spotkania z korespondentami wojennymi, spotkanie uczniów z weteranami, a wieczorem widowisko patriotyczno-historyczne "Elegia Śląska" w wykonaniu Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Z kolei w Gliwicach odbyły się zawody strzeleckie o puchar szefa BBN.

Główne obchody rozpoczęła w sobotę rano msza święta w kościele garnizonowym w Katowicach. Po części przed Pomnikiem Powstańców Śląskich uroczystości przeniosły się na Skwer Powstań Śląskich w Parku Śląskim - tam w południe nastąpiło podniesienie flagi państwowej i odegranie hymnu. Wcześniej pod Stadion Śląski przyjechali uczestnicy III Rajdu Motocyklowego Weteranów.

W tym samym czasie w sąsiedztwie Stadionu Śląskiego rozpoczął się piknik patriotyczno-militarny. W Parku Śląskim stanęło miasteczko ze stanowiskami 10 szpitali wojewódzkich, gdzie m.in. można poddać się badaniom profilaktycznym, a Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe stworzyło "strefę małego rekruta". Zwieńczeniem pikniku będzie wieczorny koncert zespołu Wilki.

Sejm RP ustanowił 29 maja Dniem Weterana Działań Poza Granicami Państwa. W tym samym dniu obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych ONZ. Dzień Weterana w Polsce po raz pierwszy oficjalnie był obchodzony w 2012 r. Obecnie status weterana ma w Polsce ponad 29 tys. osób, a weterana poszkodowanego ponad 800 osób.(PAP)

autor: Mateusz Babak

mtb/ dki/